مجلس یازدهم در یکی از دشوارترین شرایط کشور روی کار آمد و از همین رو انتظار میرود نمایندگان خردمندانه و هوشمندانهترین تصمیمات را در خانه ملت بگیرند.
نزدیک به دو ماه از آغاز به کار مجلس یازدهم میگذرد؛ مجلسی که همزمانی افتتاح آن با اوج تنگناهای تحریمی، شیوع کرونا و افزایش گرفتاریهای اقتصادی و معیشتی، اولویتهای پیش رویش را مشخص کرده بود.
خودِ بهارستاننشینان هم بارها تاکید کردهاند که اولویتشان رفع مشکلات معیشتی و به بیان کلی «خدمت به مردم» است؛ چنانکه «محمدباقر قالیباف» رئیس مجلس در گفت و گوی تلویزیونی چند روز پیش گفت: «ما این را برای خودمان یک نعمت و توفیق میدانیم که بتوانیم خدمتگزار صادقی برای مردم باشیم» و به درستی و بجا تاکید کرد که «نباید این حرف و کلام من در حد شعار باقی بماند و واقعا باید عمل کنیم.»
نکته همینجا است؛ «عمل کردن». قالیباف به صراحت تاکید کرد:«همه فلسفه وجودی مان (مجلس) این است که گرهی از کار مردم باز کنیم». او پیش از این هم بارها وجه «عمل» را مورد تاکید قرار داده است. او در بهمن ۹۸ در آئین یادواره شهدای مقاومت شهید سپهبد قاسم سلیمانی گفته بود: مجلس وقتی انقلابی و اسلامی است که بتواند کاری انجام دهد که مردم از زندگی شان راضی بوده و بتواند گره از مشکلات مردم باز کند. اگر شعار انقلابی بودن داده، اما نتوانیم برای مردم کاری کنیم بیشتر کمک به دشمن کرده ایم.
به رغم این تاکیدات، برونداد مجلس یازدهم تاکنون نتوانسته عملیاتی شود. اظهارات رئیس مجلس در گفت و گوی تلویزیونی ناظر بر این مساله است که او بیش از پرداختن به برنامهها و راهکارهای حل مشکل، به تشریح صورت مساله پرداخته و بار دیگر مشکلات کشور به ویژه در حوزه اقتصادی را بازروایی کرد؛ مسائلی چون وجود مشکلات اقتصادی و معیشتی، مشکلات نظام اداری و اجرایی، لزوم اصلاح ساختار بودجه، کاستیهای نظام مالیاتی کشور، لزوم اجرای کامل طرح هدفمندی یارانهها و ...
قالیباف حتی پا را فراتر از حوزه مسئولیت مجلس گذاشت و بایدها و نبایدها در حوزه فعالیت دستگاه اجرایی از جمله دیپلماسی، مسائل سیاست خارجی، تجارت خارجی و ... را هم مورد اشاره قرار داد و از ایدهآلهایی گفت که همه از آن آگاه هستیم.
به عنوان نمونه قالیباف در بخشی از مصاحبه خود گفت: باید در تجارت خارجیمان تغییر راهبرد داشته باشیم، دستگاه دیپلماسیمان امروز در شرایطی که کشور باید به سمت تولید و ثبات اقتصادی و اقتصاد بدون نفت برود و اقتصادمان مردمی شود، فعالیت بیشتری کند چرا که قرار است در این اقتصاد، محور و اساسمان تولید و صادرات باشد و به همین دلیل بازارهای بینالمللی برایمان مهم است.
او همچنین در بخش دیگری از گفت و گوی تلویزیونی خود بیان داشت: باید وزارت خارجه و تجارت بینالملل داشته باشیم و به همین دلیل باید سفارتخانههایمان فعال شوند به ویژه در کشورهای همسایه و منطقه. سفارتخانههای جمهوری اسلامی ایران باید از حوزه سیاست و امنیت به سمت حوزه اقتصادی، سیاسی و تجاری بروند. سفارتخانههای خارجی در ایران هم اکنون به دنبال تبلیغات محصولات تولیدی خود هستند؛ ما هم باید اینگونه رفتار کنیم.
نمونههایی از این دست سخنها، در اظهارات رئیس مجلس و برخی نمایندگان مجلس نو، کم نیست.
در شرایطی که خردمندان و نخبگان عرصه سیاست و اجتماع، از لزوم همکاری مجلس با دولت برای عبور از بحرانهای کنونی سخن میگویند، در عرصه عمل، برخی نمایندگان به گونهای دیگر رفتار میکنند. به رغم توصیه رهبری به همکاری مجلس با دولت و تاکید بر ادامه فعالیت دولت تا اتمام دوره مسئولیت قانونی،همچنان برخی نمایندگان در تلاش برای جمعآوری امضا برای کشاندن رئیسجمهوری به مجلس از پای ننشستهاند، گویا در این زمینه هم فاصله زیادی میان حرف تا عمل مجلس وجود دارد.
این در حالی است که قالیباف در گفت و گوی تلویزیونی خود به صراحت گفته بود: اولویت ما در این مجلس بین قانونگذاری و نظارت، نظارت است. البته در این نظارت به دنبال مچگیری و عیب و ایراد گیری نیستیم به دنبال این هستیم که کار به درستی انجام شود و در حقیقت به دنبال این نیستیم که چوبی لای چرخ دولت بگذاریم، بلکه به دنبال این هستیم که عصایی برای دولت باشیم تا گرهی از کار مردم حل شود.
خود قالیباف اگرچه بارها تاکید کرده که «مردم امروز منتظر عمل ما هستند و دیگر حرف را قبول ندارند»، ولی گویا ارادهای وجود دارد تا نهاد تحت هدایش، متفاوت از آنچه غالب صاحبنظران و حتی خود اصولگرایان صلاح میدانند، رفتار کنند.
جالب آنکه صدا و سیما که تا پیش از این در برابر مجلس دهم رویکردی کاملا انتقادی داشت، اکنون با تغییر ترکیب بهارستان، از در سازگاری و دوستانه وارد شده است تا جایی که مصاحبهکننده در گفت و گو با رئیس مجلس یازدهم، نه در نقش پرسشگری چالشگر، که در قامت دوستی ظاهر شد که حتی به تکمیل سخنان رئیس مجلس میپرداخت. این رسانه گویا بنا دارد با مجلس یازدهم، متفاوت از سلف آن مواجه شود.
رئیس مجلس در مصاحبه خود گفته است «مردم و مقام معظم رهبری باید از ما مطالبه کنند و وظیفه ما هم پاسخگویی است»، به همین بهانه میشود یک بار دیگر مطالبات مردم و رهبری را به گوش بهارستاننشینان رساند. امروز وظیفه مجلس، به جای تقابل و رویارویی، تعامل و همکاری با دولت است تا اصلیترین چالش امروز کشور یعنی مشکلات اقتصادی را به سلامت پشتسر بگذاریم. امروز وظیفه مجلس این است از حرف و شعار عبور کرده و به جای انتقاد صرف و کلیگویی در مورد ایدهآلها، راهکار و برنامه عملیاتی برای گذر از چالشها به ویژه در حوزه اقتصادی ارائه دهد.