در هفته های اخیر و پس از مشکلات پیش آمده در ماجرای هورالعظیم و خسارات سنگین وارد شده به کشاورزان و دامداران استان و همچنین تنش آبی در چندصد روستای استان، برخی رسانه های کشوری در گزارش هایی انتقادی سعی می کنند همه مشکلات موجود را به مدیریت استانی ربط بدهند.

البته تردیدی نیست که در وقایع اخیر، ما با ضعف مدیریت کلان استانی، فقدان حضور اثربخش و میدانی مدیریت استان در صحنه، عدم اشراف به بافت فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و حتی محیط زیستی خوزستان، تاخیر در تصمیم گیری و ناهماهنگی دستگاههای اجرایی روبرو بودیم(همچنان که بسیاری از صاحب نظران، نخبگان و رسانه ها اذعان نموده اند) و برخلاف خشکسالی سال ۹۷ و سیل سال ۹۸، اینبار مدیریت ارشد استان در آزمون ۱۴۰۰ نتوانست نمره خوبی بگیرد اما واقعیت آنست که مدیریت کارآمد، چابک و بابرنامه، تنها بخشی از پازل توسعه استانی است و صرفا یکی از حلقه های مفقوده ی این زنجیره است و نمی توان همه مساله توسعه نیافتگی استان را به مدیریت های استانی تقلیل داد.

توسعه خوزستان، در وهله ی اول به نگاه ملی نیازمند است. اتفاقی که در اواخر دهه ۸۰ برای تالاب هورالعظیم روی داد و برای استخراج نفت، بجای استفاده از فناوری های روز دنیا، بخش های مهمی از تالاب خشک شد، ناشی از این بود که به استخراج نفت نگاهی ظاهرا ملی داشتند اما به هورالعظیم و خوزستان چنین نگاهی نداشتند.

هورالعظیم، مشتِ نمونه خروار از موضوعاتی است که نگاه غیرملی به خوزستان را نشان می دهد، همچنانکه طرح های انتقال آب هم حکایت از چنین نگاهی به خوزستان دارند.

این موضوع، خود را در اعتبارات مالی هم نشان می دهد. گرچه در مقایسه عددی در بودجه های سنواتی در سال های گذشته، در خوزستان نسبت به استان های دیگر سهم بیشتری را داشته منتها این حجم اعتبارات و بودجه های سنواتی- با فرض تحقق- اصلا متناسب با حداقلی از رفع مشکلات خوزستان نیست.

برای رفع نیازهای زیرساختی خوزستان که این استان را به استان های با سطح برخورداری مناسبتر برساند، علاوه بر اعتبارات جاری و عمرانی سنواتی، نیازمند اعتبارات کلان و بموقع از محل صندوق توسعه ملی و یا با تمهیداتی در تخصیص سهمی از تولید ناخالص ملی به این استان برای پروژه های خاص است.

این حرف که اعتبارات مشکلی را حل نمی کند، شعاری بیش نیست. باید به یاد داشت، زمانی که استانهای دیگر با ارز ۷ تومانی توسعه می یافتند خوزستان درگیر جنگ بود.

بر همین اساس امروز هزینه ی رفع نیازهای زیرساختی خوزستان بسیار بالا رفته است. این مطالبی هم که در رسانه ها در خصوص تخصیص اعتبارات کلان به استان منتشر می شود نه با واقعیت اعتبارات جذب شده نسبتی دارند و نه در صورت جذب، با واقعیتِ انبوه مشکلات و نیازها در استان تناسبی دارند.

اینکه باید با مدیریت بهینه و کارامد و صحیح منابع، در مسیر توسعه گام برداشت حرف کاملا درستی است اما این گزاره نباید بهانه ای برای مغفول ماندن این واقعیت شود که قرار دادن خوزستان در کنار دیگر استانها در موضوع اعتبارات نه تنها حکایت از نگاه غیرملی به این استان مهم و استراتژیک دارد بلکه با واقعیت های موجود در استان هم همخوانی ندارد.

مساله توسعه نیافتگی خوزستان، حلقه های مختلف دیگری در ابعاد مرتبط با جامعه شناسی اقتصادی نیز دارد که در این مقال فرصت پرداختن به آن نیست، اما باید دانست که تک عاملی دیدن مشکلات و تقلیل دادن آن به ضعف مدیریت استانی واقع بینانه نیست و ممکن است باعث نامکشوف ماندن حلقه های دیگر این زنجیره شود.

پدیدارهای اجتماعی و اقتصادی را دیگر نمی توان معلول یک عامل دانست. باید به دیگر عوامل هم پرداخت و مراقب بود که با انداختن توپ در میدان مدیریت خوزستان، باز هم نگاه کلان ملی از خوزستان دریغ نشود. بماند که ضعف مدیریتِ منصوب در استان بعنوان نماینده عالی دولت هم خود نمایانگر همان نگاه غیرملی به خوزستان است و اگر آنچنان که دولت جدید وعده داده نگاهش به خوزستان، ویژه است پس لاجرم در انتصاب مدیریت ارشد استان هم باید قد و قواره خوزستان را در نظر بگیرد اما هر استاندارِ ویژه و در قد و قواره این استان هم که منصوب می کند، باید نگاه بلندنظرانه و وسیع و ملی به قطب اقتصاد کشور و قلب تپنده ایران را در تصمیم سازی ها، سیاستگذاری ها و تخصیص اعتبارات عملی و علنی کند.

X Share

Stumble Upon Delicious Cloob

Digg

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شوشان است و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.

طراحی و تولید: ایران سامانه