شوشان - رجبعلی کرد:
"هوشمندانه کار کنید، سخت کار نکنید"عنوان کتاب معروفی است. دراین کتاب که اثر جک کالیس و مایکل لوبایف است دوازده باوررایج و افسانه ای به چالش کشیده میشود که یکی از آن باورها این است." هرچه بیشتر عرق بریزی بیشتر در می آوری".
شخصی این ایده را سندروم سطلهای عرق نامید. تاکید نویسندگان نیز براین است که بجای سخت کارکردن و عرق ریختن هوشمندانه و بابرنامه کارکنیم تا نتایج بهتری را بدست آوریم. این مطلب در وهله اول باید آویزه گوش مدیران بویژه مدیران عالی باشد.
اگر بدون حب و بغض و با رعایت انصاف بخواهیم عملکرد روسای جمهور را تحلیل و بررسی کنیم دو رئیس جمهوری که سخت کارمیکردند و علاقه وافر به تلاش شبانه روزی و خدمت به مردم داشتند و در محل نهاد ریاست جمهوری آرام و قرار نداشته و مرتب در حال بازدیدهای میدانی بوده و به سفرهای استانی میرفتند و سفر را بر حضر ترجیح میدادند آقای دکتر احمدی نژاد رئیس جمهور اسبق و حجت الاسلام رئیسی رئیس جمهور فعلی است.
اما از طرف دیگر اگر منصفانه عملکرد هشت ساله احمدی نژاد و چند ماهه رئیسی را مورد بررسی کارشناسانه قراردهیم میبینم دستاورد چندانی نداشتند.
چرا؟ مدیریت یک علم است و صاحبنظران و نظریه پردازان این علم نقشهای مدیران را بخوبی تبیین کردند.
ازدیدگاه مینتزبرگ نقشهای مدیران به سه دسته نقشهای متقابل شخصی، نقشهای اطلاعاتی و نقشهای تصمیم گیری تقسیم شده و نقشهای تشریفات و رهبری و رابط نیز از زیر بخشهای نقشهای متقابل شخصی است. ب
دین معنا که مدیر برای اثربخشی باید دراین نقشها نقش آفرینی کند. بعنوان مثال یک مدیر آن هم مدیر عالی و آن در سطح عالیترین مقام اجرایی کسور میبایست نقش تشریفاتی را اعمال کند که از جمله آنها حضور در مراسمات و امضا قراردادها و اسناد قانونی و دیدارها و ملاقاتها و سفرهای رسمی است که رئیس جمهور نیز به این امور میپردازد و این نقش را ایفا میکند اما باید دانست که افراط و تفریط در ایفای نقشها باعث می شود که خلل در ایفای نقشهای دیگر ایجاد شود و زیاده روی در دیدارها و ملاقاتهای مکرر و سفرهای مستمر و خسته کننده و هزینه بر ،نخ تنهاسودچندانی نخواهد داشت بلکه بدلایلی اثربخشی را نیز کاهش می دهد.
مدیر عالی آن هم در سطح ریاست جمهوری برای برون رفت از مشکلات و حل مسائل پیچیده کسور در همه ابعاد باید با حوصله و آرامش و بررسی و تجزیه و تحلیل آلترناتیوهای مختلف و گاه متضاد و خواندن و شنیدن پیشنهادات و حتی انتقادات و براساس هزینه و فایده و درچارچوب قانون و توجه به نتایج مثبت و منفی کوتاه مدت و بلند مدت برای کشور برنامه ریزی و تصمیمات متخذه را اجرایی و عملیاتی کند.
مدیرعالی باید دارای مهارتهای ادراکی یا مفهومی است که به فرد اجازه میدهد سناریوهای پیچیده را بهتر درک کند و راه حلهای خلاقانه بیابد.
رئیس جمهور بعنوان عالی ترین مدیر با چالشها ومسایل و وضعیتهای پیچیده و ناپایدار محیطی ملی و بین المللی مواجه است که بخش ناچیزی از اطلاعات خود را در سفرهای استانی میتواند بدست آورد بخش عمده اطلاعات خود را باید از طریق وزار، معاونین و مشاورین و از طریق مجاری رسمی و غیررسمی دیگر بدست آورد و باشنود موثر از مشاورین باتجربه و متخصص و باسوادرشته های مختلف به ویژه علوم انسانی تصمیمات مهم و استراتژیک بگیرد.
وحتی برای سفر نیز اطلاعات خولی داشته باشد تا بتواند باسوالات سنجیده و دقیق مسائل را بهتر بشناسد.
اینکه سوال شود آیا نهار خوردید یانه دردی را دوا نمیکند.هرچند این سوال و این قبیل سوالات از سر دلسوزی و همدردی است و منکر آن نیستیم اما فردی در قامت عالی ترین مقام اجرایی کشور وقتش خیلی باارزش و ازطرفی ضیق است و در کمترین زمانها باید بیشترین بهره را از وقت و انرژی حود ببرد.
ضرب المثل وقت طلاست به گوش همه ما رسید اما وقت درصورتی طلاست که کیفیت کار ما به آن ارزش طلا بدهد. پس وقت به خودی خود طلا نیست.
بسیاری ازافراداز این وقت بخوبی استفاده نمیکنند پس برای آنان طلا نیست و برخی با تیزهوشی و هوشمندانه تصمیم گرفتن و کار کردن و اولویت بندی کارها از آن حداکثر استفاده را میکنند و حداکثر بهره را میبرند وبرای آنان وقت گرانبها و طلاست.
تاکنون مدت کوتاهی از دوره چهار ساله ریاست محترم جمهور سپری شده و فرصت خوبی تا پایان این دوره هست که با کاهش دید و بازدیدهای کم ثمر و وقت گیر و خسته کننده و بادرایت و تفکر و استفاده حداکثری از مهارت ادراکی و ذهنی تصمیمات کلان و اثرگذار اتخاذ نماید.
زوم کردن روی مسایل کلی و کلان کشور و غور و بررسی برنامه های میان مدت و بلندمدت و اسناد بالادستی کشور ووقت گذاشتن و شنیدن پیشنهادات و انتقادات وتحلیلهای صاحبنظران و اساتید برجسته کشور نقش مهمی در کارآمدی ریاست محترم جمهوری دارد.
خلاصه اینکه کار هوشمندانه اثرات مثبت بیشتری دارد تا سخت کارکردن و شبانه روز در سفر بودند و عرق ریختن.