بودجه سال 97 تئاتر در حالی با جهش عظیمی افزایش یافته است که هنوز کمتر از ۲۰درصد از بودجه سال ۹۶ به اداره کل هنرهای نمایشی تزریق شده است.
احسان زیورعالم: روز گذشته حسن روحانی با حضور در صحن علنی مجلس و ارائه بودجه سال 97، ارقام تازهای برای تخصیص به تئاتر کشور تقدیم مجلس کرد. طبق موارد موجود در بودجه 97 برآورد اعتبارات حوزه هنرهای نمایشی در مجموع 1568 میلیارد ریال به حمایت از تولید آثار، صدور مجوز، نظارت، برگزاری جشنوارههای داخلی و حمایت از حضور در رویدادهای خارجی، کمک به موسسات و تشکلها، حمایت از خانه تئاتر و راهاندازی موزه تئاتر و کمک به موزه تئاتر عروسکی اختصاص پیدا کند.
ریز این اعتبارهای درنظر گرفته شده در بودجه سال 97 در حوزه تئاتر به شرح زیر است:
حمایت و گسترش هنرهای نمایشی (6000تولید): 784 میلیارد ریال
حمایت از برگزاری جشنوارهها و همایشهای مربوط به حوزه نمایش (100رویداد): 100میلیارد ریال
حمایت از تولید، نمونهسازی و اجرای برنامههای تئاتر، نمایشهای صحنهای، سنتی و آئینی و توزیع و عرضه در شبکه نمایش خانگی (500عنوان): 452 میلیارد ریال
سیاستگذاری، برنامهریزی و نظارت بر فعالیتهای نمایشی (1200مورد): 18میلیارد ریال
صدور مجوز اجرای انواع آثار نمایشی (1000مجوز): 7میلیارد ریال
کمک به بنیاد فرهنگی هنری رودکی (80عنوان اجرا): 75 میلیارد ریال
کمک به شرکت در جشنوارهها، مجامع، سمینارها و همایشهای بینالمللی (80گروه): 10میلیارد ریال
کمک به موسسات، مراکز، انجمنها، کانونها و تشکلهای صنفی نمایشی و خانه تئاتر: (60 موسسه و تشکل): 85 میلیارد ریال
حمایت از خانه تئاتر و راهاندازی موزه تئاتر (2 موسسه/موزه): 22 میلیارد ریال
کمک به فعالیتهای تئاتر موزه عروسکی (1 موزه): 15 میلیارد ریال
با نگاهی به وضعیت بودجه سال 96 میتوان دریافت که بودجه تئاتر با جهش قابلتوجهی روبهرو شده است و برخی ارقام برای تحقق خواستههای جامعه تئاتری به واقعیت اقتصاد روز نزدیکتر است.
در لایحه بودجه 96 ارائه شده به مجلس شورای اسلامی، سهم مربوط به تئاتر هم با عنوان برنامه «حمایت و گسترش هنرهای نمایشی»با رقم 64 میلیارد و 500 میلیون تومان برای تئاتر درنظر گرفته شد. بودجه سال 96 با توجه به بودجهی 55 میلیارد و 600 میلیون تومانی تئاتر در سال 94 با رشد 15درصد مواجه بود.
البته با تخصیص بخشهای بیشتر به بودجه تئاتر این رشد برای سال 97 به رقم 18 درصدی - قیاس میان رقم 64 میلیارد تومانی 96 و 78میلیاردی 97 - میرسد. بخش مهمی از این رشد ناشی از گسترش دامنه سیاستگذاری، برنامهریزی و نظارت بر فعالیتهای نمایشی است که از سال گذشته رقم خورده است و نشان دهنده تلاشهای اداره کل هنرهای نمایشی است. با مقایسه ارقام کنونی با بخش سینمایی کشور نشان از بهبود وضعیت اقتصادی تئاتر میدهد.
با این حال نکته قابلتأمل آن است که به چه میزان از مطالبات اداره کل هنرهای نمایشی در سال گذشته تأمین شده است؟
طبق گفتهها و شنیدهها با وجود گذشت سهچهارم از سال 96 این رقم در بخش مدیریتی ماجرا از جمله حمایت از تولید کمتر از 20 درصد است و هنوز دولت مطالبات این اداره کل را به شکل کامل پرداخت نکرده است. به عبارتی افزایش بودجهها بیشتر روی کاغذ خوشایند هستند و در عمل چندان رنگ واقعیت نمییابند.
نکته دیگر اختصاص بودجههای خاص به برخی نهادها به عنوان صنف است که میتواند شبههبرانگیز باشد. در حالی بودجه قابل تأملی برای تشکیلات خانه تئاتر اختصاص یافته است که سازوگار این نهاد مبهم و گنگ است. خانه تئاتر که به هیچ عنوان یک صنف نیست و موسسهای فرهنگی به نام شخص ایرج راد است و تنها بخش کوچکی از جامعه تئاتری را در خود جای داده است از بودجه قابل توجهی بهرهمند شده است و این در حالی است که تشکلهای دانشجویی تئاتر کماکان از بودجه دولتی محروماند. توجه داشته باشیم که در روزهای اخیر خبر از سنگاندازی وزارت علوم در برگزاری جشنواره تئاتر دانشگاهی دیده شده است.
در سالهای گذشته تلاشهای برای استقلال بیشتر اداره کل هنرهای نمایشی شده است. در دوره معاونت هنری شاهآبادی حتی صحبت از تبدیل شدن این اداره به سازمان بود؛ اما به گفته مهندس شفیعی این امر عملی نخواهد شد. پس شاید با ارتقایی معقول بتوان وضعیت دریافت بودجه تئاتر را بهبود بخشید تا رشد این هنر در کلیت جامعه نیز مشهود و ملموستر شود.