شوشان - حسین آقایی جنت مکان:
یادداشت نخستین ماه از نخستین سال سده پانزدهم هجری خورشیدی را به حوادث تلخ اخیر از دیدگاه جرم شناسی اختصاص می دهم.
1- پوزش می خواهم ار اینکه آغازین روزهای سال نو را به این حوادث تلخ می پردازم. اما دگرکشی زنی در اهواز در سال قبل، دگرکشی یک مأمور پلیس در شیراز، دگرکشی دو طلبه در کنبدکاوس، حمله به سه طلبه در صحن حرم امام رضا(ع) و کشتن دو تن از آنان و خودکشی یک مادر و دگرکشی سه فرزند به دست وی، نشانه های خوبی نیستند و باید ما را به پی جویی عالمانه این رخ دادهای کیفری وا دارند؛
2- آنریکو فری جامعه شناس ایتالیایی و بنیانگذار اولین مکتب فکری جرم شناسی در جهان، وضعیت جرم زای جامعه را به دو دسته تقسیم می کند: وضعیت بحرانی و فوق بحرانی یا به عبارت دیگر، وضعیت اشباع جنایی یا فوق اشباع جنایی.
بدین توضیح که هر جامعه ای ظرفیت معینی برای ارتکاب جرم دارد که از آن به عنوان« اشباع جنایی» یاد می کند و چنانچه بالاتر از ظرفیت خود برسد در شرایط «فوق اشباع جنایی» قرار می گیرد.
به بیان ساده، هر ملتی یک نقطه جوش دارد. آیا ما در وضعیت فوق اشباع جنایی یا همان نقطه جوش بسر می بریم؛
3- هر چند گونه های این قتل ها در طبقه بندی های علمی از هم متفاوت است و بایستی جداگانه مطالعه شوند، اما این حوادث، به ویژه کشتن و مجروح کردن 5 طلبه علوم دینی در بازه زمانی کوتاه، اتفاق نادیدنی نیست، حاکمیت مطلق گرای دولت و مقامات عالرتبه به این مسایل بی تفاوت نباشند؛ من دلیل آن را در رفتار صاحبان این صنف می دانم؛ روحانیون باید از دخالت افراطی در حکومت داری و سرکشی به همه شئونات زندگی مردم بپرهیزند؛
4- در سنت دینی، ماه رمضان در زمره ماه های حرام نیست اما همیشه حرمت داشته است.
جوامع اسلامی به طور ظاهری هم که می شد حرمت این ماه را نگه می داشتند و از قتل و خون ریزی امساک می کردند.
اما نشانه هشداردهنده این است که در ماه رمضان، میشینرهای( Missionaries) مذهبی را در صحن حرم به قتل می رسانند؛
5- متأسفانه، حکومت ایران بدون ارزیابی دقیق و نشانه جویی های عالمانه مسایل اجتماعی سعی می کند با انتساب اینگونه اتفاقات به مفاهیم بی محتوایی نظیر استکبار جهانی و روانی خواندن مرتکبان جرم، ذهن خود را از بازبینی دقیق آنها دور سازد و مسئولیت خود را وا نهد.