حمله توپخانه‌ای عراق به پاسگاه‌های شلمچه

سال 59 را می‌توان یک از سخت‌ترین سال‌های پس از انقلاب برشمرد، چرا که کارشکنی‌های داخلی و فشار خارجی بر ملت ایران باعث شد بسیاری از زخم‌های ملت ایران بی‌مرحم بماند.

جنگ تحمیلی رژیم بعث عراق علیه میهن اسلامی ما، از فاجعه‌بار‌ترین جنگ‌های قرن بود که یک ملت به ناچار به مقابله با دنیای ظلم و کفر برخاست.

مردم ایران در این جنگ رشادت‌هایی از خود به جای گذاشته که در بسیاری از موارد تاریخ را به نام و به سود خود ثبت کرده‌اند.

با هم گوشه‌ای از اتفاقات این جنگ تمام عیار را در آغاز و پیش از آغاز آن در سال 59 مطالعه می‌کنیم تا آنچه را که بر ملت ایران پدیدار شد بهتر بشناسیم و بدانیم.

بخش اول - تهاجم پراکنده رژیم بعث عراق به مناطق مرزی تا پیش از آغاز حمله همه جانبه

1359/1/7 هـ. ش:

تأکید صدام حسین بر حمایت از مبارزه اقلیت‌های قومی ایران بر ضد جمهوری اسلامی ایران.

1/12/ 1359 هـ. ش:

صدام حسین، رئیس جمهوری عراق، آمادگی کشورش را برای جنگ با جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد.

● 1359/1/13 هـ. ش:

ترور نافرجام طارق عزیز، معاون نخست وزیر عراق، در بغداد؛ دولت عراق بدون ارائه سندی ایران را به این اقدام متهم کرد.

● 1359/1/18 هـ. ش:

همزمان با قطع رابطه آمریکا و ایران، صدام حسین خواهان واگذاری جزایر ایرانی تنب بزرگ و تنب کوچک و ابوموسی به عراق شد.

● 1359/2/4 هـ. ش:

تأکید صدام حسین و حاکمیت عراق بر خوزستان (عربستان).

● 1359/2/5 هـ. ش:

نخستین حمله ارتش عراق به تأسیسات نفتی ایران، در دهلران؛ تا آغاز رسمی جنگ 13 نوبت دیگر به تأسیسات مختلف نفتی حمله شد.

● 1359/5/4 هـ. ش:

اعلام نارضایتی دولت عراق از امضای قرارداد 1975 و شرایط آن.

● 1359/5/21 هـ. ش:

حمله ارتش بعثی عراق به پاسگاه‌های بندر جوق و برار عزیز، در منطقه عمومی قصر شیرین، که به شهادت 21 نفر از مأموران دو پاسگاه انجامید.

● 1359/6/14 هـ. ش:

حمله ارتش بعثی عراق به پاسگاه‌های مرزی دهلران و نفت شهر.

● 1359/6/16 هـ. ش:

نخستین حمله هوایی و زمینی ارتش بعثی عراق به پاسگاه‌های ایلام، قصر شیرین، خرمشهر، خسروآباد، نفت شهر، سومار.

● 1359/6/16 هـ. ش:

تحویل یادداشت دولت عراق به کاردار ایران، در بغداد، مبنی بر پس دادن سرزمین‌های (به زعم آنان) اشغالی به عراق،

● 1359/6/17 هـ. ش:

عراق، پس از دادن دو یادداشت به کاردار جمهوری اسلامی ایران در بغداد، پاسگاه زین القوس و مناطق اطراف آن را اشغال کرد؛ این مناطق به موجب پیمان 1975م الجزایر به ایران واگذار شده بود

● 1359/6/18 هـ. ش:

حمله زمینی و هوایی ارتش بعثی عراق به شهرهای مرزی خرمشهر و نفت شهر و قصر شیرین و پاسگاه‌های مرزی جنوب و غرب ایران.

● 1359/6/19 هـ. ش:

درگیری مرزداران جمهوری اسلامی ایران با مهاجمان ارتش بعثی عراق در پاسگاه‌های مرزی صالح آباد، ایلام، مهران، نفت شهر، طلائیه، قصر شیرین؛ در همین روز عراق سومین یادداشت را به ایران تحویل داد.

