امروز ۲۹ خرداد ، آذرخشی کویری مملو از حس قشنگ غیرت دینی، آگاهی اجتماعی و تعهد و مسئولیت، در آسمان فرهنگ این مرز و بوم ظاهرا به خاموشی گرایید، که علیرغم سن اندکش بیشترین تأثیر را بر نسل خویش و هم عصران خود و پس از آن به لحاظ دمیدن نسیم آگاهی بخشی و احساس مسئولیت بر جای گذاشت.

دکتر شریعتی نامی آشنا و وزین در تاریخ معاصر ماست. نامی که پیرامون افکار و اندیشه هایش دهها جلد کتاب، صدها مقاله، هزاران سخنرانی و... مثبت و منفی، از روی عشق و فریبندگی یا از سر عناد و حتی تنفر به رشته ی تحریر درآمده و گفته شده است و البته بخش قابل ملاحظه ای نیز بدور از فضای مریدی و مرادی و یا دشمنی کینه توزانه، از سر روشنگری، حق مداری، عدالت و انصاف وارد بازار داوری ها شده است که از این جمله ی اخیر میتوان به داوری های مقام معظم رهبری و شهید دکتر بهشتی در مقاطع و مناسبت های مختلف نام برد.

جدای از داوری های صورت گرفته از دو سوی طیف مذکور، افکار و اندیشه های دکتر شریعتی را باید در ظرف زمانه ی خویش مورد کنکاش قرار داد و هرگونه قضاوت بدون در نظر گرفتن این ظرف، عملی ابتر، ناصواب و خطاست و قضاوت را با مشکل و انحراف مواجه می سازد.

دکتر شریعتی در زمانه ای وارد مبحث روشنگری خصوصا نسل جوان و دانشجو شد که دو مقوله بیشتر از همه ی مقولات دیگر در فضای جامعه ی معاصر ایشان خودنمایی می کند؛ یکی تشنگی شدید برای یافتن حقیقت و دیگری سیل عظیم مکاتب نظری خصوصا شرقی و ماتریالیستی که فضای دانشگاههای آنروز انباشته از آن بود. در چنین آشفته بازار شام اندیشه ای، جامعه نیز به دلیل اختلاف شدید طبقاتی مواجه شده بود با حرکت های انقلابی حتی از نوع مسلحانه ی آن و این اندیشمند دردمند با احساس مسئولیت، دانش، ذوق و هنری که داشت، با عجله و ولع تمام وارد میدان روشنگری و آگاهی بخشی شد و روزها و شبها و هفته ها و ماهها با گرما و حرارت وصف ناشدنی، گفت؛ آنچه احساس می نمود، باید گفته شود. مطمئنا چنین کسی با چنین احساسی و عجله ای، قادر نیست همزمان هم انبوهی از دردها و نیازها را بازگو کند و هم مواظبت و پالایش نماید. چنانچه میدانیم خود او گفته است و همچنین سپرده است که حاضر است، در صورت نیاز و بودن وقت، مواضع و اندیشه هایش را مورد بازبینی قرار داده و اصلاح نماید و در همین راستا از استاد «حکیمی» دوست دیرینه اش خواسته چنین کاری را برای وی انجام دهند.

از همه ی این مباحث که بگذریم، دکتر شریعتی بخشی از هویت تاریخ فکری و مبارزاتی ماست، که به داوری دوست و دشمن، یکی از تأثیر گذارترین اندیشمندان دوران مبارزاتی ملت ایران به شمار می رود. ایشان کسی است که؛ با زبان خاص فرهنگی و هنری و آبشخور اندیشه ای و فکری خویش در موضوعات دین و تاریخ و فرهنگ، توانست جمعیت عظیمی از جوانان تشنه ی آگاهی را وارد کوران مبارزات نماید. و البته آنچه بعنوان آثار، اکثرا در قالب سخنرانی ها از خود بجای گذاشته است، هم می تواند منبعی برای شناخت بخشی از تاریخ معاصر ما باشد و هم می تواند بعنوان بخشی از دیدگاههای فرهنگ دینی و اجتماعی مورد کنکاش و استفاده قرار گیرند.

در پایان باید گفته شود؛ دکتر شریعتی واقعیتی است که؛ در میدان فکری و مبارزاتی ما حضور داشته است. چه تلخ و چه شیرین، حذف شدنی نیست. اما مثل هر اندیشمند دیگری از این نوع، هم استفاده کردنی و هم اصلاح شدنی است. روحش شاد و قرین رحمت و مغفرت الهی باد.

برچسب ها: محمدسعید بهوندی

X Share

Stumble Upon Delicious Cloob

Digg

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شوشان است و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.

طراحی و تولید: ایران سامانه