واقعیت این است در دنیای کنونی هرگونه تحول منطقه ای و جهانی می تواند بر نوع روابط کشورها و سیاست خارجی انها اثر گذار باشد بنابراین تمامی دولت ها تحولات منطقه ای وجهانی و حواشی و تبعات ناشی از ان را بدقت زیر نظر دارند.

شوشان - ملک محمد مکوندی:

درجه و اهمیت و میزان اثر گذاری تحولات در یک کشور برکشورهای همسایه و منطقه به عواملی همچون جغرافیای منطقه ای،نوع تحول، موقعیت ژئوپلتیکی، تهدیدات امنیتی و مرزی،اثرگذاری برمبادلات تجاری،اثرگذاری برروابط اجتماعی و سیاسی بستگی دارد.

بدیهی است تحولات منطقه ای بخصوص درکشورهای همسایه از حساسیت و درجه اهمیت بالاتری برخوردار است.

جمهوری اسلامی همانند هر کشور دیگر محق است نسبت به تحولات منطقه ای وبخصوص کشور های همسایه حساس باشد و بدقت انها را تحت رصد های امنیتی و اطلاعاتی و سیاسی خود قرار دهد در بین کشورهای همسایه ایران، کشور عراق با توجه به روابط تاریخی و اشتراکات فرهنگی و مذهبی و مهم تر ازانها از نظر امنیتی و موقعیت ژئوپلتیکی بخصوص با توجه به قرارگرفتن ایران در مرکزثقل کریدور شمال -جنوب، وشرق به غرب و امنیت مرزی از اهمیت استراتژیکی بالایی برخوردار است.

درجه اهمیت عراق برای ایران تا ان اندازه است که بدانیم در هنگام تحریم های همه جانبه امریکا برعلیه ایران،عراق یکی ازمجراهای اصلی تنفس اقتصادی ایران بوده و بخش بزرگی ازمبادلات اقتصادی و تامین ارز برای نیازهای ضروری همچون غذا و دارو از این مسیر تامین می شد.

طی روزهای اخیر سه تحول بزرگ و در عین حال پیچیده در عراق رخ داد که جمهوری اسلامی بارصد دقیق وظریف این تحولات واشراف کامل بر انها مواضع منطقی اصولی و منطبق بر اصول روابط بین الملل اتخاذ نمود.

اول اینکه پس ازبرگزاری انتخابات درعراق،به خواست مردم عراق احترام گذاشت وانتخابات را یک پروسه قانونی تلقی نمود و برخلاف ادوار گذشته که کشورهای مختلف با تبلیغات گسترده وایجاد شک و شبهه ایران را دخیل در انتخابات می دانستند، تلاش نمود رویه تبلیغات غلط ان کشورها را تکرار نکند‌ و هیچ کشوری را دخیل در انتخابات عراق ندانست وانرامسئله داخلی عراق قلمدادنمود.

دوم اینکه پس ازاعتراضات مدنی و بدون خشونت مردم و گروه های مختلف عراقی به دست کاری در نتیجه انتخابات با هماهنگی نخست وزیر و برخی کشورهای منطقه ای و غیر منطقه ای، ضمن درخواست از معترضین به منظور پرهیزازهر نوع خشونت،ابرازامیدوا ری نمودکه مسئولین عراقی درفضای ازاد و بدون تعصب و بر اساس عدالت نسبت به حق قانونی و مشروع معترضین اقدام نمایند.

ایران بشدت نگران ملتهب شدن فضای درونی عراق و ایجاد هیجانات ساختگی، دخالت و توطئه های بیرونی بود.

بعداز خشونت مشکوک نیروهای امنیتی عراق برعلیه جنبش ارام و مدنی مردم و به خاک و خون‌کشیده شدن ان ، دولت ایران که این حرکت را غیر عادی و خارج از عرف معمول وتوطئه ای بیرونی می دانست ضمن درخواست از دولت عراق نسبت به خودداری از بروز خشونت،ازتمامی گروه ها و دسته جات سیاسی، عشایرومردم درخواست نمودارامش خود را حفظ کنند و همگام با برخی ازکشورها خشونت ها راتقبیح نمودو طرفین را به خویشتنداری دعوت نمود.