● 1359/6/20 هـ. ش:

سخنرانی صدام حسین در جلسه وزیران امور خارجه کشورهای عربی در مورد باز پس‌گیری خاک عراق! از ایران.

● 1359/6/21 هـ. ش:

حمله زمینی و هوایی ارتش بعثی عراق به پاسگاه‌ها و مناطق مرزی جنوب و غرب جمهوری اسلامی ایران، از جمله خرمشهر و سومار و بازرگان و سرپل ذهاب.

● 1359/6/22 هـ. ش:

درگیری مرزداران جمهوری اسلامی ایران با نیروهای متجاوز ارتش بعثی عراق در پاسگاه‌های مرزی قصرشیرین و خرمشهر و…

● 1359/6/23 هـ. ش:

هشت نامه عراق به رؤسا و سران هشت سازمان بین‌المللی (سازمان ملل متحد، ششمین کنفرانس سران کشورهای غیر متعهد، سازمان کنفرانس اسلامی، اتحادیه عرب، سازمان وحدت آفریقا، بازار مشترک اروپا، سازمان جنوب شرقی آسیا، سازمان کشورهای قاره آمریکا)، درباره ادعاهای این دولت نسبت به جمهوری اسلامی ایران.

● 1359/6/24 هـ. ش:

حمله توپخانه‌ای ارتش بعثی عراق به پاسگاه‌های نفت شهر و شلمچه و بیات.

● 1359/6/25 هـ. ش:

حمله ارتش بعثی عراق به پاسگاه‌ها و مناطق مرزی آبادان و رشیدیه و بازرگان و…

● 1359/6/27 هـ. ش:

محاصره قصرشیرین به دست ارتش عراق، که پس از چهار روز مقاومت، در 31/6/1359 به اشغال آنان درآمد و به ویرانی 12 هزار و 882 واحد مسکونی در شهر و روستاهای اطراف آن انجامید؛ این شهر با تلاش رزمندگان اسلام، در 22 خرداد ماه 1361، آزاد شد.

● 1359/6/30 هـ. ش:

ششصد و ششمین و آخرین حمله ارتش عراق قبل از شروع رسمی جنگ، با حمله به کشتی تجارتی، در خور موسی، در خلیج فارس.

بخش دوم - شروع جنگ تحمیلی عراق و آغاز هشت سال دفاع مقدس

● 1359/6/31 هـ. ش:

یورش وحشیانه ارتش بعثی عراق از زمین و هوا و دریا به خاک جمهوری اسلامی ایران و آغاز هشت سال دفاع مقدس رزمندگان اسلام.

● 1359/6/31 هـ. ش:

حمله هوایی شش میگ ارتش عراق، به محل تجمع مردم اسلام آباد غرب، که شهادت 50 تن را به دنبال داشت.

● 1359/6/31 هـ. ش:

حمله هوایی عراق به چند فرودگاه ایران، از جمله فرودگاه بین‌المللی مهرآباد.

● 1359/7/1 هـ. ش:

اشغال سرپل ذهاب، به دست ارتش متجاوز عراق، که به نابودی شهر و شهادت 95 نفر از اهالی آن انجامید.

● 1359/7/1 هـ. ش:

تشکیل جلسه شورای امنیت، به درخواست دبیرکل سازمان ملل متحد، با توجه به خطرهای گسترش جنگ تحمیلی در جهات، که به صدور بیانیه‌ای انجامید و از طرفین خواست تا اقدام نظامی را کنار بگذارند و حل اختلاف‌ها با روش‌های صلح آمیز صورت پذیرد.

● 1359/7/2 هـ.. ش:

اشغال شهرهای مهران و سومار و نفت شهر، به دست ارتش متجاوز بعثی عراق.

● 1359/7/2 هـ. ش:

حمله هوایی ارتش عراق به مناطق نفت خیز و تأسیسات جزیره خارک.

● 1359/7/3 هـ. ش:

آغاز محاصره خرمشهر به دست ارتش بعثی عراق؛ در همین روز، رادیو بی. بی. سی. حمایت عربستان صعودی و کویت را از عراق در جنگ با جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد.

