هر چند که شدت و ضعف قتلهای موسوم به ناموسی تابعی معین از شاخصها و متغیرهای مختلف اجتماعی - فرهنگی و اقتصادی است اما این نوع جرایم بی سرزمین بوده و پراکندگی جغرافیایی آنها، پهنه ای به وسعت کره ی خاکی را در برمیگیرد.

ایتالیا بویژه جنوب آن عرصه ای برای این پدیده بوده است. جالب است که تا سال ۱۹۸۱ ماده ی ۵۸۷ قانون جزایی آن کشور حداکثر مجازات مرتکبان قتلهای ناموسی را ۳ تا ۷ سال تعیین کرده بود. قتل خواهر، دختر و همسر بدلایل ناموسی در البانی بعنوان یکی دیگر از کشورهای اروپایی کم و بیش رایج است.

قفقاز در روسیه نیز با این پدیده دست و پنجه نرم می کند. بیشترِ قتلها در این منقطه با تبر، بوسیله سم و به شیوه خفه کردن صورت می گیرد.

*پاکستان از بیشترین آمار جهانی در این زمینه برخوردار است. روزنامه گاردین این قتلها را ۱۰ هزار نفر و سایر منابع از جمله رویترز سالانه ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ قتل اعلام کرده اند. ترکیه جزو کشورهایی است ‌که امار قتل با انگیزه شرف در آن قابل توجه است.

بطور کلی در شمال آفریقا و جنوب آسیا بیشترین قتلهای مرتبط به شرف ثبت شده است.

در مقابل آنچه گفته شد کویت کشوری است که این قتلها در آن در حد صفر است که دلیل آن شاید به وضع قوانین بازدارنده در چند دهه ی اخیر بازگردد. در مراکش نیز آمار قتلهای ناموسی نسبتاً ناچیز است.

طبیعتاً این جرایم در جوامع با بافت دارای چسبندگی اجتماعی که شناخت زیادی از زندگی خصوصی همدیگر دارند یا جوامع عشایری و ایلی و آندسته از آنها که برغم مهاجرت به شهرها کماکان خصوصیت شناخت و ارتباط خود با خاندان را حفظ کرده اند و... بیشتر رخ می دهد.

لبنان تاحدی با این وضعیت مواجه است اما این امر در اردوگاههای پناهندگان فلسطینی آن کشور که یکجانشین و ارتباط تنگاتنگ با همدیگر دارند بسیار بسیار بیشتر است. یکی از دلایلی که پاکستان، هند و افغانستان را از دیگر مناطق متمایز می کند، پیوستگی اطلاع خویشاوندان از همدیگر است.

شیوع این پدیده در کشور ما نيز قابل تأمل است. پراکندگی جغرافیایی جرایم مربوط به حیثیت خانوادگی و شرف در مناطق مختلف مشاهده می شود اما اخیراً مناطق غرب کشور از شیوع بیشتری برخوردار هستند.

بعنوان مثال فقط به مواردی از این پراکندگی جغرافیایی اشاره می کنیم: در چند ماه اخیر چابهار شاهد قتل ۲ دختر توسط خانواده بدلیل فرار چند روزه ی آنها از خانه بود. یک مرد شاهرودی پس از کشتن دختر نوجوانش، خود را حلق آویز کرد.

در این مدت لرستان نیز شاهد قتل یک دختر ۱۴ ساله با انگیزه ی ناموسی از سوی خانواده اش شده بود. یک مرد در استان فارس نیز همسرش را بر مبنای اعاده ی حیثیتِ از دست رفته کُشت.

یک مرد تهرانی با هاون بر سر همسرش کوبید و جانش را گرفت. در همین راستا یک نانوا صرفاً بخاطر خبرچینی فرزند کوچکش مبنی بر وجود رابطه ی همسرش، جان از جسم ایشان ستاند.

او در بازجوئیهایش گفته بود که طی ۲۰ سال عاشق زنش بوده اما اخیراً متوجه شده، علاقه ای به او ندارد!!. ایلام در آبان گذشته نیز شاهد قتل زن بدست همسر خود با انگیزه مشابه شده بود.

یک پدر کرمانشاهی جانِ دختر ۱۶ ساله ی خود را با این توجیه که آبروی خانواده اش را برده است، گرفت و... بنابراین بحثِ قتلهای موسوم به شرف منحصر به مکان یا زمان یا قوم یا منطقه ی معین نبوده و معضلی جهانی به شمار می رود.

همانگونه که بیان گردید وجه تشابه اکثر این جرایم آن است که محل وقوع آنها در سکونتگاهها یا اماکنی اتفاق می افتد که بستگان و خویشاوندان قاتل یا قربانی یا هردو، در آن محل زندگی می کنند.

در این قبیل محیطها، گاهی یک اتهام واهی و بی اساس چنان در میان اهالی شایع می شود و رخنه می کند و شخص یا اشخاص مرتبط را تحت تاثیر آثار منفی خود قرار می دهد که تنها راه خلاص شدن از این فشارهای روحی و روانی فقط و فقط قتل آن قربانی بی گناه است.

از منظر روانشناسی فشاری که نگاه سرزنشانه و تحقیرآمیز مبنی بر مشکل ناموسی به شخص وارد می سازد به مراتب سنگینتر از اصلِ و واقعیت ماجراست و چه بسا قتلهای جنایت گونه بدون هیچ دلیل عقلانی و فقط بخاطر رهایی از فشار اجتماعی رخ بدهد.

سرزنش و ملامت دیگران ولو به زبان بی زبانی هم که باشد در ابتدا به تحقیر منجر می شود و سپس به سرخوردگی شدید شخص یا اشخاص در میان خویشاوندان و اهالی محل می انجامد.

در مرحله بعدی انزوا و افسردگی به سراغشان می آید که به همین دلیل می توان واکنشهای غیرانسانی همچون بریدن سر قربانی و به نمایش در آوردن آن را شیوه ای جهت خلاص شدن شخص از تحقیر و انزوای گذشته تلقی کرد.

کار مستمر فرهنگی به اضافه ی اصلاح قوانین و وضع مقررات بازدارنده از جمله راهکارهای مفید در زمینه ی کنترل ناموسی و صحنه هایی همچون بریدن سر قربانیان در ملاءعام و ایجاد رعب و وحشت از طریق به نمایش در آوردن این قبیل صحنه هاست.

برچسب ها: جرم ، قتل ناموسی

X Share

Stumble Upon Delicious Cloob

Digg

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شوشان است و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.

طراحی و تولید: ایران سامانه