میلاد ملحانی نوشت: از ابتدای انتشار بیماری کووید-19 در چین، زمزمه و بحثهای تأیید نشدهای در خصوص سرایت این ویروس کشنده از آزمایشگاههای نظامی آمریکا و به عنوان بخشی از فعالیتهای مربوط به توسعه سلاحهای بیولوژیک در این کشور مطرح شده است.
شوشان - میلاد ملحانی:
همهگیر شدن ویروس مرگبار و رازآلود کرونا در دنیا و ارتقای آن به سطح همهگیری جهانی که توسط سازمان جهانی بهداشت تأیید شد، وضعیت روانی خاصی در دنیا پدید آورده است. بیماری کووید-19 که تا الان بیش از ۱8۰ کشور دنیا را در بر گرفته، صدها هزار نفر را مبتلا کرده و هزاران نفر را کشته است، علاوه بر بحران زیستی، پیامدهای شوکآور و ماندگار اقتصادی، امنیتی، اجتماعی، فرهنگی و روانی دارد. ارزیابیهای اولیه حاکی از ضرر سه تریلیون دلاری به اقتصاد جهانی در اثر ریزش بورسهای جهانی و کاهش فعالیتهای تجاری و تولیدی تا این لحظه است. ویروس هراسافکن کرونا اکنون به معیاری برای سنجش کارآمدی دولتها و نظامها و میزان برخورداری آنها از اعتماد عمومی تبدیل شده است.
کشور چین به عنوان محلی که اولین بار ویروس کرونا در این کشور رواج یافت و بیشترین گسترش را داشته است، در کانون توجهات قرار دارد. در مواجهه با این بحران دولت چین بزرگترین عملیات مهار همهگیری و وسیعترین قرنطینه را با قاطعیت و استفاده گسترده از قوه قهریه اجرا کرده است. بر اساس تحقیقات نخستین بیمار در چین در روز ۱۷ ماه نوامبر به کووید-19 در ایالت هوبئی مبتلا شده است. مقامات و دانشمندان چینی در اواخر ماه دسامبر ۲۰۱۹ موفق به شناسایی ویروس کرونا شدند. دولت چین هنوز به دنبال کشف منشأ شیوع بیماری است.
از ابتدای انتشار بیماری کووید-19 در چین، زمزمه و بحثهای تأیید نشدهای در خصوص سرایت این ویروس کشنده از آزمایشگاههای نظامی آمریکا و به عنوان بخشی از فعالیتهای مربوط به توسعه سلاحهای بیولوژیک در این کشور مطرح شده است. علاوه بر این مسئله به دلیل اینکه انتقال ویروس کرونا به کشورهای دیگر از طرف شهروندان چینی و یا کسانی که به این کشور سفر داشتهاند، صورت گرفته، نوعی چین ستیزی در عرصه بینالمللی شکل گرفت.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، با «خارجی» نامیدن ویروس کرونا به این چینستیزی دامن زد. دولت چین نیز در واکنش احتمال انتقال ویروس کرونا به صورت تعمدی توسط ارتش آمریکا به چین را طرح کرد. دولت آمریکا نیز واکنش نشان داده و با احضار سفیر چین به وزارت خارجه آمریکا، اعتراض خود را به صورت رسمی به این اظهارات اعلام کرد.
بعد از موضعگیریهای یادشده، دیدگاه حمله بیولوژیکی رواج بیشتری یافته و بحث جنگ بیولوژیک محتمل بازتاب بیشتری در فضاهای سیاسی و رسانهای دنیا پیدا کرد. تا جایی که حتی آیت الله خامنه ای، رهبر معظم جمهوری اسلامی ایران نیز به آن اشاره کرد.تئوری سلاحهای بیولوژیک همیشه حامیان و مخاطبانی در دنیا دارد و این نگرش با سابقه سیاه سیاسی و نظامی غرب نسبت به ایران در فرهنگ مردم این مرز و بوم به صورت نسبی گستردهتر و ریشههای عمیقتری دارد. همچنین با وجود تحریم های آمریکا عامل اصلی بحران در مدیریت متوقف کردن چرخه حیات ویروس کرونا و جلوگیری از شتاب در سرایت آن ناشی از ضعیف شدن بنیه اقتصادی کشور به دلیل تحریمهای آمریکا است.در عین حال باید توجه داشت حمله زیستی میتواند وجود داشته باشد، اما وجود آن نیازمند استدلال، مدرک و اثبات است و با توجه به اینکه دولت چین با بزرگترین بحران سیاسی ـ اجتماعی خود، هنگام جنبش اعتراضی میدان تیان من پکن، دست و پنجه نرم کرده است و پس از آن با گسترش بیماری کووید-19 این دیدگاه را به ذهن نزدیک می کند، که شیوع ویروس کرونا در شرق آسیا، توطئه آمریکا برای زمینگیر کردن اقتصادی چین است.
