وقتی در ایران همه کارشناس ارشد هستند

مصطفی داننده- مسعود پزشکیان نماینده مردم تبریز و نایب رییس مجلس شورای اسلامی در یکی از برنامه‌های تلویزیونی بازهم اعلام کرد که از FATF سر در نمی‌آورد. او در اظهارنظری صریح گفت:" در کمیسیون من گفتم سر در نمی آورم. گفتند تو خیلی آدم خوبی هستی، سر در نمی‌آوری، اما خود کسانی هم که این حرف را می زدند سردرنمی‌آوردند اما می گفتند سر در می آوریم. من در سه چهار ماه مطالعات زیادی کردم. تازه فهمیدم خیلی پیچیده تر از آن است که من نوعی تصمیم بگیرم. یه یک کتاب و دو کتاب که همه جا را هم که لازم بود رفتم دیدم، نمی توان با دو سه کتاب نظر داد. به همین خاطر است که گیر داریم و نمی توانیم مشکلات را حل کنیم."

این اظهار نظر شجاعانه مسعود پزشکیان را باید قدر نهاد و از دیگر افراد سیاسی و مذهبی درخواست کرد در مورد مسائلی که اطلاع ندارند سخن نگویند. این روزها ما شاهد هستیم بسیاری از افراد در مورد مسائل تخصصی اظهار نظر می‌کنند بدون اینکه حتی اطلاع کوچکی از آن داشته باشند. آنها تنها بر اساس شنیده‌هایشان اظهار نظرهای صریح می‌کنند.

همین ماجرای " FATF" نمونه بارز این معناست. بعد از اینکه این مسئله در دولت روحانی مطرح شد و وزیر اقتصاد آن را امضا کرد صداهای اعتراض در کشور بلند شد. بسیاری از کسانی که فریاد واسلاما در ماجرای " FATF" سر دادند حداقل در روزهای اول اصلا نمی‌دانستند ماجرا چیست. فقط به این واسطه که مخالف دولت روحانی هستند صدای اعتراض خود را بلند کردند.

سوالی که در این میان مطرح است این مسئله است که اگر ما واقعا این همه کارشناس اقتصادی آنهم در سطح بین الملل داریم، چرا وضعیت اقتصادی کشور اینگونه نابسامان است؟

ماجرای برجام نمونه دیگر این معناست. بسیاری از موافقان و مخالفانی که در مورد برجام صحبت می‌کردند حتی یک بار هم متن توافقنامه را نخوانده بودند. از آنجا که این توافق وارد فضای سیاست شده بود همه بدون اینکه تخصصی در آن داشته باشند از برجام سخن می‌گویند و حتی نظر کارشناسان مسائل بین المللی را رد می‌کنند.

این اظهار نظر در مورد همه مسائل، درباره تمام روسای جمهور‌ ایران صدق می‌کند. روسای جمهور ایران بنابر پستی که دارند به جلسات و همایش‌های مختلف دعوت می‌شود. رییس دولت هم طبق عادت به این درخواست‌ها لبیک می‌گوید و در همایش‌های مختلف حضور پیدا می‌کند و به سخنرانی می‌پردازد. شاید رییس جمهور هیچ اطلاعی مثلا از پرستاری، معدن، آب و ... نداشته باشد اما چون رییس جمهور است در مورد این موضوعات سخن می‌گوید و جالب این است که همه سخنرانی رییس دولت را تایید می‌کنند.

از این نمونه‌ها بسیار است. در ایران بسیاری افراد در مورد مسائلی که اطلاع ندارند اظهار نظر می‌کنند. چه خوب می‌شود که یاد بگیریم در مورد مسائلی که اطلاع نداریم اظهار نظر نکنیم و اجازه بدهیم کارشناسان در مورد مسائل مختلف صحبت کنند.

اجازه بدهیم کارشناسان مذهبی در مورد مسائل مذهبی، کارشناسان اقتصادی در مورد مسائل اقتصادی، کارشناسان سیاسی در مورد مسائل سیاسی و ... سخن بگویند.

بیایید از همین امروز این تمرین را شروع کنیم. اگر در مورد مسئله‌ای مطالعه نکردیم و اطلاعی نداریم سخن نگوییم. شنیده‌ها هیچ وقت منبع خوبی برای دانسته‌های یک انسان نیست.