پیوستن به کریدور شمال - جنوب و لزوم تسریع در احداث جاده ژئو استراتژیک الیگودرز - خوزستان

روز جمعه ۲۸مرداد ۱۴۰۱ با حضور معاون وزیر راه و شهرسازی و تعدادی از مسئولین محلی ، فاز نهایی پروژه جاده الیگودرز به مسجدسلیمان آغاز به کار کرد، در این مراسم سردار نظری نماینده شهر خمین در استان مرکزی و دکتر خدابخشی نماینده الیگودرز از استان لرستان حضور داشتند، نکته تامل برانگیز عدم حضور مسئولین و نمایندگان مناطق غرب و جنوبی کشور یعنی چهارمحال بختیاری و خوزستان بود، مسئله ای که نشان دهنده غفلت مسئولین محلی خوزستانی و افکار عمومی این دو استان از فرصت بی نظیری است که این جاده می تواند در دل کریدور جهانی شمال – جنوب برای توسعه و شکوفایی اقتصادی مناطق مذکور ایجاد کند.

کریدور موسوم به شمال – جنوب، اهمیت خود را در منازعه اخیر اوکراین و زمانی نشان داد که بنادر روسیه در دریای سیاه مورد تهدید قرار گرفتند، این کریدور هم اکنون و با همین بضاعت موجود موجب کاهش بیست روزه در حمل کالا از هند به روسیه و اروپا شده است، این کریدور از چابهار تا بندر عباس و بندر ماهشهر تا بنادر شمالی ایران در دریای خزر ، ارمنستان و آستارخان مسیری ایمن است که می تواند کشورهای بزرگ صاحب کالا همچون چین و هند و کشورهای صاحب غله و انرژی جهان همچون روسیه و قزاقستان و همه پهنه شوروی سابق تا شرق اروپا و کشورهای جنوب خلیج فارس را از امکانات حمل و نقل خود بهره مند کند، این کریدور که حتا پیش از جنگ در شرق اروپا و نا امنی بنادر روسیه در دریای سیاه، مورد توجه بود، اینک با بحران انرژی و بحران غله ناشی از جنگ اوکراین ، اهمیت ژئو استراتژیک خود را نمایان تر کرده است .

جنگ اکراین و صف آرایی های جدیدتر جهانی ناشی از نظام چند قطبی کشورهای هند، پاکستان، چین و روسیه را به استفاده از راه های جایگزین و ایمن تر از جمله احیای کریدور شرقی – غربی تحت عنوان جاده ابریشم و کریدور شمال – جنوب ، متمایل کرده است، کریدوری که به عنوان شاهراه تبادل کالا، انرژی و غله جهان پیش بینی می شود و منافع مشترکی که ایجاد می کند، یک همبستگی ناگزیر امنیتی را برای کشورهای مربوط به آن رقم می زند ، این کریدور به عنوان جایگزین مسیر دریایی کانال سوئز به اروپا از دوسال گذشته، مورد توجه قرار گرفته است و رقابتها و نزاع های آشکار و پنهانی بر سر آن در حال رقم خوردن است، برای نمونه جنگ قره باغ تنها تابعی از این نظامات جدید اقتصادی است که از جمله مهمترین اهداف آن کسب موقعیت فرادستی در راه های مواصلاتی جدید است ، جنگ افغانستان، جنگ سوریه، جنگ اوکراین و جنگ قره باغ، هریک بنحوی مسئله صف بندی های جدید جهانی و بازبینی مسیرهای حمل و نقل را در نظر دارد، نشستهای مکرر سران کشورهای آسیایی در خصوص حمل و نقل و باز آرایی صحنه تجارت، موید اهمیت تطبیق با شرایط راه های مواصلاتی جدید است، اخیرا بندرگاه های زیادی در روسیه و ایران در دریای سیاه، دریای مازندران، خلیج فارس و دریای عمان در حال تجهیز است تا حمل کالا در کریدور شمال – جنوب بهبود یافته و تبادل کالا در آن روانتر گردد ، از این رو اصلاح شبکه ای از راه های داخلی همچون بزرگراه رشت – آستارا هم در دستور کار قرار گرفته اند ، اگر نخبگان خوزستان غفلت نکنند، احداث جاده الیگودرز – خوزستان که ظرفیت و امکان کاهش ۲۰۰ تا۲۴۰ کیلومتری فاصله بنادر خوزستان به تهران را دارد، می تواند در مرکز این پروژه به عنوان یکی از راه های متعدد تحقق کریدور شمال – جنوب نقش آفرینی کند.

پیگیری و احداث یک مسیر ایمن و کوتاهتر میان تهران و بنادر جنوب از مسیر آستارا – رشت – قزوین – تهران – خمین – الیگودرز به خوزستان نیازمند هوشیاری، عزم و اراده ی نخبگان محلی و مسئولین استان های همجوار آن است، هوشیاری و اراده ای که در مراسم آغاز بکار قطعه نهایی جاده الیگودرز – مسجدسلیمان مشخص شد، از جانب نماینده خمین و نماینده محترم الیگودرز به درستی تشخیص داده شده است، اما متاسفانه از جانب خوزستان وضعیت مطلوب نیست.

طی ماه های اخیر احداث بخشی از این مسیر با استفاده از امکانات محلی استان لرستان، شتاب بیشتری گرفته است و با احداث چندین تونل و پل مسیر بزنوید – لبد را به جاده مسجدسلیمان – شهرکرد متصل می کند. احداث این جاده هم اینک و با وضعیت موجود هم علاوه بر خارج کردن مناطق محروم استانهای خوزستان، لرستان ، اصفهان و چهارمحال بختیاری ، می تواند موجب کاهش فاصله اهواز – تهران شود، اگر مسئولین خوزستان و متولیان محلی در این استان همچون مسئولین استان لرستان و استان مرکزی، تیزهوشی و اراده و انگیزه کافی برای اجرای قطعات باقی مانده در حوزه مسئولیت خود را داشته باشند، مسیر الیگودرز به خوزستان می تواند از بودجه های ملی و فاینانس های بین المللی برای تسریع در احداث ، بهره مند باشد، متاسفانه تاخیرات دهساله در احداث قطعاتی چون تونل های تاراز ۱و ۲ و جاده میانبر اهواز – مسجدسلیمان که نتیجه ملاحضات و تعارض منافع نیروهای سیاسی محلی در استان خوزستان است، اکنون به مهمترین سد ومانع برای عبور دادن کریدور جهانی شمال -جنوب از این مسیر تبدیل شده اند.

لذا مطالبه عمومی و آگاهی بخشی در این خصوص می تواند قسمتهای بر زمین مانده پروژ مذکور را تحقق بخشد.