ارائه مقالهای از سوی جمعی از پژوهشگران هندی باعث شد تا سوءظنها نسبت به دولت آمریکا و ناتوانی چین در مهار پیامدهای کنترلپذیر توسعه سلاحهای بیولوژیکی گسترش یابد. آنها در تحقیقات خود که در نشریات علمی منتشر نکردند، مدعی شدند که در ویروس کرونا، زنجیره پروتئینی کشف کردهاند که شامل ویروس اچآیوی بوده است. البته آنها خیلی زود، داوطلبانه خواهان برداشته شدن مقالهشان شدند و دلیل این کار را ضرورت اصلاح مقاله در پاسخ به نکات و ایرادات نسبت به روشهای بهکار گرفته شده و نحوه تفسیر آنها از نتایج تحقیقشان اعلام کردند.اما سایت ZeroHedge که اطلاعات اقتصادی و تجاری منتشر میکند، با استناد به این مقاله مدعی شد که «ویروس کرونا نتیجه تلاش دولت آمریکا برای ساخت سلاح بیولوژیکی است؛ این ویروس در طبیعت از حیوان وحشی به انسان منتقل نشده بلکه محصول مهندسی ژنتیک نظام آمریکا است». همچنین شبکههای مجازی چین نیز اظهار کردند که ویروس کرونا بخشی از جنگ بیولوژیک آمریکا علیه چین است که توسط نظامیهای آمریکا که برای مسابقات ارتشهای جهان در ماه اوت ۲۰۱۹ در ووهان حضور یافته بودند، عامدانه به بازار ماهی هونان منتقل شده است، بر این مبنا یکی از ژنرالهای بازنشسته ارتش آزادی خلق چین خواهان شکلگیری واحد نظامی دائمی دفاع بیولوژیک ملی در چین شد.به این ترتیب، اکنون همهگیری جهانی کرونا بعد از تشدید تنشهای تجاری و نظامی بین آمریکا و چین در سالهای اخیر و بخصوص شکلگیری جنگ تجاری از طریق تغییر تعرفهها بعد از ریاست جمهوری ترامپ، جنگ روانی بین دو کشور را شدت بخشیده است. البته واقعیتهای موجود و فقدان ارائه پاسخ ها و مستندات معتبر، نظریه حمله بیولوژیک در خصوص کرونا را دستخوش بازی های رسانه ای ساخته است ؛ اما نحوه وقوع تصادفی، حجم زیاد نادانستگی، مرموزی این ویروس و آشکار شدن ناکارآمدی حکومتها و دولتها باعث شده است تا زمینه اجتماعی برای باورپذیری آن به وجود آید.
البته این اولین بار نیست که نظریه حمله بیولوژیکی و بحران زیستی مطرح میشود. در جریان شیوع بیماری سارس یک دانشمند روسی مدعی شد، این بیماری ترکیبی از سرخک و اوریون هست و قطعاً در آزمایشگاه تولید شده است. بسیاری از چینیها با استناد به ادعای یادشده، دولت آمریکا را متهم کردند که ویروس سارس را در برنامه تسلیحاتی بیولوژیک خود تولید و اشاعه داده است، حتی روزنامه جوانان چین، یک برنامه مطالعه ژنتیکی مؤسسات ملی بهداشت آمریکا در چین را به برنامه نظامی آمریکا مرتبط کرد. منظور از سلاح بیولوژیکی؛ تلفیق و یا جهش ژنتیک مصنوعی و مهندسیشده عوامل زیستی چون ویروس، قارچ، باکتری و یا محصولات آنها برای اجرای اهداف خصمانه علیه کشورها و یا حیات وحش برای آسیب به موجودات زنده است. جهش ژنتیکی ویروسها امر ناشناخته در دانش پزشکی امروز است. ویروسها در مواجهه با اقدامات کنترلی و درمانی انسان، به سمت تغییر برای مقاومت در برابر داروها میروند؛ بنابراین جهش ژنتیکی ویروسها امر طبیعی است که با تغییر در زنجیره وراثتی منجر به تولد نسلی جدید با ویژگیهای متفاوت با نسل اصلی میشود. ویروس کرونا از نوع بتا عمدتاً در خفاشها موجود است و میتواند از طریق حیوانهای ثالث مانند حیوانات وحشی که مورد شکار قرار میگیرند، به بدن انسان منتقل شود. این ویروس در مرحله انتقال از حیوان به انسان دچار جهش ژنتیکی میگردند.اپیدمی بخشی از تاریخ بشر و یکی از تراژدیکترین صحنههای زندگی انسان است که تلخترین و تکاندهندهترین اندوههای بشری طی آن بروز یافتهاند. اپیدمی نیز چون سیل، طوفان، زلزله و آتشفشان از پدیدههای طبیعتی است که در آن زندگی میکنیم. رشد توان و دانش بشر توانسته تهدید همهگیری را کاهش دهد اما صفر نکرده است.