سرپرست معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اهواز گفت: اکنون وضعیت نسبتا خوبی داریم اما نگرانی ما از این است که با اعلام این وضعیت، استفاده از ماسک و رعایت دستورالعملهای بهداشتی کاهش یابد.
دکتر سیدمحمد علوی در نشست خبری که امروز (۲۱ مردادماه) برگزار شد، با تبریک روز خبرنگار اظهار کرد: امیدواریم خبرنگاران در جهت انعکاس واقعیت و مطالبی که سود جامعه را در پی دارد، گام بردارند.
وی با اشاره به وضعیت شیوع کرونا در خوزستان در چند ماه گذشته تصریح کرد: در کمتر جایی در دنیا و کشور ما وضعیت قرمز دو ماه ادامه داشت؛ خوزستان دو ماه در دوره سخت و طولانی کرونا و در وضعیت قرمز بود و این مساله باعث شد هم از برنامههای اصلی خودمان عقب بیافتیم و هم باعث فرسودگی نیروهای ما شده است.
سرپرست معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: یکی از برنامههای مهم مرکز بهداشت خوزستان، کنترل بیماریهای غیرواگیر بوده است که به اندازه بیماریهای واگیر اهمیت دارند؛ زمانی که درگیر کرونا شدیم، مانند همه دنیا از کارهای معمول غافل شدیم. زیرساختها نیز آمادگی لازم برای درگیر شدن با این بیماری را نداشت.
علوی ادامه داد: در ابتدای شیوع کرونا بر اساس اطلاعات کشور چین، تصور میکردیم کودکان و افراد زیر ۴۰ سال درگیر بیماری نمیشوند؛ همه دنیا چنین تصوری داشت اما به تدریج شاهد ابتلای نوزادان نیز بودیم. در ابتدای شیوع کرونا، بیمارستان کودکان ابوذر اهواز خالی از بیمار کرونایی بود اما اخیرا بیمارستان ابوذر نیز به پذیرش بیماران مبتلا به کووید - ۱۹ نیز متصل شد.
سرپرست مرکز بهداشت خوزستان با بیان اینکه هنوز ابعاد و رفتار این بیماری شناخته نشده است، اظهار کرد: در ابتدای شیوع این بیماری شاخص آرزیرو آن یعنی اینکه یک فرد مبتلا به بیماری، چند نفر را مبتلا میکند؛ یک تا سه نفر بود. یعنی گفته شد در صورتی که اقدامی انجام نشود، یک فرد بیمار در یک ماه میتواند تا ۴۵۰ نفر را مبتلا کند اما اکنون میگویند آرزیرو بیماری کرونا ۱۰ برابر شده است. یعنی در صورتی که اقدامی نشود، یک فرد بیمار در طول یک ماه میتواند ۴ هزار و ۵۰۰ نفر را مبتلا کند.
وی عنوان کرد: اوایل که ویروس کرونا چین را گرفتار کرد، فکر نمیکردیم که تعداد موارد ابتلا تا این حد بالا برود اما اکنون مشاهده میکنیم که تعداد مبتلایان از ۲۰ میلیون نفر تجاوز کرده است.
سرپرست معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز بیان کرد: این ویروس مرتب تغییر روش و ماهیت میدهد. شاید دو هفته دیگر مطالبی که درباره این ویروس میگوییم، متفاوت باشد بنابراین باید با کرونا مانند سایر ویروسها زندگی کنیم و دیگر نمیتوانیم سایر فعالیتها را تعطیل کنیم بلکه باید همانطور که مراقب کرونا هستیم، به بیماریهای دیگر مانند بیماریهای رودهای نیز توجه کنیم.
علوی بیان کرد: دو پیک بیماری التور در خوزستان داریم؛ پیک دوم بیماریهای التور از شهریورماه آغاز میشود بنابراین از اکنون دغدغه وضعیت آب را داریم و نگران هستیم که مبادا در ماههای آینده در فصل پاییز که آغاز بروز ویروسهای تنفسی است، مشکلاتی در زمینه کرونا، آنفلوآنزا، بیماریهای اسهالی و بیماریهای دیگر داشته باشیم.
سرپرست مرکز بهداشت خوزستان بیان کرد: در سالهای اخیر بیماریهای غیرواگیردار تهدیدی برای آینده بشر بودهاند. بیماریهای واگیردار میتوانند به صورت انفجاری شروع شوند اما بیماریهای غیرواگیر به صورت خزنده و آرام ادامه پیدا میکنند. در حال حاضر نگرانی ما از بابت کرونا، آنفلوآنزا و آلودگی هوا است از این جهت که هر ساله با شروع نخستین بارندگیها شاهد بروز بیماریهای تنفسی بودیم. آلودگیهای زیستمحیطی تغییر نکرده اند و کافی است در زمان وارونگی هوا، بارانهای مختصری داشته باشیم تا آلودگی را به خورد مردم دهد.
