جمال درویش
دائما میشنویم که گفته می شود آقای روحانی در این چهار سال چه کرد ؟ اجازه بدهید اول خاطره ای را تعریف کنم روزی یکی از خبرنگاران صدا و سیما دوربین و ضبط صوت خود را برداشت و به میان مردم رفت و از مردم می پرسید " به نظر شما خلاف آنچه که فکر میکنید با توجه به اگر اینچنین نفت قیمتش استقلال در لیگ برتر یا مثلا جدایی نادر از سیمین یا حتی سفر رئیس جمهور به روسیه نه اصلا نقش آمریکا اگر ما به جام جهانی راه پیدا کنیم در مورد تورم و بیکاری وتروریسم دولتی اسرائیل بفرمائید ؟"
مردم به این سوال طولانی بی سروته پاسخ های گوناگونی می دادند یکی در مورد کاهش قیمت نفت و تاثیر آن در معیشت مردم صحبت میکرد دیگری که اهل فوتبال بود از موقعیت تیم استقلال در لیگ برتر سخن می گفت سومی که اهل سینما و فیلم بود تحلیل زیبایی از فیلم جدایی نادر از سیمین ارائه داد او که اهل سیاست بود سفر رئیس جمهور را تحلیل کرد و الی آخر فقط در میان دهها تن یک نفر بود که متوجه شد سوال چرت و پرت و بی سرو ته است و البته پاسخ بی سرو تهی هم به آن داد .
آن خبر نگار زیرک با این کارش میخواست عملا ثابت کند که بسیاری از مردم در محیط پیرامون خود دقیق نیستند و تفکر نقطه ای دارند نه تفکر محیطی! معنی تفکر نقطه ای یعنی پدیده ها را بطور منفرد و جدای از هم دیدن همانطور که فقط یک کلمه از سوال طولانی خبرنگار توجه آنها را جلب می کرد . این در حالی است که ما وقتی به پدیده ای می نگریم اگر اطراف آن را هم ببینیم قضاوت ما در مورد آن تغییر خواهد کرد .
برای مثال همین عدد چهار وقتی ما میگوئیم چهار سال اگر نقطه ای فکر کنیم چهار سال در هر حال چهار سال است چه برای دولت آقای مهندس میر حسین موسوی ، چه برای دولت مرحوم آقای هاشمی رفسنجانی ، چه برای دولت آقای خاتمی ، چه برای دولت آقای احمدی نژاد و چه برای دولت آقای روحانی اما اگر تفکر محیطی داشته باشیم چهار سال برای هر یک از این آقایان طول و عرض خاص خود را دارد ! مثلا چهار سال آقای موسوی در جنگ گذشت (البته 8 سال ولی فعلا چهار سال مورد نظر ما هست )! چهار سال آقای هاشمی در خرابی های پس از جنگ و قیمت ناچیز نفت بود !
چهار سال خاتمی در هر 9 روز یک بحران سپری شد ! چهار سال آقای روحانی بیش از دوسالش در تحریم و بی پولی بود ! و تنها احمدی نژاد چهار سالش ، چهار سال بود و ابر و باد و مه و خورشید و فلک در خدمتش بودند ! عادلانه ترین قضاوت ، قضاوت محیطی است ! در جدول مختصات دکارتی هر نقطه، مختصات خاص خود را دارد ، آدمها نیز مانند نقاط این جدول هستند هیچ دو شخصیت حقیقی یا حقوقی وجود ندارد که شرایطی صد در صد شبیه به هم داشته باشند ! افعال آدمیان هم به همین نحو است دو فرد که یک فعل شبیه به هم را انجام میدهند (مثلا دادن قرص نانی به یک فقیر گرسنه) نباید به آنها امتیاز مساوی داد بلکه باید به شرایطی که هر یک در لحظه انجام این کار داشته توجه کرد ! از جمله خدماتی که اهل علم و اندیشه میتوانند به جامعه ارائه نمایند کمک به گسترش تفکر محیطی است این کار میتواند به ما در ایجاد یک نظم عادلانه یاری رساند