دکتر مخمل زاده: ارتباطات و همکاری های بین المللی در حوزه پژوهش را بایست افزایش دهیم

چهارشنبه 1 دی ماه 1395 به مناسبت هفته پژوهش، آیین تجلیل از پژوهشگران برتر دانشگاه علوم پزشکی جندی‌ شاپور اهواز با حضور دکتر اسماعیل ایدنی رئیس دانشگاه، حجت الاسلام و المسلمین آیت عادلی نژاد مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه، دکتر علی خدادادی قائم مقام دانشگاه، دکتر بهزاد شریف مخمل زاده معاون توسعه پژوهش و فناوری، دکتر ایرج نظری معاون درمان، دکتر عبداله رفیعی معاون توسعه آموزش، دکتر قدرت الله شاکری نژاد رئیس جهاد دانشگاهی خوزستان و جمعی از مدیران، اعضاء هیئت علمی، کارشناسان و دانشجویان دانشگاه در تالار شهداء برگزار شد

دکتر بهزاد شریف مخمل زاده در این مراسم ضمن گرامیداشت یاد و خاطره مرحوم دکتر سعید شیرعلی و بیان اینکه وی در طول تصدی مسئولیت کمیته تحقیقات دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز فعالیت های زیادی داشت، اظهار نمود: در هفته پژوهش فرصت قدردانی از پژوهشگران و بیان مطالبی در این خصوص ایجاد می شود.

 وی با تأکید بر این که مطالب عنوان شده مسائل پیرامون پژوهش، چالش ها، مشکلات و راهکارها می باشند، افزود: به نظر میرسد اگر کمبودها و چالش ها پیگیری و برطرف شود، دانشگاه ها می توانند در حوزه تحقیق و پژوهش جایگاه شایسته تری در کشور کسب کرده و حرکت پرشتابی در خصوص حل مشکلاتی که نظام سلامت با آن روبرو هست پیدا کنند.

وی تصریح کرد: در هر مجموعه و موسسه پیشرو و پویا، حوزه پژوهش و فنآوری موتور پیشران حرکت می باشد که اگر تمام تلاش ها معطوف به فعال و تقویت این موتور باشد، می توان در تمام حوزه ها به صورت فعال و پویا با مشکلات روبرو شده و آنها را با روشی منطقی و علمی حل کرد.

شریف مخمل زاده بیان داشت: محورهایی که دانشگاهها بر اساس آنها بررسی و مورد ارزیابی قرار میگیرند کاملاً مشخص هستند و در شرایط فعلی یکی از مهم ترین محورهای اصلی، برونداد پژوهشی به صورت چاپ مقاله است که می توان گفت این سنجه در آتی به طور جد دچار تغییر و دگرگونی خواهد شد، چراکه به واقع این سنجه ما را به سمت حل مشکلات واقعی نظام سلامت هدایت نمی کند و دانشگاههای نسل 3 دنیا نیز اینگونه عمل نمی کنند و عمده پژوهش های آنان حل مسئله و محصول محور است.

وی تصریح کرد: در حوزه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز حرکت بدین سمت، در حال برنامه ریزی و انجام می باشد تا دانشگاه ها تبدیل به دانشگاههای نسل سوم شده و پژوهش ها در خدمت حل مسائل واقعی کشور باشد.

معاون توسعه پژوهش و فنآوری دانشگاه با تأکید بر محورهای تولید علم و محور ساختاری که دانشگاه ها بر اساس آنها ارزیابی می شوند، گفت: شاخص تولید علم 80% امتیازها را به خود اختصاص می دهد و 20% نیز مربوط به زیرساخت ها می باشد.

وی بیان داشت: در شاخص تولید علم بروندادهای پژوهشی، مقالات کیفی منتشر شده، شاخص ‪H-index‬، همکاریهای بین المللی، رهبری در انتشار، تعداد مقاله در مقایسه با تعداد اعضاء هیئت علمی، تعداد کل استنادات و استنادات به مقالات منتشر شده و در محور ساختار بودجه، زیرساخت پژوهش، توسعه ظرفیت نیروی انسانی، توسعه تحقیقات دانشجویی و اخلاق در پژوهش های علوم پزشکی از مهم ترین محورهای کسب امتیاز هستند.

شریف مخمل زاده با اشاره به اینکه مقایسه عملکرد دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در سال های 93 و 94 نشان دهنده روند حرکت رو به رشد است، گفت: تعداد مقالات چاپ شده در سال 93، 609 مقاله با امتیاز 31.24 و در سال94، 656 مقاله و امتیاز 33.75 بوده است که نشان دهنده رشد در این زمینه می باشد. در بحث رهبری در انتشار، در سال93 این رقم 235 مقاله از مجموع 600 مقاله بوده که در سال 94 به 332 مقاله رشد پیدا کرده است.