● 1359/7/4 هـ.. ش

برگزاری جلسه شورای امنیت سازمان ملل متحد برای بررسی وضعیت جنگی موجود میان عراق و ایران.

● 1359/7/4 هـ. ش:

حمله توپخانه‌ای عراق به خرمشهر، که 50 شهید و 140مجروح برجای گذاشت.

● 1359/7/4 هـ. ش:

حمله هوایی ارتش عراق به مناطق مسکونی اهواز، که 18 شهید و 91 مجروح به جای گذاشت.

● 1359/7/6 هـ.. ش

برای تخریب روحیه رزمندگان اسلام، عراق شایعه اشغال خرمشهر را اعلام کرد.

● 1359/7/6 هـ. ش:

در هفتمین روز از جنگ تحمیلی عراق به جمهوری اسلامی ایران، شورای امنیت سازمان ملل متحد ـ بدون محکوم کردن تجاوز عراق و اشغال بخشی از ایران ـ با صدور قطعنامه 479 (نخستین قطعنامه این شورا در مورد جنگ تحمیلی) دو کشور را به استفاده از راه حلهای مسالمت آمیز دعوت کرد.

● 1359/7/7 هـ. ش:

اولین مسافرت هیئت کنفرانس اسلامی (محمد ضیاء الحق، یاسر عرفات و...) به تهران، برای اعلام آتش بس در جنگ؛ روز بعد این هیئت به بغداد سفر کرد و صدام حسین ظاهرا آتش بس را پذیرفت، ولی در عمل اجرا نکرد.

● 1359/7/7 هـ. ش:

صدام حسین هدف تهاجم خود را به ایران، عربی کردن تمام حوزه (خلیج فارس) اعلام کرد.

● 1359/7/10 هـ. ش:

شکست ارتش عراق در اشغال خرمشهر.

● 1359/7/13 هـ.. ش:

اعلام حمایت کامل اردن از عراق، در پی حمله این کشور به جمهوری اسلامی ایران.

● 1359/7/15 هـ.. ش:

نخستین حمله هوایی عراق به مناطق مسکونی اندیمشک.

● 1359/7/16 هـ.. ش:

حمله موشکی عراق به مناطق مسکونی دزفول، که شهادت 105 نفر و مجروح شدن حدود 300 نفر را به دنبال داشت.

● 1359/7/20 هـ.. ش:

امام خمینی، رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران و فرمانده کل قوا، رسیدگی به امور جنگ تحمیلی را بر عهده شواری عالی دفاع قرار دادند؛ این شورا به ایجاد هماهنگی میان نیروهای مسلح در جنگ، تظاهرات بر تبلیغات و اخبار جنگی، تعیین سیاست خارجی جنگ، موظف شد.

● 1359/7/21 هـ.. ش:

حمله موشکی عراق به مناطق مسکونی سوسنگرد که به شهادت 15 عضو یک خانواده انجامید.

● 1359/7/24 هـ. ش

حمله هوایی ارتش عراق به مناطق مسکونی کرمانشاه، که 131 شهید و ده‌ها مجروح و ویرانی به جای گذاشت.

● 1359/7/24 هـ. ش:

«حماسه خونین شهر»؛ با مقاومت قهرمانانه خرمشهر در برابر اشغالگران بعثی این شهر به خونین شهر تغییر نام داد.

● 1359/7/25 هـ. ش:

موسیان و دهلران به طور موقت به اشغال ارتش عراق درآمدند.

● 1359/7/25 هـ. ش:

سخنرانی محمد علی رجایی، نخست وزیر جمهوری اسلامی ایران، در شورای امنیت، درباره حمله سازماندهی شده عراق به جمهوری اسلامی ایران و نقض حقوق انسانی؛ این جلسه بدون نتیجه خاتمه یافت.

● 1359/7/29 هـ. ش:

دومین مسافرت هیئت کنفرانس اسلامی (حبیب شطی، محمد ضیاء الحق، یاسر عرفات و …) به تهران، برای برقراری آتش بس، که بی‌نتیجه بود.

