- آرشیو
- |
- عضویت در خبرنامه
- |
- درباره ما
- |
- |
-
- صفحه نخست
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- شهرستان ها
- |
- تماس با ما
- |
- پیوند ها
- چرا سید ابوالحسن حسن زاده ؟
- ساعت جدید کاری برای ادارات اعلام شد
- مدیران با مردم ارتباط نزدیکی داشته باشند
- رفع مشکل استقرار شرکتهای دانش بنیان با تحقق مصوبه سفر رییس جمهور به خوزستان
- رسانه طراز انقلاب اسلامی یعنی نقد منصفانه، اطلاع رسانی شفاف و صادقانه و پرهیز از دروغ و تهمت
- بهره مندی از ظرفیت های فرهنگی انقلاب برای مقابله با اباحه گری بسنده می کند
- چرا به جای ساماندهی متکدیان؛ سیستمی افزایش پیدا می کنند؟!!
- انقلابات رنگی تحت الگوی جوکریسم
به روز شده در: ۰۱ آذر ۱۴۰۳ - ۱۳:۱۷
قال علی علیه السلام: انسان سه جا تغییر میکند: نزد صاحبان قدرت، روی صندلی قدرت و غنا بعد از فقر و هرکس تغییر نکند دارای خرد ناب و اخلاق مستقیم است. القُربِ مِنَ المُلوكِ ، و الوِلاياتِ ، و الغَناءِ من الفَقرِ ، فمَن لَم يَتَغَيَّرْ في هذهِ فهُوَ ذو عَقلٍ قَويمٍ و خُلقٍ مُستَقيمٍ
ریاست به دست کسانی خطاست، که از دست شان دست ها بر خداست...سعدی عافیت خواهی نظر در منظر خوبان مکن، ور کنی بدرود کن خواب و قرار خویش را(سعدی)
آن را که چنین دردی، از پای دراندازد، باید که فروشوید، دست از همه درمان‌ها(سعدی)
هر که دلارام دید ،از دلش آرام رفت، چشم ندارد خلاص ،هر که در این دام رفت
(سعدی)
کسی نیک بیند به هر دو سرای، که نیکی رساند به خلق خدای(سعدی) امام علی (ع): كسى كه دانشى را زنده كند هرگز نميرد.
آخرین اخبار
كاروان حسيني از «بيت چريم» به سراسر خوزستان
چند شب جلوتر از روز عاشورا مردم خود را به محل برگزاري مراسم مي‌رساندند تا جايي براي خود در اين مراسم پيدا كنند و تا صبح روز عاشورا منتظر مي‌ماندند. اين مراسم غروب همان روز ادامه داشت.
شوشان/ قاسم منصور آل‌كثير: رخداد تاريخي عاشورا باعث خلق هنرهاي نمايشي مختلفي در كشور شده است. هر يك از اين نمايش‌ها بخش‌هايي از اين رخداد را بازآفريني مي‌كنند كه در آن بومي شدن فرهنگي- اجتماعي رخ مي‌دهد.
به اين معنا كه جامعه با اجرايي كردن بخش‌هايي از اين رخداد در قالب نمايش‌هاي تعزيه‌يي به دنبال اثربخشي بر اجرا‌كنندگان و به ويژه حضار تماشاگر است.
در اينجاست كه يكي از كارهاي فرهنگ در عمل (يعني در اجرا) خود را نشان مي‌دهد و به دنبال تحقق اهدافي چون همبستگي جمعي، اخلاق، دگرگوني روحي، ايده‌آل‌هاي اجتماعي و غيره است
شبيه‌خواني در روزهاي تاسوعا، عاشورا و اخيرا اربعين نمونه‌يي از عمل فرهنگ است. نزديك به 200 سال پيش، شيخ غافل در سفري كه به همراه يكي از روحانيون منطقه «بيت چريم» به عراق داشت، آيين شبيه‌خواني را در شهر حله عراق ديد.