وی تصریح کرد: درصد مقالات هر دانشگاه که نویسنده اول و مسئول آن با آدرس دانشگاه بوده است شاخصی بسیار مهم می باشد که نشان دهنده وضعیت واقعی دانشگاه در هدایت تحقیق است که دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با 61% بالاترین درصد را در این زمینه دارد که به این خاطر می باشد که عمده مطالعات دانشگاه از طریق طرح های تحقیقاتی مصوب و با هدایت اعضا هیئت علمی و محققین دانشگاه انجام می شود.

معاون توسعه پژوهش و فنآوری دانشگاه اظهار کرد: در شاخص کیفیت چاپ مقاله نیاز به فعالیت و مداخله بیشتر می باشد چراکه همانطور که اذعان شد تعداد مقالات ارائه شده در برخی مجلات بسیار زیاد است ولی باید تلاش بیشتری صورت گیرد تا این مقالات در مجلات بسیار معتبرتر به چاپ برسند.

شریف مخمل زاده گفت: شاخص ‪H-index‬ دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز از 31 به 34 ارتقاء پیدا کرده است اما همچنان با برخی دانشگاه های تیپ 1 کشور فاصله داریم که باید تلاش مضاعف تری در این خصوص انجام شود.

وی اظهار داشت: محوری که نیاز به برنامه ریزی کلان دارد، ایجاد ارتباطات و همکاریهای بین المللی است و اگر در این حوزه به صورت استاندارد پیش می رفتیم، اکنون جایگاه دانشگاه بهتر می بود، البته هم اکنون در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به این موضوع توجه خاص می شود و هر چقدر تعداد پروژه های بین المللی ما افزایش پیدا کند، امتیازات پژوهشی نیز افزایش پیدا می کند اما ضعف در بعد فعالیت های بین المللی باید با برنامه ریزی دقیق و تشویق اعضا هیئت علمی مرتفع گردد.  

این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز عنوان کرد: شاخص تعداد مقاله نسبت به اعضا هیئت علمی از ٠/٧ در سال ٩٣ به ١ در سال ٩٤ افزایش پیدا کرده است. در شرایط کنونی در دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، هر عضو هیئت علمی حداقل یک مقاله را به چاپ می رساند که البته در این زمینه نیز نسبت به برخی دانشگاه های علوم پزشکی کشور فاصله داریم که باید با تلاش بیشتر این فاصله کاهش پیدا کند، همچنین تعداد استنادات به مقالات دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در سال ٢٠١٥، دو هزار یکصد و چهار بار بوده است.

معاون توسعه پژوهش و فنآوری دانشگاه در خصوص وضعیت شاخص های ساختاری عنوان داشت: شاخص بودجه در دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز برابر با دانشگاه های علوم پزشکی تبریز و مشهد قرار دارد که البته این منابع تجمیع شده نیستند چراکه هر دانشگاهی هزینه های مربوطه را از منابع دیگر نیز تأمین می کند.

وی ادامه داد: در بخش نیروی انسانی دچار ضعف هستیم، چراکه تعداد محققین با ‪H-index‬ بالای 15 در دانشگاه بسیار پائین است که در این زمینه برنامه ریزی لازم صورت گرفته است و امیدواریم در سال آتی در این زمینه پیشرفت هایی حائز شود تا بدین صورت موتور تحقیقاتی در دانشگاه تقویت شود.

وی بیان کرد: در حوزه تحقیقات دانشجویی شرایط خوبی وجود دارد و در حوزه محور اخلاق در پژوهش، دانشگاه امتیاز قابل توجهی کسب کرده است ولی در مواردی به خصوص در زمینه نظارت بر طرح های پژوهشی دچار ضعف هستیم که امسال با همتی که در اعضای کمیته اخلاق دانشگاه وجود داشته، این جایگاه در رتبه بندی کل کشور بهبود پیدا می کند.

شریف مخمل زاده با تأکید بر اینکه باید با بارش افکار و همکاری بیشتر جهت حل مشکلات قدم برداریم، به برخی راهکارهای پیشنهادی اشاره کرد و گفت: در زمینه افزایش همکاری های بین المللی با دانشگاه های منطقه و جهان و انتقال دانش و تکنولوژی های مربوطه، درصدد بهبود آئین نامه استفاده از فرصت های مطالعاتی هستیم و مجموعه معاونت پژوهشی آماده ارائه این خدمات می باشد.

معاون توسعه پژوهش و فنآوری دانشگاه اظهار داشت: ثبت اطلاعات پژوهشی سبب افزایش کیفیت پژوهش می شود. این مسئله در حوزه علوم بالینی، ثبت بیماریها و اطلاع از شرایط کنونی بسیار حائز اهمیت است و یکی از اولویت های مهم پژوهشی می باشد. در نگاهی به سامانه علم سنجی این مسئله کاملاً مشهود است که افراد دارای بالاترین ‪H-index‬ ، در بحث ثبت بیماریها ورود کرده، اطلاعات را جمع آوری و براین اساس مطالعات خود را طراحی می کنند و امیدواریم در خصوص ثبت اطلاعات بیماریها مطالعات جدیدی را شروع کنیم.

