امام علی (ع): كسى كه دانشى را زنده كند هرگز نميرد.
سال ۲۰۱۴ میلادی دورهای بود که طی آن بخش عظیم زندگیهای دیجیتالی وارد زندگی روزمره افراد شد و به گفته محققان بزرگترین تحول مجازی تاریخ صورت گرفت. در این سال مهمترین گام برای ورود شبکههای اجتماعی به زندگی روزمره برداشته شد تا این عرصه علاوه بر ابزاری برای برقراری ارتباطات روزانه، دیگر نیازهای زندگی روزمره را هم پاسخگو باشد. مرکز Wear Social برای مشخصشدن میزان گستردگی شبکههای اجتماعی در سراسر جهان، ژانویه ۲۰۱۵ مطالعه جامعی انجام داد و در پایان مشخص شد که یکسوم جمعیت جهان معادل ۲۹ درصد به صورت دائم خدمات شبکههای اجتماعی را مورد استفاده قرار میدهند.
براساس آخرین مطالعه جهانی مرکز Global WebIndex عنوان شده است که دومیلیارد مشترک به صورت مستمر وارد شبکههای اجتماعی میشوند که ۵۵ درصد آنها دلیل اصلی خود را برقراری ارتباط با دوستان و اطرافیان اعلام کردهاند. در کشور ما نیز شبکه اجتماعی تلگرام بیشترین کاربر را داراست. بر اساس نظرسنجیهای انجامشده ۵۳درصد ایرانیها عضو شبکههای اجتماعی هستند و حدود ۲۸میلیون نفر در آن عضو هستند. براساس بررسیهای انجامشده میتوان گفت که از هر ۱۰۰مرد ایرانی ۵۵نفر و از هر ۱۰۰زن ایرانی ۵۱نفر عضو شبکههای اجتماعی هستند.
جرمانگاری استفاده از تلگرام
روز گذشته معاون قضائی دادستان کل کشور در امور فضای مجازی گفت: اگر مطلع شویم برخی از نهادها در امور اداریشان از شبکه اجتماعی تلگرام استفاده میکنند، قطعا علیهشان اعلام جرم خواهد شد و به طور جدی با آنها برخورد میشود. عبدالصمد خرمآبادی با تاکید براینکه باید شبکههای اجتماعی داخلی جایگزین شبکههای اجتماعی خارجی شوند، افزود: این کار را از وزات ارتباطات و فناوری اطلاعات مطالبه کرده و همچنان خواستاریم، منتها چون شورای عالی فضای مجازی درگیر این مساله است، از طریق دادستان کل کشور که خود عضو شورای مذکور محسوب میشود، این درخواست را پیگیری میکنیم؛ بنابراین مطالبه ما به قوت خود باقی است و هرگز از شدت آن کاسته نمیشود.
او در پاسخ به سوالی مبنی بر آخرین اقدامات و پیگیریها درباره حملات سایبری به تاسیسات هستهای اظهار کرد: در این زمینه به ریاست سازمان انرژی اتمی نامه نوشته شده و از ایشان خواسته شده تا با کمک وزارت امورخارجه و معاونت امور حقوقی ریاستجمهوری این موضوع را به طور جدی پیگیری کنند.
خرمآبادی خاطرنشانکرد: این موضوع مورد مطالبه مقام معظم رهبری است و ایشان در ضیافت افطاری که مسئولان کشور خدمت رهبری بودند، آنجا فرمودند موضوع حمله سایبری به تاسیسات اتمی کشور ما یک جنایت است و این میتواند در مراجع بینالمللی مورد تعقیب قرار گیرد که متاسفانه این اقدام تاکنون انجام نشده است. معاون قضائی دادستان کل کشور در امور فضای مجازی تصریحکرد: بعد از این صحبت رهبری دادستانی کل کشور جلساتی را با برخی از نهادها تشکیل داد. دادستانی کل کشور مکلف است برای اینگونه موارد از نهادهای ذیربط بخواهد تا این مسائل را پیگیری کنند. درحال حاضر نیز منتظر پاسخ سازمان انرژی اتمی و وزارت امورخارجه هستیم و به طور قطع این قضیه را پیگیری میکنیم. او در پاسخ به این سوال که «مدتی پیش مطرح شده بود که استفاده سازمانها و دستگاههای دولتی از شبکههای اجتماعی تلگرام تخلف است؛ آیا در این زمینه پیگیریهایی انجام شده یا خیر؟»، گفت: برخی از نهادها از این شبکه اجتماعی استفاده کرده بودند که تذکر داده شد و البته بخشنامهای برای این مساله صادر شد که این موضوع را تخلف دانستند و اگر این موضوع منجر به خروج اطلاعات از کشور شود، بهنحوی که دیگران بتوانند از این اطلاعات استفاده کنند، قطعا جنبه کیفری هم پیدا خواهد کرد.
