انگیزه ی کاندیدای مجلس را شناسایی کنید؟

این نوشته بیشتر برای افرادی کاربرد دارد که پیش فرض مشخصی در ذهن خود در خصوص کاندیدا ندارند، براي مردمان فهیمی که خارج از مشي لابی‌گری، محفلي، قومي و منفعت‌طلبی به دنبال انتخاب عقلاني هستند لازم است در اين فرصت اندک تا انتخابات، شاید بتوان سرفصل‌هایی مانند ذیل را معرفی کرد، زيرا در اين برهه زماني حساس که مردم خوزستان با حجم بالايي از مشکلات  دست‌وپنجه نرم می‌کنند چنانچه  هنوز بارقه اميد و قصد شرکت در انتخابات را دارند لازم است باظرافت و دقت در انتخاب افراد واجد شرايط تحقيق و تصمیم‌گیری نمايند، لذا بررسي سوابق افراد و يافتن انگيزه واقعي افراد از مهم‌ترین مؤلفه‌های بررسي کاندیدای واجد شرايط است.
بررسي سوابق افراد کار سختي نيست و مردم می‌توانند با تحقيق و جستجو به آن دست يابند اما بررسي انگیزه‌های افراد کار سختي است. در کشورهاي توسعه‌یافته انتخابات در قالب معرفي اهداف و برنامه‌های حزبي است که ملاک تصمیم‌گیری مردم است، ولي در ايران به دليل ضعف جدي در اين زمينه و پاسخگو نبودن تقریباً تمام احزاب و گروه‌های سياسي باتوجه‌به تجربيات گذشته، شايد اين دوره بيشتر از دوره‌های گذشته بيشترين وجه انتخابات، فردي و محفلي و قومي است.
معمولاً کانديدا بعد از اعلام تصميم خود مبني بر ورود به عرصه انتخابات و کانديدا شدن از اهداف و انگیزه‌های خو رونمايي می‌کنند که به طبع آن چون معمولاً استراتژي و راهبرد مشخصي براي نيل به اهداف خود ندارند؛ لذا بعد از رونمایی، با دادن وعده‌ووعیدهای رنگين به افراد و گروه‌ها سعي در جلب نظر و حمايت آن‌ها دارند.
هرگاه از کانديدا پرسيده شود اهداف و انگیزه‌های شما برای ورود به عرصه انتخابات چیست؟ اکثر آن‌ها از احساس دين و تکلیف سخن می‌گویند. اما برای واکاوی درست چرایی ورود به این رقابت شايد بتوان از پیش‌فرض‌های ذيل بهره برد.
در شعار احساس تکلیف و خدمت به مردم و تلاش جهت توسعة استان، با پیش‌فرض صحيح بودن به دليل ضعف اعتماد بين افکار عمومي تقریباً خريداري ندارد و بهتر است کانديدا کلاً از اين شعار کلیشه‌ای دست‌بردارند و اگر سعي و تکليفي دارند تلاش نمايند فارغ از کانديدا شدن و در امور اجرايي و اجتماعي و جهادي به آن عمل نمايند که اتفاق زمینه‌های انجام آن در جامعه بسيار گسترده است.
اما بدون پرده بايد گفت کسب شهرت و شناخته‌شدن در استان و شهرستان‌ها، از مهم‌ترین اهداف برخی افراد از ورود به عرصه‌ رقابت  مجلس است؛ اما تجربه‌های گذشته نشان داده معمولاً افراد با اين نیت‌ها ديگر امکان شهره شدن و کسب جايگاه مشخص حتي در مناصب اجتماعي را مانند گذشته نخواهند داشت، به باور بسياري از افراد متأسفانه غير توانمند اين رويه را ميان بري براي ارتقاي درجه اجتماعي و نداشته نای خود می‌دانند که روش بسيار غلطي است.