وی گفت: باید با ایجاد شبکه های تحقیقاتی از توان محققین استان استفاده شود و مرز بین دانشگاه ها برداشته شود چراکه آمار نشان دهنده ضعف در همکاری های درون بخشی و برون بخشی است که یکی از برنامه ها در این زمینه گردآوری محققین در دانشکده ها و گروههای مختلف در قالب تیم های تحقیقاتی است و در شرایط فعلی در نظر گرفته ایم که 4 شبکه در خصوص سرطان، بیومتریال، نانو فناوری، سلول های بنیادی و پزشکی بازساختی در سطح استان فعالیت کنند که در این زمینه اعضا هیئت علمی از سراسراستان شناسایی و در قالب این تیم ها فعالیت خود را آغاز کرده اند.

این عضو هیئت علمی دانشگاه با اشاره به زمان طولانی تصویب پژوهش ها و پرداخت هزینه مربوطه، ابراز داشت: با اجرای آئین نامه اعطای گرنت پژوهشی و کوتاه کردن زمان پرداخت بودجه های پژوهشی، فرآیند داوری به حداقل زمان می رسد و همچنین با پایان نامه ها به عنوان طرح برخورد نخواهد شد و بدین صورت پایان نامه ها نیز جایگاه واقعی خود را در تحصیلات تکمیلی پیدا خواهند کرد.

شریف مخمل زاده در خصوص زمان طولانی صدور کد اخلاق گفت: تعداد طرح های تحقیقاتی بسیار زیاد هستند که با اجرای برنامه واسپاری فعالیت کمیته های اخلاق این معضل نیز برطرف می شود و اولین واسپاری در دانشکده پزشکی در حوزه مطالعات و طرح های گروههای پایه صورت گرفته است.

وی در خصوص افزایش دسترسی محققان بالینی به اطلاعات پایه گفت: برنامه ریزی در این خصوص به صورت جدی شروع شده است و تا پایان امسال به بهره برداری خواهد رسید، توسعه مراکز تحقیقات با استقرار مراکز ‪RCC‬ در دانشکده ها و بیمارستان ها در حال انجام است و اولین سامانه ویرایش مقالات نیز از امروز قابل دسترسی است.

این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: یکی از مشکلات ما که در خصوص چاپ مقاله در مجلات معتبر وجود دارد، مرجعیت در تحقیق است که این مهم زمانی محقق می شود که اعضاء هیئت علمی در یک تخصص فعالیت کنند در صورتی که هم اکنون پراکندگی بسیار زیادی وجود دارد و این سبب کاهش مرجعیت و کاهش ارجاعات به مقالات اعضاء هیئت علمی خواهد شد.

شریف مخمل زاده در خصوص ایجاد انستیتوهای جامع تحقیقاتی گفت: در مهرماه اولین شبکه سلول های بنیادی و پزشکی بازساختی در استان با ارائه طرح تحقیقاتی و با حمایت مالی استاندار که از اعضاء هیئت علمی دانشگاه می باشد، راه اندازی شد و امیدواریم امسال پروژه این مجموعه بزرگ که به عنوان زیرساخت پژوهشی می باشد، شروع شود.

وی برگزاری دوره های فلوشیپ پژوهشی برای اولین بار در دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز برای تقویت و توانمندسازی محققین، راه اندازی مراکز ‪HRS‬ در معاونت های اجرایی و آماده سازی های لازم در این خصوص برای هر حوزه برای تسهیل دسترسی اعضاء هیئت علمی به اطلاعات واحدهای اجرایی، برنامه ریزی کلان برای ارتقاء جایگاه وبومتریکس دانشگاه، گسترش امکانات مراکز رشد و فنآوری و هدایت طرح های تحقیقاتی به سمت مطالعات محصول محور را از دیگر اقدامات و پیشنهادات معاونت توسعه پژوهش و فنآوری دانشگاه عنوان کرد.

مخمل زاده بیان داشت: اگر از هم اکنون هشیار نباشیم، در آینده عقب افتادگی در این حوزه خواهیم داشت، چراکه شاخص های ارزیابی تغییر و به سمت مطالعات محصول محور خواهد رفت، بنابراین باید برای تقویت زیرساخت ها اقدامات مناسبی انجام دهیم.

معاون توسعه پژوهش و فنآوری دانشگاه در پایان ١١ اولویت پژوهشی را عنوان کرد و درخواست نمود تا منابع مالی و نیروی انسانی دانشگاه برای تحقیق در این محورها هدایت شوند تا توان دانشگاه در راستای حل مسائل واقعی نظام سلامت استان بسیج شود.