اصلاح گام اول به جای آغاز گام دوم

آغاز زمزمه‌های اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها از سوی دولت اکنون با زمزمه‌های مشروطی از جانب مجلس و نمایندگان مردم همراه شده است. اما آنچه از این موافقت مشروط بر می‌آید منوط کردن اجرای فاز دوم به پایش و اصلاح مرحله اول است. ما هم با چنین شرطی با اجرای فاز دوم موافق هستیم.

یعنی همان شرط‌هایی که مجلس برای اجرای فاز دوم گذاشته است. اگر قرار باشد فاز دوم اجرا شود باید اجرای این کار موجب افزایش نقدینگی در جامعه، افزایش قیمت‌ محصولات و گرانی نشود. اجرای این فاز نباید به تبعاتی مانند افزایش تورم و بیکاری در جامعه دامن بزند و در مقابل باید هم‌راستا با اهداف اولیه‌ای باشد که برای این طرح در نظر گرفته بودند؛ یعنی رشد اقتصادی کشور و رشد واحدهای تولیدی. اما اولین نکته‌ای که در این میان مطرح می‌شود این است که آیا می‌توان فاز دوم را اجرا کرد و از نتایج منفی که در فاز اول گریبان بخش‌های مختلف را گرفت در امان ماند آن هم در شرایط کنونی که وضعیت داخلی برای اجرای این طرح مناسب نیست؟

از یک طرف افزایش نرخ ارز در این مدت مشکلاتی را در عرصه اقتصاد ایجاد کرده است و از طرف دیگر مشکلاتی در حوزه بانک‌ها برای انتقال پول وجود دارد و هنوز هم که بودجه سال آتی به مجلس ارائه نشده است. در چنین شرایطی دولت در اولین قدم باید به پایش نتایج مرحله اول اجرای این فاز بپردازد تا ببینیم اجرای این فاز در مرحله اول چه دستاوردهایی داشته است. از طرف دیگر باید دید آیا بخش صنعت کشور توان اجرای فاز دوم و ورود به این مرحله را دارد یا خیر؟ طی چند وقت اخیر نیز از سوی مسئولان عالی‌رتبه سیاست‌های حمایت از بخش کشاورزی و صنعت مطرح و تاکید شده که واحدهای تولیدی باید پویا و رقابت‌پذیر باشند و هم به لحاظ تکنولوژی‌های مورد استفاده و هم به لحاظ قیمت باید قابلیت رقابت با واحدها و محصولات دیگر را داشته باشند.

حال با اتکا به این تاکیدات باید پرسید در حالی که اکنون بحث بر سر توانمندی و حمایت از بخش کشاورزی و صنعت است این بخش‌ها چطور می‌توانند با هزینه‌های ناشی از افزایش قیمت حامل‌های انرژی، حمل و نقل و موارد دیگری که با اجرای این فاز موجب افزایش هزینه‌ها می‌شود، همچنان به فعالیت خود ادامه دهند و رقابت‌پذیر باشند؟ در یک نگاه کلی به نتایج اجرای این طرح در فاز اول به درستی می‌توان دریافت که شرایط اجرای فاز دوم مهیا نیست و به نظر می‌رسد ارائه پیش‌شرط‌های مجلس هم به همین دلیل عنوان شده است. یعنی اگر قرار نباشد قیمت‌ حامل‌های انرژی افزایش یابد پس قرار است در فاز دوم چه اقدامی صورت بگیرد؟ به نظر من این شروط مجلس بیشتر نوعی تاکید بر عدم امکان اجرای این طرح بوده است نه شرطی برای اجرا! در این میان هم بهتر است دولت به جای آنکه حرکت در مسیر اجرای فاز دوم را آغاز کند مسیر طی شده فاز اول را اصلاح کند.

دولت اجرای فاز اول را از پله آخر آغاز کرد؛ یعنی به جای ایجاد زیرساخت‌ها و تقویت بنگاه‌ها و موارد دیگر سراغ پله آخر که پرداخت یارانه نقدی بود، رفت. فاز اول باید از پله اول اجرا می‌شد.

عضو هیات رییسه اتاق ایران