علوی با بیان اینکه درد مزمن همیشگی خوزستان، همان مساله "آب" است، افزود: مشکلات مربوط به آب را در روستاها و حاشیههای شهر به ویژه در نقاطی که انشعاب غیرمجاز وجود دارد، میبینیم. انشعابات غیرمجاز متولی ندارند. ما به عنوان متولیان بهداشت درگیر این قضایا هستیم و با بیماران مواجه میشویم و ما باید جوابگو باشیم.
وی با اشاره به برخی عوامل خطر دیگر در حوزه سلامت نیز گفت: خطرات دیگری مانند چاقی، اختلال در چربی، دیابت و فشار خون وجود دارد که علاوه بر اینکه ما را در معرض بیماریهای غیرواگیر قرار میدهد، زمینه را برای تهاجم بیماریهای عفونی و بدتر شدن بیماری عفونی فراهم میکند. کرونا در افرادی که بیماری زمینهای دارند، شدیدتر است و ۸۲ درصد مرگ و میرهای کرونا مربوط به بیماران زمینهای است.
سرپرست معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز ادامه داد: همچنین عوامل خطر رفتاری دیگری مانند رفتار نامناسب تغذیهای وجود دارد؛ برخی فقر غذایی ندارند اما دچار فقر فرهنگی هستند و غذاهای مضر مانند فستفود مصرف میکنند که مضر هستند. یکی دیگر از عوامل خطر نیز دخانیات است. در سالهای اخیر رواج قلیان بین جوانان مشکلساز شده است. همچنین مشاهده کردیم که مصرف الکل در زمان شیوع کرونا چه تعداد قربانی گرفت و عارضه ایجاد کرد.
علوی افزود: یکی دیگر از علل اصلی مرگ و میر کرونا در افراد کم سن و سال، بیتحرکی است. قبلا میگفتیم عامل اصلی HIV، هپاتیت C و برخی دیگر از بیماریها، اعتیادهای تزریقی هستند. اعتیادهای تزریقی نیز در این زمینه تاثیرگذار هستند.
وی تصریح کرد: عوامل خطر دیگری مانند سرطان، دیابت، فشارخون، بیماریهای تنفسی و بیماریهای روانی جزو مواردی هستند که در هر اپیدمی عفونی از این بیماریها میترسیم زیرا این بیماریها، زمینهساز ابتلا و بدتر شدن بیماری و مرگ و میرها هستند.
سرپرست مرکز بهداشت خوزستان با اشاره به خروج خوزستان از وضعیت قرمز و هشدار گفت: اکنون وضعیت نسبتا خوبی داریم اما نگرانی ما از این است که با اعلام این وضعیت، استفاده از ماسک و رعایت دستورالعملهای بهداشتی کاهش یابد. کاهش رعایت نکات بهداشتی، بسیار خطرناک است و در حقیقت اکنون در آرامش قبل و بعد از طوفان هستیم.
علوی با اشاره به در پیش بودن عزاداریهای محرم، گفت: در برخی شهرها مانند دزفول، عزاداریهای خاصی برگزار میشود مثلا یک هیات عزاداری چند هزار نفری از محلات پایین شهر به محلات بالا شهر میروند و در طول این مسیر از کوچههای باریک نیز عبور میکنند. تردد این تعداد افراد، نفسزنان و شاید بدون ماسک بسیار خطرناک است. البته اگر ماسک زده باشند هم ماسک خیس از عرق است و کارایی خود را از دست میدهد.
سرپرست معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز ادامه داد: برای برگزاری مراسم عزاداری در ماههای محرم و صفر، پروتکلهای تدوین شده، سفت و سخت هستند اما چه تضمینی برای اجرای این پروتکلها وجود دارد؟
وی افزود: ما پروتکلهای زیاد و خوبی نوشتهایم اما ضمانت اجرایی این پروتکلها اهمیت دارد. بهترین ضمانت اجرا، خود مردم هستند که در این زمینه باید اطلاعات کامل داشته باشند. مثلا اگر زنان متوجه خطر برگزاری روضههای زنانه در منازل شوند، قطعا توجه بیشتری به این مساله میکنند. پروتکلهای برگزاری مراسم ماه محرم خوب هستند اما نمیدانیم چقدر اجرایی شوند.
سرپرست مرکز بهداشت خوزستان گفت: مقرر شده است که مراسم در محیط باز و با فاصله دو متر برگزار شود. همچنین موکبی فعالیت نکند و در حسینیهها پذیرایی انجام نشود اما اینکه چه اندازه بر اجرای پروتکلها نظارت میشود و چه اندازه مردم پایبند به رعایت این نکات هستند، خدا میداند.
وی افزود: فاصلهگذاری باید قبل و بعد از مراسم عزاداری رعایت شود نه اینکه قبل و بعد از مراسم، افراد کُپه کپه و در فاصله بسیار نزدیک با هم صحبت کنند.