«بيت چريم» در شمال شرق شهرستان شوش و در حاشيه رودخانه دز قرار دارد. شيخ غافل مجذوب اين مراسم شد و با دقت مراسم را از اول تا پايان نظاره‌گر بود. پس از اتمام شبيه‌خواني تصميم گرفت كه همين مراسم را براي مردم ديار خودش اجرا كند. نزديك‌ترين شخص به او شيخ حسين بود. از او خواست تا همه مراسم را با جزييات ثبت و ضبط كند.
شيخ حسين روحاني متواضع ديار شوش بود. با علاقه از اين پيشنهاد شيخ استقبال كرد و همه آنچه را ديده بود در سينه حفظ و بر كاغذ ثبت كرد. نخستين شبيه‌خواني عربي كشورمان در بيت چريم (شهر حر) شكل گرفت. از آنجايي كه اهالي اين مردم عرب هستند، مراسم تعزيه را نيز به زبان عربي اجرا مي‌كنند
مراسم شبيه واقعه كربلا و عزاداري امام حسين(ع) در اين منطقه ريشه تاريخي دارد. به گفته ريش سفيدان اين محل ابتدا اين مراسم توسط شيخ فرحان، شيخ غافل و شيخ فارس ابن شيخ سالم از قبيله آل‌كثير تيره (بيت چريم) بر پا مي‌شد. اهالي قديمي بيت چريم در رابطه با تاريخچه اين مراسم به خبرنگار «اعتماد» مي‌گويند: شيخ غافل سال (1224 هجري قمري مصادف با 1181 هجري خورشيدي) به همراهي شخصي روحاني به نام شيخ حسين به قصد زيارت عتبات عاليات به عراق سفر كرد و به شهر حله رسيد.
عبد، يكي از اهالي شهر حر در اين رابطه افزود: به اين علت كه زمان سفر شيخ غافل مصادف با ماه محرم‌الحرام بود، مراسم عزاداري شبيه يا تعزيه‌گرداني را در آن شهر ديد و شيخ غافل تمايل خود را به برپايي اين نوع تعزيه در منطقه به شيخ حسين ابراز كرد و از وي خواست نسبت به يادگيري و يادداشت شعرهاي آن اقدام كند. گفته مي‌شود شيخ حسين نيز تمامي ديالوگ‌ها را مكتوب و تصاوير و نحوه برگزاري شبيه‌خواني را به خاطر سپرد. سال بعد شيخ غافل به همراهي شيخ حسين اقدام به برگزاري اين مراسم در منطقه خود كردند. آوازه اين عزاداري به سرعت منتشر شد و سال به سال برشهرت آن نيز افزوده مي‌شد. از آن پس قبيله‌هاي همجوار بيت چريم منتظر حلول ماه محرم الحرام مي‌شدند تا در مراسم عزاداري شبيه‌خواني شركت كنند.
مردم آن مناطق مي‌گويند: برخي آنها از روز هفتم ماه محرم به روستا مي‌آمدند و فرزندان روستا در اين مدت ميزبان آنان بودند. مدتي شيخ علي كه مردي متدين و نسبت به دينش متعهد بود رهبري اين مراسم را به عهده داشت. بعد از وفات شيخ غافل فرزند بزرگش شيخ علي رهبري قبيله را به عهده گرفت.
شيخ علي نيز گويا به دينداري معروف بوده به طوري كه باستان‌شناس فرانسوي، مادام ديولافا در كتاب كاوش‌هاي شوش مي‌گويد: شيخ علي مردي متدين و نسبت به دينش متعصب بود. در شبيه‌خواني‌هاي قديم بعضي از خانواده‌ها به صورت موروثي كار تعزيه‌خواني را دنبال مي‌كردند و گاه كل يك گروه تعزيه‌خوان از اعضاي يك خانواده بودند. در شبيه‌خواني بيت چريم نيز چنين بود كه بعد از شيخ علي مديريت مراسم شبيه‌خواني به فرزندش شيخ حيدر و پس از آن به شيخ خلف بن حيدر آل كثير رسيد.
