تب داغ "تتو" در ایران

این چندمین‌بار است نسبت به خدماتی که آرایشگاه‌ها ارائه می‌کنند، هشدار داده می‌شود. پیش از این بیشتر تمرکز هشدارها بر آرایشگاه‌های زنانه بود؛ احتمالا تا همین چندوقت پیش، کسی از مسئولان حتی فکر نمی‌کرد که پای تاتو و سولاریوم به آرایشگاه‌های مردانه هم باز شده باشد.

روزنامه وقایع اتفاقیه نوشت: اما این‌بار رئیس اتحادیه‌ آرایشگاه‌های مردانه تهران اعلام کرده است که آرایش‌های نامتعارف برای مردان از جمله مدل‌های موی‌سر همچون شیطان‌پرستان، برداشتن زیر ابرو، تاتو، سولاریوم و خالکوبی و... کاملا غیرمجاز است. البته تهدید‌های مصطفی گواهی، تنها مربوط به آرایشگاه‌ها نبوده بلکه حتی کسانی را که در منازل، خدمات این‌چنینی ارائه می‌دهند، در بر ‌گرفته است. او گفته است: «اگر بازرسان این اتحادیه متوجه انجام آرایش‌های غیرقانونی در واحدهای مسکونی شوند، با آن برخورد خواهند کرد.» بعد از این حرف‌ها، او به‌ انجام این‌گونه کارها در فضاهای مسکونی و غیر‌رسمی‌اشاره کرده و گفته است: «دلیل انجام آرایش‌های غیرقانونی در واحدهای مسکونی، منافع مالی زیادی است که برای برخی افراد به همراه دارد. درحالی که این واحدها مجوز ندارند و مسکونی هستند، با نام آرایشگران دست به انجام آرایش‌های غیرقانونی برای مردان می‌زنند اما اگر بازرسان اتحادیه متوجه این موضوع شوند یا گزارشی از سوی مردم ارسال شود، پس از ورود بازرسان، به اماکن اطلاع داده شده و حکم قضائی در این رابطه اتخاذ خواهد شد که با برخوردهای قانونی همراه است.»

خیلی‌ها بعد از خواندن حرف‌های رئیس اتحادیه آرایشگاه‌های مردانه، برایشان این پرسش به وجود می‌آید که: تنها دلیل انجام برخی کارهای زیبایی در محیط‌های غیر‌رسمی‌، علاقه به سود مالی است یا تقاضا هم در این میانه سهمی ‌دارد؟ محمدرضا که صاحب آرایشگاهی در خیابان میرداماد است، می‌گوید: «آن‌قدر برای تاتو تقاضا داریم که واقعا نمی‌رسیم همه را انجام دهیم. کار هم به این صورت است که اغلب به خانه مشتری‌ها می‌رویم یا به یکی از باشگاه‌های ورزشی که چند نفر آنجا می‌خواهند کار تاتو انجام دهند. خب، وقتی مردم می‌خواهند این کار را بکنند و ما هم بلدیم، چرا نباید انجام بدهیم؟ نمی‌شود که همه‌چیز را در همه‌جا ممنوع کرد. مدل مو را هم خود مشتری تعیین می‌کند، ما که نمی‌توانیم بگوییم فلان مدلی که می‌خواهی ممنوع است و نمی‌توانیم این‌طوری درست کنیم. قوانین باید طوری باشد که ما هم بتوانیم کار و کاسبی‌مان را حفظ کنیم و مشتری‌ها احساس نکنند به‌ آنها بی‌احترامی‌کرده‌ایم.» وقتی به قیمت کارهایی مثل تاتو نگاه کنیم، می‌بینیم که واقعا وسوسه‌برانگیز است. سعید که یکی از تاتوکارهای شناخته شده است و بین کسانی که او را می‌شناسند به «تدی» معروف است، در این‌باره می‌گوید: «قیمت کار بستگی به اندازه و جزئیاتش دارد. مثلا برای یک طرح دو سانتی‌متر مربعی، بین 300 تا 600 هزار تومان دستمزد می‌گیریم. هزینه اقلام مصرفی هم به عهده مشتری است.» سعید آرایشگاه ندارد و کارش در هیچ‌جا ثبت نمی‌شود. می‌گوید: «من همه کارم تلفنی است. کسانی که من را می‌شناسند، معرفی می‌کنند و هرجا که بخواهند، می‌روم. اگر تعداد بالا باشد تخفیف هم می‌دهم.»