در یک عملیات پیچیده و به منظور دور نمودن توجهات به خواسته به حق و قانونی مردم و دسته جات سیاسی عراق دال بر بازشماری دستی ارا با حضور نمایندگان تمام احزاب و گروهها و رفع هرگونه شائبه تقلب درانتخابات.

ترور مصطفی الکاظمی و حمله پهبادی به محل مسکونی او رقم خورد.به نظر می رسد چند هدف در این ترور مستتر باشد.

۱- دورنمودن توجهات ازتظاهرات اعتراض امیز مردم عراق نسبت به نتیجه انتخابات

۲- تحت تاثیر قرار دادن سرکوب مشکوک،خشن وخونین تظاهر کنندگان توسط نیروهای امنیتی

۳- عدم اجرای خواسته به حق تظاهر کنندگان نسبت به بازشماری کلیه صندوق های اخذ رای با حضور نمایندگان تمام احزاب و رفع تشکیک تقلب در انتخابات

۴- ایجاد بدبینی نسبت به گروهها و احزاب شیعه ای که خواستارباز شماری دستی انتخابات شده اند و نسبت دادن واقعه ترور نخست وزیر به این احزاب

۵- نسبت دادن ترور به جمهوری اسلامی باستناد نزدیکی این احزاب به جمهوری اسلامی و حذف نقش جمهوری اسلامی در تثبیت اوضاع داخلی عراق بعنوان یک کشور همسایه که دارای منافع مشترک و متقابل هستند.

۶- این ترور پس از رایزنی های ناموفق مقتدا صدر با محمد الحبوسی رئیس ائتلاف تقدم که در میان گروه های اهل سنت بیشترین کرسی های مجلس را به خود اختصاص داده است.و با نیروهای حزب دموکرات کردستان عراق و عمارحکیم در باره تشکیل دولت صورت گرفته است که خود جای تامل دارد.

منابع سیاسی به سایت روزنامه عربی ۲۱ اعلام کردند: گروه های سنی ( ائتلاف تقدم به ریاست محمد الحبوسی) و کردها( حزب دموکرات کردستان به ریاست بارزانی) با خواسته مقتدا صدر، رهبرائتلاف سائرون عراق درباره تشکیل دولتی بدون دیگرطرف های سیاسی شیعه مخالفت کردند.

این دو ائتلاف بزرگ سیاسی ائتلاف خود با جریان صدر را به متحد شدن سایر احزاب شیعه مشروط کردند. صدر از این مواضع بسیار ناخرسند بود و سفر خود به بغداد را نیمه کاره رها کرد و به نجف برگشت.

موضع نظام جمهوری اسلامی ایران در رابطه با ترور الکاظمی که انرا توطئه پیچیده بر علیه خود می دانست بسیار هوشمندانه بود. شمخانی دبیر شورای امنیت ملی در توییتر خود نوشت،سوءقصد به جان نخست وزیرعراق فتنه جدیدی است که ردانرا باید در اتاق های فکری خارجی جستجو کرد.

سخنگوی وزارت خارجه گفت:اینگونه حوادث را باید در راستای منافع طرف هایی که طی ۱۸ سال گذشته به ثبات، امنیت، استقلال و تمامیت ارضی عراق تعرض کرده اند، دانست.

تماس های تلفنی مقامات ایران با رئیس جمهور وسایر مقامات عراقی و محکوم کردن حادثه ترور و از همه مهم تر سفر سردار قاآنی به ان کشور و ملاقات با رئیس جمهور و مصطفی الکاظمی نخست وزیر و سایرشخصیت های سیاسی ذی نفوذ و محکومیت ترور نافرجام نخست وزیر و اعلام امادگی برای کمک به ارامش در کشورعراق بود.

کشور های منطقه وهمسایه عراق باید توجه داشته باشند عراق کشوری است مستقل که مردم ان مایلند روابطی متوازان متناسب با منافع ملی با همسایگان وکشورهای مختلف دنیا داشته باشند.