بعد از شيخ خلف بود كه برگزاري مراسم شبيه‌خواني از حالت موروثي خود خارج شد و به دست ستاد برگزاري شهر حر رسيد. از آن موقع بود كه حميد حرمشاهي مديريت اين شبيه‌خواني را برعهده مي‌گيرد. پس از مدتي ميان اعضاي ستاد برگزاري شبيه‌خواني شهر حر (بيت چريم) اختلاف پيش آمد. گفته مي‌شود براي جلوگيري از درگيري‌هاي احتمالي، اين مراسم چهار سال پياپي تعطيل شد. در اين مدت كه مردم منطقه ارتباط معنوي خاصي با شبيه‌خواني برقرار كرده بودند خلأ مراسم را در ايام محرم احساس مي‌كردند. ده‌ها سال پيش با وجود كمبود امكانات اما خانواده شيخ خلف حيدر اقدام به تهيه گزارش تصويري از مراسم مي‌كردند. به طوري كه تصاوير سياه و سفيدي از شبيه‌خواني آن زمان در دست هستند.
پس از اينكه قرار شد چهار سال مراسم شبيه‌خواني تعطيل باشد كمي آن طرف‌تر از بيت چريم شخصي با نام عزيز هلاكوپور كه يكي از خويشاوندان شيخ حيدر بود، تصميم گرفت شبيه‌خواني را در روستاي خودشان ادامه دهد. حاج عزيز از دوران نوجواني ايفاگر نقش‌هاي مهمي در شبيه‌خواني شهر حر بود.
در نهايت حاج عزيز در روستاي مجاور كه روستاي سيد محمد تفاخ (الهدامه) نام داشت به همت تعدادي از اهالي آن روستا تصميم به برپايي مراسم شبيه‌خواني در روستاي خود گرفتند. روستاي سيد محمد تفاخ معروف به جريه سيد محمد از توابع شهرستان شوش دانيال و جنب كارخانه قند دزفول است. حاج ملا عزيز متولد 1312 با وجودي كه در سن 80 سالگي به سر مي‌برد اما همچنان مصرانه و متعهد بر اجراي اين آيين، كارگرداني را بر عهده دارد. حاج عزيز كارگرداني است كه نه درس تئاتر خوانده و نه در كلاس‌هاي بازيگري شركت كرده. با اين حال توانسته اصول تئاتر خياباني را به صورت تجربي بياموزد و سال‌ها در حفظ آن كوشيده است.
گسترش شبيه در خوزستان
برپايي شبيه‌خواني رفته رفته به روستا و شهرهاي مجاور از جمله شوش، منطقه صرخه، چنانه، الوان، عبدالخان و ... نيز رسيد. حتي در شهر شوش نيز از همين افراد براي اجراي تئاتر خياباني در شب‌هاي دهه اول محرم استفاده مي‌شود. همچنان شبيه‌خواني در ميدان قديمي شهر حر و در روستاي سيد محمد تفاخ برپا مي‌شود. جمعيت شركت‌كننده در اين مراسم حدود هفت الي هشت هزار نفر است.
اين مراسم در شهر حر و روستاي سيد محمد تفاخ به صورت شبيه‌خواني حضرت زينب (س) و امام سجاد(ع) در ظهر تاسوعا از ساعت 14 ظهر الي 18 عصر و شبيه‌خواني شهادت امام‌حسين(ع) و يارانش در صبح عاشورا از ساعت شش صبح شروع مي‌شود و تا ساعت 15 ظهر ادامه دارد. از ويژگي‌هاي اين فعاليت هنري-مذهبي اين است كه تمام بازيگران اين روستاها هيچ كدام پيشينه‌يي در كارهاي هنري ندارند. حتي كودكان كم سن و سال هم در اين مراسم نقش‌هاي مهمي ايفا و در مقابل چشم صدها و شايد هزاران نفر نقش خود را طوري اجرا مي‌كنند كه اشك را بر ديدگان تماشاگران جاري مي‌كنند.
