علی درویشی
برشما باد قبل از خشک شدن عرق کارگر مزد او را پرداخت نمایید. پیامبر گرامی اسلام (صل الله علیه و اله وسلم)
انسان اشرف مخلوقات از همان ابتدای ظهور خود تا به امروز بجز اینکه بدنبال هدایت و رستگاری بوده ومیباشد برای زیستن در دنیا پیوسته با تلاش و کوشش و بکار بردن نیرو و خرد کوشیده است تا زندگی بهتر و امن تری برای خود و آیندگان پس از خود بسازد.
جوامع ابتدایی برای گردآوری خوراک زیستگاه خود را ترک نموده و به شکار حیوانات میپرداخت تا از این طریق بتوانند خود و نسل خود را نجات دهند. پس از اختراع سکه توسط داریوش بزرگ در سرزمین پارس(ایران) یککارگر ساده ی دربار ، فارغ از میزان آزادی اش ، در ماه یک ارتابه ( ۲۹/۱ لیتر) جو به ارزش ۱/۶۰ مارک طلا می گرفت. (داریوش و ایرانیان / والتر هینتس)
در تمام ادوار تاریخی بشر از این قبیل موارد فراوان یافت می شود که حق و حقوق کارگر را ارج نهاده اند . از احادیث ائمه اطهار نیز چنین استنباط می شود که پرداخت به موقع حقوق کارگر چنان از اهمیت خاصی برخوردار است که «امام محمدباقر(عليهالسلام)»: اوَّلُ قطرةٍ مِنَ الشَّهيدِ كفّارَةٌ لِذُنوبِهِ اِلاّ الدَّين فَاِنَّ كفّارَتَه قَضاءُه.
اوّلين قطره خون شهيد کفاره گناهان او است مگر قرض و بدهکاري او که کفارهاش ادا کردن آن است (بدهي و حقالناس شهيد را وارثان بايد ادا كنند) (وسائل، ج 13، ص 85).
در اعلامیهٔ جهانی حقوق بشر که یک پیمان بینالمللی (در سال ۱۰ دسامبر ۱۹۴۸ در پاریس به تصویب رسید ) می باشد ، در ماده ۲۳ بند ۱ چنین عنوان شده است که : هر کس حق دارد کار کند و شغل خود را آزادانه برگزیند و از شرایط عادلانه و مطلوب کار برخوردار باشد و نیز در برابر بیکاری مورد حمایت واقع شود.
با الگو برداری از دستورات دینی و تلاش خود بشر برای پیشرفت و آسایش خود قانون هایی وضع نموده است که شوربختانه همین بشر در اجرای آنها کوتاهی می نماید.
وقتی خبر از ثبت جهانی می شود کشورهای مدعی با در دست داشتن پرونده های ثبت در سازمان جهانی یونسکو از هم سبقت میگیرند؛ چرا که می دانند ثبت اثری در جامعه جهانی یعنی سرازیر شدن سرمایه به کشور و منطقه مورد نظر میباشد .در ایران هیچگاه چنین دیدی وجود نداشته و ندارد بلکه دید بین مردم بیشتر منفی می باشد تا مثبت.
پژوهش درباره این دید را ابتدا از متولیان این امر باید جستجو کرد چرا که در یک برهه زمانی خیلی دور این سازمان عریض و طویل متوقف شده است و خیال حرکت بسوی جلو را ندارد به صرف اینکه محوطه یا اثری را ثبت جهانی کنند تا افتخاری نسیبشان شود غافل از اینکه دیگر به فکر کارشناسان و کارگران روزمزد پایگاه ها نبوده و نیستند.
حفاظت از ابنیه و آثار تاریخی نخست از خود سیستم میراث فرهنگی آغاز شده و سلسله مراتب به جامعه و مردم کشیده می شود . با وجود تلاشهای مخلصانه تمامی پرسنل میراث فرهنگی که از جان و مال خود مایه می گذارند متاسفانه مورد بی مهری و کم لطفی سازمان کشوری قرار گرفته اند. با وجود جهانی شدن پایگاه ها متاسفانه سیستم و برنامه ریزی کلان آن هنوز جهانی نشده است بلکه هنوز در دوران قاجار سکته نموده و با شوک های مدام نه تنها به چرخه ی حیات برنگشته بلکه دیگر قادر به حرکتی جهت درمان و اصلاح نمی باشد.
نوع استخدامی نیروهای کارشناسی و کارگری در پایگاه های میراث جهانی به صورت روزمزد بوده و بدلیل نبود ردیف اعتباری برای پرداخت حقوق پرسنل به ناچار حقوق آنها از اعتبارات عمرانی پرداخت میشود و این مسئله موجب مشکلات فراوانی از جمله تاخیر چند ماهه در پرداخت حقوق می شود.
پرداخت نامنظم حقوق پرسنل پایگاه های جهانی موج نامیدی در بین آنها و دوستداران میراث را به وضوح می توان دید . ماده ۲۳ / بند ۳ منشور حقوق بشر چنین عنوان شده است که : هر کس که کار میکند حق دارد از دستمزدهای عادلانه و مطلوب برخوردار باشد تا بتواند زندگی در خور کرامت انسانی برای خود و خانواده خود تامین کند و در صورت لزوم از دیگر وسایل حمایت اجتماعی کمک جوید.
افراد شاغل بدون هیچ گونه امنیت شغلی و با حداقل مزایا ، همواره در سایت های جهانی که میراث فرهنگی و معنوی نیاکان و سرمایه ی ملی و جهانی محسوب میشود مشغول به کار و فعالیت هستند.
حال با اینکه دین مبین اسلام ، تاریخ ، قانون اساسی و منشور حقوق بشر چگونه می شود حقوق پرسنل پایگاه های میراث جهانی دیر پرداخت شود؟
چگونه میتوان انتظار داشت که نیروهای روزمزد پایگاه های میراث جهانی که از امنیت شغلی پایداری برخوردار نبوده، با آسودگی خاطر از آینده شغلی و انگیزه ای مضاعف به کار و فعالیت فرهنگی و حفاظتی در سایتهای جهانی بپردازند؟" آیا وقت آن نرسیده است که وضعیت نابسامان پرداخت حقوق پرسنل پایگاه های میراث جهانی اصلاح شود؟