مصطفی الکاظمی نخست وزیر عراق در طول زمامداری خود روابط متوازنی با کشورهای ایران و امریکا و عربستان و برخی از کشورهای عربی برقرار نمود واتفاقا در جهت نزدیک ساختن کشورهای ایران و عربستان سعودی نقش کلیدی ایفاء نمود.وچندین دور مذاکرات بین دو کشور با وساطت او صورت گرفت.

نکته مهم در تحولات چند ساله اخیر عراق مواضع متناقص و غیر قابل پیش بینی و همچنین عدم تعادل سیاسی و شخصیتی مقتدا صدر است او که بدلیل سابقه مثبت خانوادگی از پایگاه نسبی خوبی در عراق برخوردار است گاهی در کنار ایران و زمانی با سفر به عربستان و نزدیک کردن خود به انها،مصر و اردن مواضع ضد ایرانی می گیرد‌.

گاهی تندترین شعارها و سخنان را برعلیه امریکایی ها بیان می کند و زمانی در راستای سیاست های امریکا عمل می نماید.

در دو سال گذشته در یک حرکت پوپولیستی در کنارجنبش اعتراضی بخشی از مردم عراق قرار می گیرد و شعار جامعه مدنی و مبارزه بافساد سر می دهد،و خواهان انحلال حشد الشعبی می شود.

زمانی در نقش یک چهره دینی و مذهبی خود را متحد سایر احزاب شیعه و مطیع مرجعیت معرفی می کند.

در مقطع دیگر با شعارهای تند و رادیکال،منادی ناسیونالیست قومی و عربی است و خودرا به کشور های عضو اتحادیه عرب نزدیک می کند.

برخی از گروه های سیاسی معتقدندصدر خواسته یا ناخواسته در زمین اسرائیل وگاها عربستان بازی می کند.پیروزی او درانتخابات اخیر بیش از هر کشوری اسرائیل و عربستان را خوشحال کرده است.

برخی ازچهره های اسرائیلی و عربستانی در شبکه های تلویزیونی وابسته به خود در داخل و بیرون از عراق بطور واضح اعتقاد دارند مقتدا صدر همان رهبری است که می تواند اهداف و منافع انها را در عراق تامین نماید.

انها نمی توانند یک شخصیت سنی و یا یک چهره کرد را درمقابل مردم و سایرجریا نات شیعه و مرجعیت قراردهند‌.

هیچ کس مخالف استقلال عراق و عدم دخالت کشور های دیگر در ان نیست به شرطی که در حد شعار نباشد و روابط مخفیانه و بدور از چشم مردم با بیگانگان نداشته باشد. البته با توجه به خصوصیات فردی و رفتار نامتعادل صدر، انها اعتماد کامل به او ندارند.

بنظرمی رسد بیشتر در نقش یک محلل به او نگاه می کنند تا در فرصت مناسب نیروی اصلی خودرا به قدرت برسانند.

کشو های همسایه عراق مایلنددامنه نفوذ خود درعراق را گسترش دهند‌.امااین مردم و تشکل های سیاسی عراق هستند که باید جریان شناس باشند و سره را از ناسره تشخیص دهند و نوع روابط خود با همسایگان و کشورهای منطقه را بر اساس منافع ملی تنظیم نمایند.

جالب این جاست که نه احزاب سنی و نه کردها خیلی مایل به انحلال نیروهای حشد الشعبی متشکل از افراد شیعه، سنی کرد، عرب، ایزدی، نیستند انها بیشتر از شیعیان شاهد رشادت های این نیروی فراقومی و فرامذهبی درشهر های سنی نشین موصل وکرکوک و اربیل و سنجار در مقابل گروه ضد بشری داعش بودند.

از طرفی حشد الشعبی باید خود را از فعالیت های سیاسی و اقتصادی دور نگهدارد و الی در زمان کوتاهی مشروعیت خود را از دست خواهد داد.

X Share

Stumble Upon Delicious Cloob

Digg

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شوشان است و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.

طراحی و تولید: ایران سامانه