سرهنگ هلاكوپور، يكي از پيشكسوتان شبيه‌خواني شهرستان شوش در روستاي سيد محمد است. وي در رابطه با تاثير اين مراسم مي‌گويد: براي اجراي شبيه‌خواني نياز به حمايت بيشتر ارگان‌ها داريم، اگر حمايت شويم مي‌توانيم از هر جاي دنيا خصوصا كشورهاي عربي همسايه نيز جذب توريست كنيم. به گفته وي، اين كار باعث تبليغ فرهنگ تشيع مي‌شود.
چند شب جلوتر از روز عاشورا مردم خود را به محل برگزاري مراسم مي‌رساندند تا جايي براي خود در اين مراسم پيدا كنند و تا صبح روز عاشورا منتظر مي‌ماندند. اين مراسم از ساعت شش صبح آغاز مي‌شد و تا غروب همان روز ادامه داشت. شبيه‌خواني در شهر حر و روستاي سيد محمد به لحاظ وسعت محل اجرا از بزرگ‌ترين نمايش‌هاي خياباني كشور نيز به حساب مي‌آيند. حضور ده‌ها سواركار با اسب‌هاي زيبا، همچنين شترهاي فراواني كه در اين نمايش‌ها استفاده مي‌شوند، فضاي سنتي را كه يادآور تاريخ است شكل مي‌دهند.
نيازمند معرفي
مراسم عاشورا به دليل مشاركت گسترده‌يي كه اقشار بسيار متفاوتي از مردم از گروه‌هايي با سرمايه‌هاي اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي متفاوت در آن دارند يكي از بهترين موقعيت‌ها را براي مطالعات مردم‌نگارانه؛ يعني، نزديك‌شدن كامل و مشاركت بسيار نزديك در محيط شهري با كنشگران اجتماعي و فرآيندهاي كنش شهري به وجود مي‌آورد كه به ندرت مي‌توان در نظام‌هاي اجتماعي به دست آورد.
براي رسيدن به موقعيت‌هايي نظير عاشورا يا دقيق‌تر بگوييم دهه محرم كه يك فرآيند طولاني مدت (10 روزه) از مشاركت گسترده و عميق اجتماعي است، مي‌توان بسيار در فرهنگ‌هاي ديگر و حتي در فرهنگ خودمان جست‌وجو كنيم. سطح «درام اجتماعي» به اصطلاحي كه ويكتور ترنر براي اين‌گونه مراسم به كار مي‌برد، به حدي بالاست كه در زندگي روزمره جز در موقعيت‌هاي بسيار بحراني و آن هم به مدتي بسيار كوتاه نمي‌توان به آن دست يافت.
از اين رو يكي از بخش‌هاي ميراث فرهنگي بسيار پر ارزش ما اين مراسم و تكرار سالانه آنهاست كه در طول برگزاري خود امكان مطالعات گسترده‌يي را در سطوح مختلف و فرهنگ‌هاي گوناگون اين سرزمين كه تكثر بي‌پاياني از لحاظ فرهنگي دارد، فراهم مي‌كند. خصوصا اينكه مراسم شبيه‌خواني در بيت چريم و جريه سيد محمد و بسياري از نقاط خوزستان به عربي برگزار مي‌شود و براي مخاطبان در ديگر استان‌ها جاذبه خاصي ايجاد مي‌كند كه نيازمند معرفي هرچه بيشتر اين توان فرهنگي است.
به اين معنا كه جامعه با اجرايي كردن بخش‌هايي از اين رخداد در قالب نمايش‌هاي تعزيه‌يي به دنبال اثربخشي بر اجرا‌كنندگان و به ويژه حضار تماشاگر است.
