راه گشای برون رفت بن بست های کشور

شوشان ـ غفور کریمی :

بررسی گفتمان دکتر پزشکیان در ایام سپری شده پس از انتخابات بیانگر اعتقاد قلبی و هدف غایی ایشان نسبت به مقوله وفاق ملی است موضوعی که این روزها نقل محافل سیاسی، جراید و رسانه های سیاسی اجتماعی است، شوربختانه جستاری پسندیده که توسط رئیس جمهور منتخب در جامعه مدنی بسط یافته است با تمسخر و ریشخند و عنادورزی برخی شخصیت های سیاسی و سیاهی لشکرهای بی نشان و نشاندار آنها در رسانه ها مواجه شده است؛ گزاره ای که در صورت تفصیل و توسعه در سطح جامعه می تواند آغازگر رفع بسیاری از گره های کور سیاسی موجود باشد.
مبحث وفاق ملى یکی از  مهم ترین مسائل مرتبط با نوسازى و توسعه سیاسى و اجتماعى در هر جامعه رو به رشد است به حدى که مى توان آن را مولفه بایسته و ضرورىِ هرگونه مرمت و بازسازی سیاسی/اقتصای/اجتماعی تفسیر کرد.
راهبرد تکوین وفاق ملی اقدامی در جهت خلق تمرکز، اتصال و ارتباط در جهت همبستگی بلوک ها و مجتمع و انباشته ساختن واحد های یک جامعه، در یک کل پیوسته تر است، فعلی که برای ایجاد استحکام و نوسازی در پیکره سیاسی و اقتصادی در جهت تولید اقتدار ملی اتخاد می شود و دولت ماحصل، نماد، مظهر و سخنگوی پیکرۀ مقتدرِ منبعث از وفاق ملی است اما در صورت عدم همراهی کلیت ارکان کشور، این عمل مانند بناکردن عمارتی عظیم روى آب روان خواهد بود امری که طبعاً فاقد هرگونه پایداری و ثبات است.
جوشش و دگرگونی در جوامع یک اصل گریزناپذیر است، اما مطلب قابل تأمل، نوع گرایش و رویکرد دگرگونی های ناگزیر مى باشد. بر همگان روشن است که قرن حاضر قرن انفجار اطلاعات و ارتباطات است جامعه ایران نیز به عنوان یکی از جوامع پیشرو و تحول خواه در خاورمیانه به ناچار در معرض تغیرات ناشی از گذار از سنت به مدرنیته  قرار دارد. در فرآیند استحاله مورد نظر دنیای غرب، منابع و مبانى سنتى تشکیل جامعه، هویت و مشروعیت مورد هجمه قرار می گیرند، تغییر یافته و سست مى شود و چنانچه نخبگان و سکانداران جامعه امواج و طوفان هاى بنیان کن تحول و دگرگونى را مدیریت ننموده و در جهت اهداف ملى و مصلحت عمومى جامعه هدایت و دلالت نکنند، جامعه و کشور سرنوشتى جز تحلیل و هضم در نظام جهانى و سیستم بین المللى مبتنى بر خواست قدرت ها نخواهد داشت.
قانون اساسى جمهورى اسلامى ایران در اصول مختلف خود، ضمن برابر خواندن مردم ایران، رعایت حدود قانون، مشارکت عامه مردم در تعیین سرنوشت خود، ایجاد امکانات عادلانه براى همه در تمام زمینه هاى مادى و معنوى تاکید و انحصارطلبى را مذمت نموده است. بنابراین چنانچه در فرهنگ سیاسى حاکم بر جامعه، شاخصه ها و مفاهیم عامِ استخراج شده از شریعت و اخلاق و قانون مورد احترام واقع شوند به نحوى که رفتار سیاسى افراد و گروه ها در سطوح مختلف بر اساس این هنجارها منظم و هماهنگ شود، در آن صورت ما به سمت وفاق اجتماعى و همبستگى ملى و حل و رفع بحران ها خواهیم رفت و در پى آن، توسعه اقتصادى، سیاسى،اجتماعى و فرهنگى سامان خواهد یافت و معضلات گریبانگیر جامعه ناشى از فقر مادى و معنوى، تجمع ثروت در دست عده اى خاص، شکاف هاى عظیم طبقاتى، تورم، بیکارى و زوال سرمایه اجتماعی قابل حل خواهند بود. از این رو پیش نیاز وفاق و همبستگی ملی غلبه بر گزاره هایی چون آلودگى به تجمل و رفاه از طریق قدرت و سیاست، تبعیض در زیست بوم سیاسی در گستره سرزمینی کشور، بى اعتمادى، برچسب زدن های ظالمانه، دفع و طرد افراد و گروه ها، نفاق و ریاکاری مذهبی سیاسی، نابرابری در برابر قانون، جمود و قشرى گرى، حیف و میل بیت المال و اموال عمومى، مال اندوزی و فزون خواهى به قیمت به یغما دادن منابع ملى، عدم پایبندى به قوانین و مقررات می باشد آفاتی که که همگی از موانع راه صعب العبور توسعه هستند. بنابراین عبور از این راه سخت گذر جز با حمایت ارکان نظام از گفتمان وفاق ملی، میسر نخواهد شد و تنیده شدن این گفتمان در ساختار فرمانروایی، فرهنگ عمومی جامعه و ساختار سیاسی کشور، کارایى و کارآمدى نظام و قدرت پاسخگویى و انطباق پذیرى آن را افزایش خواهد داد.
در شرایط جاری کشور دکتر مسعود پزشکیان ریل گذاری این فرایند سرنوشت ساز را شروع نموده است، پروسه ای که ماحصل سه گانه سازش، همکارى و همگونى توسط افراد و گروه هاى اجتماعی، اقوام، احزاب و ارکان نظام است.
بدون شک گام بدوی براى حصول آرمانِ وفاق، ملی سازش، همکارى و همگونى، کنار گذاشتن خشونت و برخوردهاى حذفى، زور مدارانه از سوی همه ی گروه های سیاسی است و به عوض آن جایگزین نمودن و تمسک به عقل، استدلال و مذاکره در چارچوب قانون و نظام و منافع ملی است، مثلثی که در صورت تحکیم اضلاعش رشد و توسعه همه جانبه ایران اسلامى را تضمین و کشور را در برابر هجمه های خارجی بیمه می نماید.

اگر چه براى رسیدن به این فرهنگ متعالی، تفکر، عزم و قاطعیت فراوانى لازم است و دستیابی به آن مستلزم بهره مندی از ابزارهای سیاسى و غیر سیاسى متنوعی است اما با به کارگیرى اندیشه و اراده قوى و نیز ادوات سیاسى و غیر سیاسى مى توان پیوندهاى اجتماعى را توسعه و به سطحی معقول از وفاق ملی دست یافت، گزاره ای که دکتر مسعود پزشکیان مُبلغ و مجری آن است می تواند عروه الوثقی برون رفت کشور از چالش های موجود و فرارو باشد.