شوشان - اکبر ظریفی:
نوع حکومتی که طالبان باید در افغانستان راه بیندازند نمیتواند تنها تابعی از خواست های عقیدتی وسیاسی خود باشد بلکه ضروریات محیطی از نظر سیاسی اجتماعی و فرهنگی متغیر بسیار مهم است. پس به نظر می رسد بزرگترین آفت برای دیدگاه سیاسی چون دیدگاه طالبان در افغانستان آزموده شدن این دیدگاه سیاسی و مذهبی در صحنه اجرایی است.
طالب ها تا کنون یا در صحنه درس مذهبی خود بودند و یا در صحنه جنگ، به ویژه نسل جدید آنها که از ۲۰ سال قبل هیچ دریافت و شناختی از ویژگی های حکومت ندارند و الان به یکباره وارده صحنه ای شدند که مهیا شده برای اداره اما آیا آنها میتوانند در جامعه چندگانه مثل افغانستان که گرایشات قومی و مذهبی مهمترین متغیر تصمیم گیری به حساب می آید، حکومت کنند؟ روشن است که آنها متوسل خواهند شد به راه حل های ایدئولوژیک خود که اتفاقاً درصد بسیار بالایی از مردم افغانستان با این ایدئولوژی موافق نیستند.
از نظر قومیتی نیز طالب ها در اقلیت هستند یعنی آنچنان که گفته شده پشتون ها کمتر از ۴۰ درصد از جمعیت افغان ها را شامل می شوند بنابراین هرگونه ارائه راه حل برای مشکلات در افغانستان که مایه قومی و مذهبی داشته باشد با موفقیت همراه نخواهد بود به همین خاطر به نظر می رسد برای تنبیه اساسی طالبان و تفکرات این چنینی، وارد کردن آن در حوزه اجرا است که با تمام مردم افغانستان روبرو بشوند و در خارج نیز با تمام دنیا به ویژه با همسایگان کشمکش پیدا کنند و رسیدن نارضایتی مردم به اوج می تواند پرونده آنها را درصحنه اجرا بسته و به حاشیه براند.
آنها خیال می کنند آنچه در ذهن دارند،به همان راحتی به اجرا درخواهد آمد! و این بزرگترین مساله آنها خواهد بود.