در اينجاست كه يكي از كارهاي فرهنگ در عمل (يعني در اجرا) خود را نشان مي‌دهد و به دنبال تحقق اهدافي چون همبستگي جمعي، اخلاق، دگرگوني روحي، ايده‌آل‌هاي اجتماعي و غيره است
شبيه‌خواني در روزهاي تاسوعا، عاشورا و اخيرا اربعين نمونه‌يي از عمل فرهنگ است. نزديك به 200 سال پيش، شيخ غافل در سفري كه به همراه يكي از روحانيون منطقه «بيت چريم» به عراق داشت، آيين شبيه‌خواني را در شهر حله عراق ديد.
«بيت چريم» در شمال شرق شهرستان شوش و در حاشيه رودخانه دز قرار دارد. شيخ غافل مجذوب اين مراسم شد و با دقت مراسم را از اول تا پايان نظاره‌گر بود. پس از اتمام شبيه‌خواني تصميم گرفت كه همين مراسم را براي مردم ديار خودش اجرا كند. نزديك‌ترين شخص به او شيخ حسين بود. از او خواست تا همه مراسم را با جزييات ثبت و ضبط كند.
شيخ حسين روحاني متواضع ديار شوش بود. با علاقه از اين پيشنهاد شيخ استقبال كرد و همه آنچه را ديده بود در سينه حفظ و بر كاغذ ثبت كرد. نخستين شبيه‌خواني عربي كشورمان در بيت چريم (شهر حر) شكل گرفت. از آنجايي كه اهالي اين مردم عرب هستند، مراسم تعزيه را نيز به زبان عربي اجرا مي‌كنند
مراسم شبيه واقعه كربلا و عزاداري امام حسين(ع) در اين منطقه ريشه تاريخي دارد. به گفته ريش سفيدان اين محل ابتدا اين مراسم توسط شيخ فرحان، شيخ غافل و شيخ فارس ابن شيخ سالم از قبيله آل‌كثير تيره (بيت چريم) بر پا مي‌شد. اهالي قديمي بيت چريم در رابطه با تاريخچه اين مراسم به خبرنگار «اعتماد» مي‌گويند: شيخ غافل سال (1224 هجري قمري مصادف با 1181 هجري خورشيدي) به همراهي شخصي روحاني به نام شيخ حسين به قصد زيارت عتبات عاليات به عراق سفر كرد و به شهر حله رسيد.
عبد، يكي از اهالي شهر حر در اين رابطه افزود: به اين علت كه زمان سفر شيخ غافل مصادف با ماه محرم‌الحرام بود، مراسم عزاداري شبيه يا تعزيه‌گرداني را در آن شهر ديد و شيخ غافل تمايل خود را به برپايي اين نوع تعزيه در منطقه به شيخ حسين ابراز كرد و از وي خواست نسبت به يادگيري و يادداشت شعرهاي آن اقدام كند. گفته مي‌شود شيخ حسين نيز تمامي ديالوگ‌ها را مكتوب و تصاوير و نحوه برگزاري شبيه‌خواني را به خاطر سپرد. سال بعد شيخ غافل به همراهي شيخ حسين اقدام به برگزاري اين مراسم در منطقه خود كردند. آوازه اين عزاداري به سرعت منتشر شد و سال به سال برشهرت آن نيز افزوده مي‌شد. از آن پس قبيله‌هاي همجوار بيت چريم منتظر حلول ماه محرم الحرام مي‌شدند تا در مراسم عزاداري شبيه‌خواني شركت كنند.
مردم آن مناطق مي‌گويند: برخي آنها از روز هفتم ماه محرم به روستا مي‌آمدند و فرزندان روستا در اين مدت ميزبان آنان بودند. مدتي شيخ علي كه مردي متدين و نسبت به دينش متعهد بود رهبري اين مراسم را به عهده داشت. بعد از وفات شيخ غافل فرزند بزرگش شيخ علي رهبري قبيله را به عهده گرفت.