او تاکیدکرد: اگر مطلع شویم که برخی از نهادها در امور اداریشان از این شبکه استفاده میکنند، قطعا علیهشان اعلام جرم خواهد شد و بهطور جدی با آنها برخورد میشود. خرمآبادی اظهارکرد: شنیدهام که در برخی از مدارس زیرمجموعه وزارت آموزشوپرورش برای ارتباط بین دانشآموزان و مدارس و انجمن اولیا و مربیان از تلگرام استفاده میکنند؛ بنده تذکر میدهم که از این پیامرسان خارجی استفاده نکنند و از پیامرسانهای داخلی که تعدادشان قابل توجه است، استفاده کنند. او افزود: باید سعی کنیم همه نهادهای ما پیامرسانهای داخلی را جایگزین پیامرسان خارجی کنند، قطعا صدا و سیما میتواند مهمترین نقش را داشته باشد. به گزارش ایسنا، معاون قضائی دادستان کل کشور در امور فضای مجازی در پایان اظهار کرد: متاسفانه قبلا دیده میشد بهطور آشکار استفاده از شبکه اجتماعی تلگرام حتی تبلیغ میشد، در حالی که اسمی از شبکه اجتماعی داخلی برده نمیشود و این درست نیست. البته شنیدهام که ریاست صداوسیما اقدامات را به عمل آوردهاند که امیدوارم به طور عملی شاهد باشیم که پیامرسانهای داخلی جایگزین پیامرسان خارجی شوند.
مسئولان و چگونگی مدیریت شبکههای اجتماعی
درسالهای اخیر اخبار مربوط به شبکه اجتماعی تلگرام به یکی از پربحثترین اخبار حوزه فضای مجازی تبدیل شده است. یک روز خبر فیلتر آن میآید و روز دیگر بحث کانالهای مستهجن آن حاشیهساز میشود. یکی از حواشی جالبی که این روزها پیرامون شبکه اجتماعی تلگرام مطرح میشود، بحث تعداد کاربران ایرانی در آن است. برخی کارشناسان، ۷۵درصد کاربران تلگرام را ایرانی میدانند، برخی دیگر نیز این عدد را تا ۴۵درصد تقلیل میدهند.
سایت telegram.org که سرور اصلی تلگرام است، نشان میدهد که این نرمافزار در ایران، هفدهمین سایت برتر است، در حالی که در سال گذشته، این نرمافزار در رده ششهزارمین سایت مورد استفاده ایرانیها بود. از طرف دیگر، آمارهای سرور telegram.me که مربوط به ترافیک کانالهای تلگرام است و از ژوئن سال گذشته فعال شده است، نشان میدهد که کاربران ایرانی ٨١ درصد از ترافیک کانالها را در اختیار دارند. با اینکه در سالهای اخیر حرف و سخنهای فراوانی درباره فیلترنیگ تلگرام مطرح شده است، اما چون فضای مجازی فعلی کشور غیرمنضبط است، ناهماهنگیها میان دستاندرکاران و مسئولان در چگونگی مدیریت فضای مجازی مشهود است. با وجود این، بیم آن میرود که جامعه از فضای مجازی موجود آسیب فرهنگی ببیند. اما تاکنون بررسی و چارهاندیشی خاصی از سوی مسئولان امر در داخل انجام نشده است. در شرایط کنونی استفاده از شبکههای اجتماعی به یکی از ابزارهای ارتباطی در جامعه تبدیل شده است و مسئولان نیز باید مطابق با نیاز جامعه نرمافزارهای مورد نیاز را در اختیار کاربران قرار دهند.