شوشان: دکتر سید مرتضی افقه عضو هیئتعلمی دانشگاه شهید چمران اهواز در نشست کرسی آزاد اندیشی از سوی انجمن فرهنگ و اندیشه با موضوع "مطالبات دانشگاهیان از دولت دوازدهم" که در دانشگاه شهید چمران اهواز برگزار شد با اشاره به تفکر غیرتوسعه ای در کشور اظهار کرد: دانشگاه و وزارت علوم یکی از اجزای غیر توسعه ای کشور است که مانع حرکت رو به جلوی ما می شود. علم رفتار است و رفتار هم ذات است و توسعه در دنیای امروز در راستای توسعه دینی است لذا نباید نگران تعریف توسعه و رواج آن در جامعه باشیم.
وی افزود: تفکر دینی توسعه را فرآیندی می داند که انسان را از نیازهای جسمی رها می کند و به کمال و نیازهای معنوی می رساند ولی جامعه توسعه نیافته هنوز اسیر دغدغه های تن است در حالی که جامعه توسعه یافته از این موضوع عبور کرده است.
عضو هیئتعلمی دانشگاه شهید چمران اهواز تصریح کرد: ما یک تعریف کلی از دین ارایه دادهایم، فروع دین را مهم تر شمرده ایم و تمام ساختارها را به سمت اجرای آن میبریم و تا زمانی که ارزش و ارزش ها در جای درست خود قرار نگیرند و فقر به جای ضد ارزش، ارزش حساب شود در مسیر توسعه قرار نخواهیم گرفت.
افقه رفع مشکلات معیشتی دانشگاهیان را عامل مهم در پیشرفت علم در کشور دانست و گفت: برای رسیدن به معنا نخست باید نیازهای تن انسان را رفع کنیم. دانشگاه لوکس شده و اسم استاد پرستیژ دارد و دانشجو مدرک گرا شده است برای این که دانشگاه مولد ثروت و رافع مشکلات ثروت نیست و ما حقوقبگیر شده ایم نه مولد فکر.
وی افزود: برای معاش مردم، شادابی مردم و راه حل هایی برای رفع چنین مشکلاتی به متفکر رو می کنیم و دانشگاه محل تجمع متفکرینی است که از عقل برای پیشرفت جامعه با هر هدفی استفاده میکنند. اگر با دانشگاه همان گونه که دانشمندان حوزه انرژی هسته ای و موشک ها برخورد میکردیم مواجه میشدیم و میگفتم دغدغه زندگی نداشته باش و فقط ما را به پیشرفت و هدف برسان، دانشگاه در مسیر درست توسعه قرار می گرفت.
عضو هیئتعلمی دانشگاه شهید چمران اهواز با انتقاد از عدم شایسته سالاری در انتخاب اساتید بیان کرد: دانشگاه نقش مولدی ندارد و تا زمانی که شایستگی اساتید و سوادشان در گزینش اعمال نمیشود، دانشگاه پویا نمی شود و ایجاد تفکر نمیکند؛ اما این تفکر تاکنون دوام آورده چون پول نفت تمام خلا ها و بی تدبیری ها را می پوشاند.
وی انتخاب وزیر و مدیران توسعه ای را راه حل بهبود وضعیت علمی دانشگاه ها دانست و گفت: اگر می خواهیم هدف دانشگاه تولید ثروت و رفع کننده مشکلات جامعه باشد باید مدیری را از وزارت خانه بخواهد که با این تعریف هم خوانی داشته باشد. چون مدیر توسعه ای، معاون توسعه ای انتخاب می کنند و اساتید عالم انتخاب می شوند و دانشجوی خوب وارد دانشگاه می شود و ارزیابی دانشجویان با ملاک علم خواهد بود.
افقه افزود: دولت برای توسعه کشور باید وزیری شجاع، توسعه خواه و با شناخت از نقش دانشگاه در جامعه را انتخاب کند و ما هم از وزیر انتظار انتخاب رییسی با ملاک های علمی داشته باشیم که اگر این گونه شود در آغاز مسیر ایفای نقش واقعی دانشگاه قرار خواهیم گرفت.
وی درخصوص نقش و توان استاندار در قرار گرفتن دانشگاه در جایگاه واقعی خویش عنوان کرد: استاندار بسته به نقش و جایگاه اش در هیات دولت می تواند در این مسیر به دانشگاه کمک کنند. اگر او وجهه و جایگاهی در هیئت وزیران داشته باشد میتواند با کمک به انتخاب وزیری توسعه نگر دانشگاه را همراهی کند.
عضو هیئتعلمی دانشگاه شهید چمران اهواز با بیان این که در شرایط کنونی انتخاب روسای دانشگاهها بر اساس معیارهای علمی نیست، اذعان داشت: در انتخاب روسای دانشگاه ها جنبه های سیاسی بر دانش میچربد که این یک عقبگرد و یک رفتار ضد توسعه ای است. در این فضا هرچه نیروی با تفکر اصلاحطلب توسعهی بیشتر باشند می توانند بر نیروهای ضد توسعه ای غلبه کنند و استاندار از این منظر در کنار مطالبه نیروهای توسعه گرای دانشگاه میتواند موثر باشد.
وی درمورد ارتباط دانشگاه با ثروت آفرینی یادآور شد: پیشرفت امروز دنیا متاثر از فکر و عقل و اندیشه است و اگر توسعه تسلط انسان بر طبیعت باشد، یعنی با شناخت طبیعت برای تولید کالا و خدماتی برای رفاه و رفع مشکلات استفاده کنیم. شناخت را متفکری که در دانشگاه است ایجاد میکند بنابراین این دانشگاه است که جمعه میتواند محور رشد و رفاه باشد پس برای این که به سمتی برویم که دانشگاه نقش توسعه محور خود را ایفا کند لذا باید اساتید عالم و دانشجوی مستقل و با استعداد جذب شوند.
افقه دلیل عدم استقلال دانشگاه را وجود نهادهای موازی در تصمیم گیری های دانشگاه دانست و گفت: استقلال یعنی این که دانشگاه در راستای علم و پیشرفت علمی باشد تا با تولید ثروت و رفاه جامعه همراه باشد. دانشگاه مستقل نیست چون نیروهای سیاسی متعددی در تصمیمات دانشگاه وارد شده اند و نگرانی از دانشگاه باعث شده نهادهای ناظر بر دانشگاه نقش های سیاسی ایفا کنند. اگر نهادهای موازی به جای ملاحظات سیاسی، دغدغه پیشرفت علمی را داشتند، به توسعه علم کمک می شد ولی چون انگیزه آن ها سیاسی است، استقلال دانشگاه از بین میرود و کارایی اش در جهت ایفای نقش به حداقل میرسد به همین دلیل استقلال دانشگاه ها اهمیت زیادی دارد.