شيخ علي نيز گويا به دينداري معروف بوده به طوري كه باستان‌شناس فرانسوي، مادام ديولافا در كتاب كاوش‌هاي شوش مي‌گويد: شيخ علي مردي متدين و نسبت به دينش متعصب بود. در شبيه‌خواني‌هاي قديم بعضي از خانواده‌ها به صورت موروثي كار تعزيه‌خواني را دنبال مي‌كردند و گاه كل يك گروه تعزيه‌خوان از اعضاي يك خانواده بودند. در شبيه‌خواني بيت چريم نيز چنين بود كه بعد از شيخ علي مديريت مراسم شبيه‌خواني به فرزندش شيخ حيدر و پس از آن به شيخ خلف بن حيدر آل كثير رسيد.
بعد از شيخ خلف بود كه برگزاري مراسم شبيه‌خواني از حالت موروثي خود خارج شد و به دست ستاد برگزاري شهر حر رسيد. از آن موقع بود كه حميد حرمشاهي مديريت اين شبيه‌خواني را برعهده مي‌گيرد. پس از مدتي ميان اعضاي ستاد برگزاري شبيه‌خواني شهر حر (بيت چريم) اختلاف پيش آمد. گفته مي‌شود براي جلوگيري از درگيري‌هاي احتمالي، اين مراسم چهار سال پياپي تعطيل شد. در اين مدت كه مردم منطقه ارتباط معنوي خاصي با شبيه‌خواني برقرار كرده بودند خلأ مراسم را در ايام محرم احساس مي‌كردند. ده‌ها سال پيش با وجود كمبود امكانات اما خانواده شيخ خلف حيدر اقدام به تهيه گزارش تصويري از مراسم مي‌كردند. به طوري كه تصاوير سياه و سفيدي از شبيه‌خواني آن زمان در دست هستند.
پس از اينكه قرار شد چهار سال مراسم شبيه‌خواني تعطيل باشد كمي آن طرف‌تر از بيت چريم شخصي با نام عزيز هلاكوپور كه يكي از خويشاوندان شيخ حيدر بود، تصميم گرفت شبيه‌خواني را در روستاي خودشان ادامه دهد. حاج عزيز از دوران نوجواني ايفاگر نقش‌هاي مهمي در شبيه‌خواني شهر حر بود.
در نهايت حاج عزيز در روستاي مجاور كه روستاي سيد محمد تفاخ (الهدامه) نام داشت به همت تعدادي از اهالي آن روستا تصميم به برپايي مراسم شبيه‌خواني در روستاي خود گرفتند. روستاي سيد محمد تفاخ معروف به جريه سيد محمد از توابع شهرستان شوش دانيال و جنب كارخانه قند دزفول است. حاج ملا عزيز متولد 1312 با وجودي كه در سن 80 سالگي به سر مي‌برد اما همچنان مصرانه و متعهد بر اجراي اين آيين، كارگرداني را بر عهده دارد. حاج عزيز كارگرداني است كه نه درس تئاتر خوانده و نه در كلاس‌هاي بازيگري شركت كرده. با اين حال توانسته اصول تئاتر خياباني را به صورت تجربي بياموزد و سال‌ها در حفظ آن كوشيده است.
گسترش شبيه در خوزستان
برپايي شبيه‌خواني رفته رفته به روستا و شهرهاي مجاور از جمله شوش، منطقه صرخه، چنانه، الوان، عبدالخان و ... نيز رسيد. حتي در شهر شوش نيز از همين افراد براي اجراي تئاتر خياباني در شب‌هاي دهه اول محرم استفاده مي‌شود. همچنان شبيه‌خواني در ميدان قديمي شهر حر و در روستاي سيد محمد تفاخ برپا مي‌شود. جمعيت شركت‌كننده در اين مراسم حدود هفت الي هشت هزار نفر است.