علوی در خصوص ابتلای کادر درمان به کرونا نیز بیان کرد: در سطح کشور، پرستاران و پزشکانی داشتیم که در اوج جوانی شهید شدند. مانند دکتر طهماسبی رئیس بیمارستان آمل. وی میتوانست مانند بسیاری از افراد دیگر به صورت رفع تکلیفی کار کند اما علیرغم تمام کمبودها کار کرد و جانش را از دست داد.
وی بیان کرد: خوشبختانه تاکنون هیچکدام از پرستاران و پزشکان در شهرهای تابعه دانشگاه علوم پزشکی اهواز به دلیل کرونا فوت نکردهاند. همچنین مرگی از نیروهای بهداشتی نداشتهایم اما ۶۰۱ نفر از همکاران بهداشتی در حوزه دانشگاه علوم پزشکی اهواز دچار بیماری شدهاند. همکارانی که در نمونهگیریهای خدمات سلامت فعالیت میکنند، مستقیما در معرض ویروس هستند.
علوی بیان کرد: بهترین استراتژی برای مبارزه با ویروس، کلمه اختصاری "شفا" است؛ یعنی شستشوی مرتب دستها، فاصلهگذاری و استفاده از ماسک.
وی افزود: برخی اظهارنظرهای اشتباه مانند اینکه بیان میشود واکسن با قیمت ۷۵ هزار تومان در اختیار عموم قرار میگیرد، باعث میشود مردم پروتکلهای بهداشتی را کنار بگذارند در حالی که هنوز واکسن و دارویی برای این بیماری تولید نشده است. اگر هم قرار است تولید شود، حالا حالاها نیست. همچنین میدانیم که دارو و یا واکسنی که تولید میشوند، در ابتدا بسیار گران هستند بنابراین اکنون ارزانترین، عقلانیترین و عملیترین راه برای مقابله با ویروس، رعایت دستورالعملهای بهداشتی است.
سرپرست مرکز بهداشت خوزستان گفت: همچنین باید در همه زمانها به صورت صحیح از ماسک استفاده شود. برخی مواقع میبینیم افرادی از ماسک استفاده میکنند اما بینی آنها از ماسک بیرون است که باید به این نکات توجه شود. اکنون بهترین و موثرترین کار برای مقابله و خلاص شدن از این ویروس، استراتژی "شفا" است.
علوی بیان کرد: هیچ کسی منکر زحمات پرستاران و پزشکان نیست اما در هیچ نقطهای از دنیا با بیماری در بیمارستانها مبارزه نشده است؛ بلکه از کارهای پیشگیری استفاده شده است. پیشگیری بر درمان ارجح است و افراد نباید با این ویروس مواجه شوند.
سرپرست معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: اکنون که تختهای بیمارستانی خالی شدهاند، کار نیروهای بهداشتی بیشتر شده است زیرا باید نظارتها را تشدید کنند. برخی مواقع از قدرتی که در دست داریم استفاده نمیکنیم؛ اگر ملاحظهکاری را کنار بگذاریم، راحت میتوانیم ادارات را پلمب کنیم. اکنون از همکاران سلامت محیط و حرفهای خواستهایم بدون محابا در این زمینه اقدام کنند. این کار میتواند نتیجه بازدارنده داشته باشد. البته فاصلهگذرای در ادارات و بانکها نسبتا رعایت میشود.
وی بیان کرد: در برخی اماکن مانند مطبها، دفاتر پیشخوان دولت، پاساژها، کارگزاریهای بیمه و مساجد در خصوص رعایت فاصلهگذاری اجتماعی مشکل داریم.
سرپرست مرکز بهداشت خوزستان در خصوص تلاقی آب و فاضلاب بیان کرد: ما هیچ کس را متهم نمیکنیم اما بارها گفتهایم که یکی از دلایل بروز بیماریهای رودهای، مصرف آب نامناسب است.
وی افزود: آبی که مصرف میشود باید بدون رنگ، بدون بو و بدون طعم باشد. آب آشامیدنی، سه ویژگی و سه شاخص قابل قبول دارد که باید فاقد میکروب، حاوی کلر مناسب و دارای مطلوبیت کدورت باشد. اگر کدورت آب بالا باشد، قابلیت شرب ندارد. آب بدون کلر نیز گندزدایی نشده است.
سرپرست معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با اشاره به آلودگیهای زیست محیطی که در اهواز وجود دارند گفت: در سال ۹۲ عنوان کردیم که آتشسوزی مزارع نیشکر، سوزاندن لاستیکها، ریخته شدن برگهای درختان روی زمین، کنوکارپوس، صنایع نفتی، فولاد و گرد و غبار، آلودگیهای خوزستان هستند؛ اکنون آلودگیها نسبت به سال ۹۲ کاهش یافته است. در تمام جوامع صنعتی، آلودگی وجود دارد اما با مدیریت صحیح رفع میشود. همانطور که زمانی عنوان میشد، لندن آلودهترین شهر جهان است، اما اکنون به عنوان پاکترین شهر جهان معرفی میشود.