باوجود تمام خط‌و‌نشان‌های مسئولان، مثل اینکه تاتو آن‌قدر طرفدار پیدا کرده که یک نفر مانند سعید از اینجا بکوبد برود تایلند تا به صورت حرفه‌ای آموزش ببیند. خودش می‌گوید: «الان مشتری‌های تاتو در حد و اندازه‌های کشورهای خارجی توقع دارند و می‌خواهند کارشان تمیز باشد. سفارش‌های خیلی سخت هم می‌دهند، برای همین نمی‌شود با آموزش‌های معمولی کار قابل‌قبولی سفارش داد. برای همین خیلی از ما برای یاد گرفتن تاتو به کشورهایی مثل ارمنستان و تایلند می‌رویم. دستگاه‌هایی هم که لازم داریم، خیلی راحت در بازار‌گیر می‌آید و اگر هم نباشد با یک سفارش به بهترین قیمت برایمان می‌آورند. به همین دلیل محدودیتی نداریم. هر چقدر هم وسایلمان به‌روز‌تر باشد، کیفیت کار بالا می‌رود و مشتری درد کمتری را تحمل می‌کند. البته میزان درد کار، بستگی به جایی که می‌خواهند تاتو کنند و عمق آن دارد، مثلا من خودم تاتو روی جاهایی مثل انگشتان، گردن و ساق پا را توصیه نمی‌کنم و به مشتری می‌گویم که این مناطق درد زیادی دارد اما با این وجود در این قسمت‌ها هم مشتری زیادی داریم.» در آمد این کار هم آن‌قدر بالا بوده است که سعید و خیلی‌های دیگر مثل او کار قبلی‌شان را رها کنند و بچسبند به تاتو، حتی برای بانوان که گویا هم کار سخت‌تری است و هم هزینه بیشتری دارد. سعید می‌گوید: «خانم‌ها بیشتر به کارهای ظریف و سخت علاقه دارند از طرفی حساسیت بیشتری هم به خرج می‌دهند، برای همین معمولا از آنها هزینه بیشتری می‌گیریم. حتی تا دو برابر چون خیلی از آنها کار رنگی یا سه‌بعدی می‌خواهند.»

او در جواب اینکه چه کسی روی کار آنها نظارت می‌کند، کمی‌ مکث می‌کند و بعد می‌گوید: «کسی که نظارت نمی‌کند، چون ما اصلا زیرمجموعه هیچ‌کس نیستیم و جای خاصی هم نداریم اما خود مردم الان خیلی بیشتر از قبل حساسیت دارند و حواسشان جمع است.»

از آنجایی که هر روز یکی از مسئولان، اصناف را در مورد انجام کارهایی مثل بوتاکس، تاتو، ‌سولاریوم و... تهدید می‌کنند، دیگر صحبت درباره اینکه چه کسی روی حسن‌انجام این کارها نظارت می‌کند، خنده‌دار است. مصطفی کیمیاگر، متخصص پوست و مو، تأکید زیادی دارد که کارهایی مانند تاتو و حتی سولاریوم را می‌توان از راه‌های درست با کمترین ضرر انجام داد. او می‌گوید: «به هر حال وقتی می‌بینیم چنین گرایش‌هایی در جامعه وجود دارد، باید با دقت برخورد کنیم. این‌طور کارها نه آن‌قدر بد هستند مانند قاچاق مواد مخدر که نهادهای بازدارنده با تمام توان جلوی اجرایشان را بگیرند و نه پذیرفته می‌شوند تا بتوان درباره نظارت بر آنها حرف زد. در واقع یک‌جور معلق در هوا هستند که مسئولان ترجیح می‌دهند با ممنوع اعلام‌کردن آنها، کار خودشان را راحت کنند. من هم تا چند سال پیش به محض اینکه می‌فهمیدم یکی از مراجعانم می‌خواهد سولاریوم کند، برخورد بدی می‌کردم اما بعد فهمیدم که برخورد من، او را از این کار باز نمی‌دارد؛ پس چه بهتر که درباره کم‌خطر شدنش به او راه‌حل‌هایی بدهم. مثلا روی استاندارد بودن دستگاه‌ها تأکید کنم اما مردم عادی که نمی‌توانند بفهمند دستگاهی استاندارد است یا نه، مسئولان هم که به‌طورکلی موضوع را نفی می‌کنند.» کیمیاگر، درمورد تاتو هم می‌گوید: «تاتو کار حساسی است. ما مراجعان زیادی داریم که می‌خواهند از طریق لیزر تاتویشان را پاک کنند و فکر می‌کنند کار راحتی هم هست، درحالی که در بسیاری از مواقع طول‌درمان زمانبر می‌شود و به هر صورت جای این کار روی بدن فرد باقی می‌ماند.»

او ادامه می‌دهد: «ابعاد روانی ماجرا هم خیلی مهم است. در بسیاری از مواقع طرح تاتو دل مراجعه کننده را زده یا اینکه تفکرات یا عقایدش عوض می‌شود. چند وقت پیش مراجعه‌کننده‌ای داشتم که یک موقعی خیلی احساسات ناسیونالیستی داشته و روی ساق‌های دستش طرح‌های ایرانی تاتو کرده بود و حالا از آنها خجالت می‌کشید و دوست داشت پاکشان کند. توصیه دیگر ما این است که حتما قبل از انجام تاتو آن را در ابعاد خیلی خیلی کوچک تست کنند تا مطمئن شوند به مواد آن حساسیت ندارند. ما شاهد بروز حساسیت‌های شدید بر اثر انجام تاتو بوده‌ایم که تا ماه‌ها فرد را درگیر کرده و برایش درد و دردسر به وجود آورده است. نکته دیگر این است که باید نسبت به یک‌بار مصرف بودن سوزن تاتو مطمئن بود؛ بنابر این توصیه ما این است که اقلام مصرفی توسط خود افراد تهیه شده و در حضور خود آنها به دستگاه نصب شوند تا از انتقال بیماری‌هایی مثل ایدز و هپاتیت جلوگیری شود.» لزوم تدوین قوانین در این زمینه را وقتی بیشتر متوجه می‌شویم که به حرف‌های اخیر رئیس مرکز بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت توجه کنیم که گفته بود تاتو در کنار حجامت، دو عامل اصلی ابتلای ایرانی‌ها به هپاتیت هستند؛ کارهایی که هردوی آنها اغلب در مراکز غیر‌رسمی‌انجام می‌شود و تاکنون ممنوعیت‌ها تأثیری در میزان انجام آنها نداشته است.