● 1359/8/1 هـ. ش:

با تأکید بر اشغال 20 هزار کیلومتر مربع از خاک جمهوری اسلامی ایران، و درخواست اعمال حاکمیت بر اروندرود و عدم مداخله ایران در امور عراق و پس گرفتن سرزمین‌های به جای مانده دیگر، عراق آمادگی خود را برای پایان دادن به جنگ با ایران اعلام کرد.

● 2/8/ 1359 هـ. ش:

تشکیل دو جلسه بدون نتیجه شورای امنیت، برای بررسی وضعیت جنگی ایران و عراق.

● 1359/8/3 هـ.. ش

خونین شهر، پس از 34 روز مقاومت قهرمانانه رزمندگان اسلام، به دست ارتش متجاوز بعثی اشغال شد، که تا 3 خرداد 1361 ادامه یافت.

● 1359/8/4 هـ.. ش

حمله موشکی عراق به مناطق مسکونی دزفول، که به شهادت 65 نفر و زخمی شدن 174 نفر انجامید.

● 1359/8/4 هـ. ش:

یادداشت اعتراض آمیز وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به عراق درباره تجاوزهای مکرر دولت عراق به میهن اسلامی.

● 1359/8/5 هـ. ش:

غارت خانه‌ها و مغازه‌های شهر بستان، به دست ارتش اشغالگر عراق.

● 1359/8/5 هـ. ش:

اعلام آمادگی عراق برای برقراری آتش بس و مذاکره با ایران، ضمن تأکید بر حق حاکمیت خود بر قلمرو خشکی و آبی مورد نظر این کشور.

● 1359/8/7 هـ. ش:

تشکیل جلسه بدون نتیجه شورای امنیت، برای بررسی جنگ ایران و عراق.

● 1359/8/8 هـ. ش:

محاصره کامل شهر مقاوم آبادان، به دست ارتش اشغالگر بعثی، که با مقاومت قهرمانانه رزمندگان اسلام روبرو شد.

● 1359/8/9 هـ. ش:

عبور ارتش اشغالگر عراق از رود بهمنشیر، و ورود آنان به آبادان از منطقه ذوالفقاری و خاکستان، در جنگ تحمیلی.

● 1359/8/9هـ. ش:

اسارت محمد جواد تندگویان، وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران، و هیئت همراه او، در جاده اهواز ـ آبادان، به دست نیروهای متجاوز عراقی، در جنگ تحمیلی؛ ایشان بر اثر شکنجه‌های وحشیانه مأموران بعثی در اردوگاه‌های اسیران به شهادت رسید و پیکر پاک ایشان روز 26 آذر 1370 به تهران آورده شد.

● 1359/8/10 هـ.. ش:

آروزی تجزیه ایران، در سخنان صدام حسین.

● 1359/8/11 هـ.. ش:

ناکامی ارتش عراق در اشغال دهلاویه.

● 1359/8/16 هـ.. ش:

شکست حمله ارتش عراق در اشغال دهلاویه.

● 1359/8/19 هـ.. ش:

تحویل رونوشت یادداشت دولت جمهوری اسلامی ایران به عراق، به دبیر کل سازمان ملل متحد، درباره معتبر دانستن قرارداد 1975م الجزایر.

● 1359/8/19 هـ.. ش:

تأ‌کید عراق بر حاکمیت حقوقی خود بر سرزمین‌های اشغالی ایران.

● 1359/8/21 هـ.. ش:

عراق اشغال سرزمینی به طول 550 کیلومتر و به عرض 20 تا 110 کیلومتر را از خاک جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد.

● 1359/8/25 هـ.. ش:

«حماسه سوسنگرد»؛ استقامت قهرمانانه مردم این شهر در برابر بعثی ها.

● 1359/8/26 هـ.. ش:

با مقاومت قهرمانانه رزمندگان اسلام و حمله مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در عملیات شکوه‌مند آزاد سازی سوسنگرد، محاصره این شهر شکسته شد و نیروهای اشغالگر بعثی با دادن تلفات بسیار گریختند.

● 1359/9/5 هـ.. ش:

مناطق مسکونی آبادان نخستین بار هدف موشک عراق قرار گرفت.