اين مراسم در شهر حر و روستاي سيد محمد تفاخ به صورت شبيه‌خواني حضرت زينب (س) و امام سجاد(ع) در ظهر تاسوعا از ساعت 14 ظهر الي 18 عصر و شبيه‌خواني شهادت امام‌حسين(ع) و يارانش در صبح عاشورا از ساعت شش صبح شروع مي‌شود و تا ساعت 15 ظهر ادامه دارد. از ويژگي‌هاي اين فعاليت هنري-مذهبي اين است كه تمام بازيگران اين روستاها هيچ كدام پيشينه‌يي در كارهاي هنري ندارند. حتي كودكان كم سن و سال هم در اين مراسم نقش‌هاي مهمي ايفا و در مقابل چشم صدها و شايد هزاران نفر نقش خود را طوري اجرا مي‌كنند كه اشك را بر ديدگان تماشاگران جاري مي‌كنند.
سرهنگ هلاكوپور، يكي از پيشكسوتان شبيه‌خواني شهرستان شوش در روستاي سيد محمد است. وي در رابطه با تاثير اين مراسم مي‌گويد: براي اجراي شبيه‌خواني نياز به حمايت بيشتر ارگان‌ها داريم، اگر حمايت شويم مي‌توانيم از هر جاي دنيا خصوصا كشورهاي عربي همسايه نيز جذب توريست كنيم. به گفته وي، اين كار باعث تبليغ فرهنگ تشيع مي‌شود.
چند شب جلوتر از روز عاشورا مردم خود را به محل برگزاري مراسم مي‌رساندند تا جايي براي خود در اين مراسم پيدا كنند و تا صبح روز عاشورا منتظر مي‌ماندند. اين مراسم از ساعت شش صبح آغاز مي‌شد و تا غروب همان روز ادامه داشت. شبيه‌خواني در شهر حر و روستاي سيد محمد به لحاظ وسعت محل اجرا از بزرگ‌ترين نمايش‌هاي خياباني كشور نيز به حساب مي‌آيند. حضور ده‌ها سواركار با اسب‌هاي زيبا، همچنين شترهاي فراواني كه در اين نمايش‌ها استفاده مي‌شوند، فضاي سنتي را كه يادآور تاريخ است شكل مي‌دهند.
نيازمند معرفي
مراسم عاشورا به دليل مشاركت گسترده‌يي كه اقشار بسيار متفاوتي از مردم از گروه‌هايي با سرمايه‌هاي اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي متفاوت در آن دارند يكي از بهترين موقعيت‌ها را براي مطالعات مردم‌نگارانه؛ يعني، نزديك‌شدن كامل و مشاركت بسيار نزديك در محيط شهري با كنشگران اجتماعي و فرآيندهاي كنش شهري به وجود مي‌آورد كه به ندرت مي‌توان در نظام‌هاي اجتماعي به دست آورد.
براي رسيدن به موقعيت‌هايي نظير عاشورا يا دقيق‌تر بگوييم دهه محرم كه يك فرآيند طولاني مدت (10 روزه) از مشاركت گسترده و عميق اجتماعي است، مي‌توان بسيار در فرهنگ‌هاي ديگر و حتي در فرهنگ خودمان جست‌وجو كنيم. سطح «درام اجتماعي» به اصطلاحي كه ويكتور ترنر براي اين‌گونه مراسم به كار مي‌برد، به حدي بالاست كه در زندگي روزمره جز در موقعيت‌هاي بسيار بحراني و آن هم به مدتي بسيار كوتاه نمي‌توان به آن دست يافت.
از اين رو يكي از بخش‌هاي ميراث فرهنگي بسيار پر ارزش ما اين مراسم و تكرار سالانه آنهاست كه در طول برگزاري خود امكان مطالعات گسترده‌يي را در سطوح مختلف و فرهنگ‌هاي گوناگون اين سرزمين كه تكثر بي‌پاياني از لحاظ فرهنگي دارد، فراهم مي‌كند. خصوصا اينكه مراسم شبيه‌خواني در بيت چريم و جريه سيد محمد و بسياري از نقاط خوزستان به عربي برگزار مي‌شود و براي مخاطبان در ديگر استان‌ها جاذبه خاصي ايجاد مي‌كند كه نيازمند معرفي هرچه بيشتر اين توان فرهنگي است.