از ديگر ابزارهایی که برخی از داوطلبان معمولاً در انتخابات براي هويدا شدن خود از آن بهره می‌گیرند تا بتوانند براي انجام معامله با ديگر کانديدايي که شانس قبولي دارند استفاده نمايند، حربه‌ها معمولاً تخریب رقیبان و موج‌سواری توده‌ای است. در این عرصه متأسفانه شماری از مخاطبین توسط برخی افراد غير و يا حتي کانديدا تحریک می‌شوند تا آرای سایر رقبا را تخریب کنند. به بیان واضح‌تر، ورود آنان به معنای ریزش آرای کاندیدای پیشرو در شهر یا شهرستان خاصی است. اگر فردی قابلیت رأی‌آوری در منطقه‌ای را داشته باشد برخی از کاندیداهای سایر مناطق با تحریک فردی دیگر درصدد تخريب آراي آن هستند.
از مهم‌ترین اهداف ورود افراد به صحنه انتخابات نيل به اهداف محلي براي تغییرات گسترده در سطح مدیریت استان و شهرستان‌ها با استفاده از ابزار نماینده بودن است، بعضی از کاندیداها پس از پیروزشدن در این عرصه، باتکیه‌بر آرایی که کسب می‌نمایند، فشار به مقامات اجرایی را آغاز می‌کنند؛ این نمايندگان با بهره‌گیری از جایگاه و موقعیت، درواقع آرای خود را به‌مثابه اهرم فشار قراردادِ تا در سطح استان یا شهرستان حوزه انتخابیه خود، پست‌ها را تصاحب و به افراد و گروه‌های خود واگذار نمايد که متأسفانه يکي از بزرگ‌ترین مشکلات استان است که به دليل ضعف مسئولان اجرايي استان و کشور اين عارضه کاملاً نمايان است.
این تغییرات به شکلی فراگير شده که گل‌ها از همان ابتدا از مدیریت عالی استان و بعد شهرستان شروع‌شده و حتی تغییر در حوزه فرمانداری‌ها، مدیران کل ادارات، معاونین آن‌ها و گاهی حتی رؤسای ادارات را شامل می‌شود. البته درگذشته شاهد بوده‌ایم که این تغییرات حتی تا بدنه آموزش‌وپرورش و تغییر مدیران مدارس را نیز شامل شده است.
مخرب‌ترین قسمت ماجرا انگيزه، به‌دست‌آوردن رانت و ورود به عرصه لابی‌گری‌های سياسي و اقتصادي است، درگذشته شاهد بوده‌ایم نمايندگاني که نه - تنها وظایف قانونی خود را فراموش کرده‌اند؛ بلکه با معرفی خویشاوندان و آشنایان خود برای مناصب مختلف سیاسی و اقتصادی سعی دارند با ایجاد شبکه‌ای از آشنایان يا به‌اصطلاح کادرسازی، مسیر رانت و لابی و نفوذ خود را هموار کنند که متأسفانه بعضي از تخلفات اقتصادي از اين مسیرها انجام می‌گیرد.
در بررسی انگیزه‌های افراد این تجربه هم درگذشته وجود دارد که برخی از کاندیداها پس از ورود به مجلس با نزدیک‌شدن به حلقه‌های خاص از افراد، یا با تعریف و تمجید از دولت یا احزاب خاص و با به‌کارگیری ابزارهای قانونی و رسانه‌ای تلاش می‌کنند تا به حلقه‌هایی متصل شوند که در ادوار گذشته خوزستان بسيار بوده‌اند.
البته دلایل و انگیزه‌های بسياري را می‌توان برای کاندیداتوری و ورود به مجلس شناسایی و تحلیل کرد، ولی این عرصه‌های ذکرشده معمول‌تر و بارزتر هستند که مردم بايد توجه ويژه به آن‌ها داشته باشند و در پي نظارت دقيق بر آنان باشند. البته پیش‌فرض مثبت ما در ورود اکثر افراد به عرصه رقابت انتخابات همان دلیل اول (خدمت به مردم و آبادانی استان) است، ولی مردم نبايد پیش‌فرض‌ها و نیات گوناگون بعضي کانديدا را نادیده بگيرند. درنهایت پیش‌نیاز تشخیص صحيح و منصفانه بررسي دقيق دلایل و نیات نامزدهای انتخاباتی، توجه به پیشینه فعالیت آن‌ها، نحوه تبلیغات و رصد حالات و فعالیت‌های سیاسی و اقتصادی آنان درگذشته و حال است.