● 1359/9/5 هـ.. ش:

تشکیل نیروی بسیج مستضعفین، به فرمان امام خمینی، برای دفاع از انقلاب اسلامی ایران.

● 1359/9/8 هـ.. ش:

وقوع بزرگ‌ترین نبرد دریایی میان ایران و عراق که با تلفات بسیار بعثی‌ها و آتش زدن اسکله البکر پایان یافت.

● 1359/9/8 هـ.. ش:

عقب نشینی ارتش اشغالگر عراق از منطقه شمال غربی اهواز، در پی تخریب بخشی از سد کرخه.

● 1359/9/15 هـ.. ش:

شهادت سرگرد احمد کشوری، خلبان هوا نیروز، در جبهه‌های جنگ حق علیه باطل.

● 1359/10/1 هـ.. ش:

هواپیماهای عراقی شهر آبادان را به شدت بمباران کردند.

● 1359/10/2 هـ.. ش:

بمباران شدید زمینی و هوایی مناطق مسکونی آبادان و جزیره می‌نو، به دست ارتش عراق، که 88 شهید و صد‌ها زخمی بر جای گذاشت.

● 1359/10/4 هـ.. ش:

عراق نخستین محموله از قرارداد 60 فروند میراژ اف ـ 1 را از فرانسه تحویل گرفت.

● 1359/10/7 هـ.. ش:

گلوله باران وحشیانه شهر اهواز که بیش از100 شهید بر جای گذاشت.

● 1359/10/15 هـ.. ش:

امضای موافقتنامه خرید اسلحه میان عراق و شوروی.

● 1359/10/16 هـ.. ش:

حمایت صدام حسین از تجزیه طلبی اقوام ایرانی، در سالروز تشکیل ارتش عراق.

● 1359/10/16 هـ.. ش:

حمله موشکی ارتش عراق به مناطق مسکونی اهواز، که به شهادت و زخمی شدن چندین نفر انجامید.

● 1359/10/16 هـ.. ش:

«حماسه هویزه»؛ شهادت 300 دانشجوی مسلمان ـ به رهبری حسین علم الهدی ـ در هویزه، هنگام محاصره این شهر به دست ارتش اشغال عراق.

● 1359/10/19 هـ.. ش:

آغاز عملیات ضربت ذوالفقار، در محور می‌مک و تنگه بینا، در منطقه عمومی ایلام، با تلاش مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ژاندارمری و بسیج عشایر.

● 1359/10/23 هـ.. ش:

نخستین حمله شیمیایی عراق، در منطقه‌ای بین هلاله و نی‌خزر، در 50 کیلومتری غرب ایلام.

● 1359/10/27 هـ.. ش:

اشغال و غارت شهر هویزه، به دست ارتش بعثی عراق.

● 1359/11/5 هـ.. ش:

آغاز برگزاری اجلاس چهار روزه کنفرانس سران اسلامی، که در آن صدام حسین (رئیس جمهور عراق) آبادان را جزء عراق اعلام کرد.

● 1359/11/20 هـ.. ش:

نخستین جلسه وزرای خارجه جنبش عدم تعهد، در دهلی نو، برای بررسی وضعیت جنگ تحمیلی عراق به ایران، که 4 روز طول کشید؛ چهار سفر نمایندگان جنبش به ایران و عراق نتیجه‌ای در بر نداشت.

● 1359/12/17 هـ.ش:

مناطق مسکونی و غیر نظامی اهواز هدف 7 موشک عراقی قرار گرفت.

● 1359/12/26 هـ.ش:

آغاز عملیات امام مهدی ‹عج›، در غرب سوسنگرد، با تلاش مشترک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ارتش جمهوری اسلامی ایران، که 100 کشته و 60 اسیر عراقی و انهدام یک گردان تانک و یک گردان مکانیزه نتیجه آن بود.

بدین ترتیب سال 59 با کار شکنی‌های بنی صدر برای لشکریان اسلام و جوانان جان بر کف میهن اسلامی ما توفیق چندانی حاصل نشد، نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، گرچه پراکنده اما اقداماتی برای ضربه زدن به دشمن به انجام رسانده که بعد‌ها نتایج حیرت انگیزی را در معادله جنگ به سود کشورمان رقم زد.

منبع: فارس