در نخستین شب از جشنواره خوزستانی ها در اهواز 6 گروه از اقوام مختلف ، موسیقی فولکلور و آیین محلی خود را اجرا و به نمایش درآوردند.
به گزارش ایرنا ، از دیرباز از تنوع قومی بسیاری برخوردار بوده است این تنوع قومی موجب شده تا به فراخور آن در همه بخش های زندگی مردم خوزستان رهنگ ها و آیینی متناسب با آن ها ظهور کند.
شناخت آیین هایی که شاید قدمت آنها به سالیان دور بازگردد و ریشه و قدمتی چندین ساله داشته باشند نیازمند مطالعه و واکاوی بسیاری در ابعاد مختلف است هر چند که محققان و پژوهشگران مردم شناسی، در این باره تاکنون کتاب ها و مقاله های زیادی را به چاپ رسانده اند اما هنوز بسیاری از آن ها ناشناخته اند یا به خوبی معرفی نشده اند.
اقوام در خوزستان هر کدام گویشی متفاوت نسبت به قوم دیگر داشته و از آداب و رسوم خاصی تبعیت می کند. اکنون در جشن خوزستانی ها که به همت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی وگردشگری خوزستان برپا شده است بنا است تا هر شب با به نمایش درآوردن آیین های اقوام خوزستانی و اجرای موسیقی بومی و فولکلور باب آشنایی هر چه بیشتر و ملموس تر با آداب و سنن قدیمی خوزستان را برای مردم بگذارند.
در نخستین شب از این جشنواره 6 گروه شامل یک گروه چاووش خوانی از شهر باوی، چهار گروه موسیقی از شهرهای ایذه و اندیکا، دزفول، باوی و آبادان و یک گروه آیینی از شوشتر به اجرای برنامه پرداختند.
***چاووش خوانی عربی
در ابتدای این شب موسیقیایی چاووش خوانی توسط یک چاووش خوان از شهرستان باوی انجام شد. چاووش خوانی در واقع رسم شعرخوانی به آواز با آدابی خاص در بدرقه و استقبال زائران است و غالبا به صورت تک خوانی اجرا می شود. از نظر موسیقی ، مقام چاووشی از جمله مقام های سازی و آوازی است.
***موسیقی فولکولر بختیاری
سپس گروه موسیقی 'سردار' به سرپرستی موسی کایده خورده (نی زن)، حسین مجدیان (دف زن) و کوهیار بختیاری(خواننده) روی سن رفت.
سرپرست گروه و نوازنده نی به خبرنگار ایرنا گفت: یک کار آوازی از استاد علی حافظی را با نی و آواز اجرا کردیم و 2 کار به نام 'مرجنگه' که تصنیفی بسیار قدیمی است را بازخوانی نمودیم.
وی ادامه داد: این نوع از موسیقی، فولکولر بختیاری محسوب می شود که قدمتی بیش از 100 سال دارد و در زمان قدیم بسیار مرسوم بوده است. البته آن موقع کرنازنان و سرنازنان بیشتر به اجرای آن می پرداختند اما نی زن ها آن را به نی انتقال دادند.
سرپرست گروه موسیقی 'سردار' با بیان این که این موسیقی سینه به سینه انتقال یافته است توضیح داد: موسیقی فولکولر بختیاری مختص منطقه بختیاری است و توسط غلام شاه قنبری و مسعود بختیاری وارد ارکستر شد.
وی ادامه داد: خوشبختانه در حال حاضر جوانان بسیاری علاقه به این موسیقی دارند و بسیاری از کسانی که برای آموزش موسیقی می آیند تمایل به یادگرفتن این موسیقی بومی دارند.
***موسیقی عربی علوانیه
پس از آن موسیقی سنتی علوانیه به سرپرستی احمد مجید هزامی همراه با گروه او که متشکل از هفت نفر بود اجرا شد.
هزامی مشهور به ابوسعد زرگانی که بیشتر در خوانندگی به سبک علوانیه و نوازندگی با ساز ربابه شهرت دارد گفت: نوازندگی را از 2 پیشکسوت موسیقی جنوب ایران حسان اگزار چنانی زاده و علوان الشویع آموخته ام و از 14 سالگی کار موسیقی را آغاز کرده ام.
وی با اشاره به این که موسیقی علوانیه سال گذشته به ثبت ملی رسید توضیح داد: نام این سبک برگرفته از نام سراینده آن علوان الشویع که در نوازندگی این سبک تخصص داشته است گرفته شده. همچنین علوانیه یکی از میراث های معنوی عرب های ایران به شمار می آید و خاستگاه آن شهرستان اهواز است.
***موسیقی کوبه ای آبادان
در ادامه گروه 17 نفره 'صدف سیاه' به سرپرستی دیوان دریس به اجرای موسیقی پرداختند. دریس توضیح داد: گروه 'صدف سیاه' با سازهای کوبه ای کار می کند و موسیقی آن برخواسته از آبادان است.
وی با بیان این که از سال 1373 فعالیت خود را آغاز کرده اند افزود: سازهای کوبه ای فقط با دست نواخته می شوند و بسیار موسیقی شاد و فرح بخشی را برای مخاطبان تولید می کنند. او تاکید کرد: از اجرای خود و استقبال مردم در این شب بسیار راضی هستم و سعی ما همیشه بر این بوده تا مردم را خوشحال و شاد کنیم.
ساز کوبه ای یا پِرکاشِن به سازهایی گفته می شود که ازطریق ضربه، تکان، سایش، خراش و یا هر عمل دیگری که منجر به نوسان شود تولید صدا می کنند.آلات موسیقی همچون دف، تمپو، تومبا، طبلا و... از جمله سازهای کوبه ای محسوب می شوند.
***آیین بیرق زنان شوشتر
در پایان آیین موسیقی بیرق زنان شوشتر اجرا شد. این آیین که به ثبت ملی نیز رسیده است یکی از سنتی ترین آیین های شوشتر است که به شهر 'دارالمومنین' مشهور است .
به گزارش ایرنا اجرای موسیقی زنده شهرهای خوزستان شامل ایذه، اندیکا، باوی، دزفول، آبادان، باغملک، خرمشهر، ماهشهر، دشت آزادگان، رامهرمز، شوش، اهواز، لالی، شادگان، شوشتر، اهواز، مسجدسلیمان، شیبان، بهبهان و اندیمشک در جشن خوزستانی ها از 29 شهریور تا 2 مهر ماه به مدت پنج شب از ساعت 17 تا 23 شب در نمایشگاه های بین المللی اهواز برگزار می شود.
عاطفه جوادی