شوشان - حسن محدثی گیلوایی :
فساد (corruption) پدیدهای اجتماعی است و محصول نوعی روابط اجتماعی است.
فساد چنانکه در کتاب حکایت دانشگاه (محدثی، ۱۳۹۷) شرح دادهام، فرآیندی اجتماعی است که در آن افراد متعددی درگیر و در رابطهاند.
فساد دربردارندهی مبادلههایی آگاهانه است که به زیان بخش دیگری از افراد صورت میگیرد؛ مبادلههایی که از طریق تبانی و ساخت و پاخت صورت میگیرند و گاه حتی در لوای قانون انجام میشوند.
فساد اکنون در ایران بهنحو سیستماتیک (نظاممند) وجود دارد و فقط مربوط به افراد و شبکههای کوچک نیست. در اثر فقدان نهادهای دمکراتیک و نیز سازمانهای نظارتی غیرحکومتی، فساد در کشور به اوج خود رسیده است و کسانی که واجد منابع قدرت هستند یا به آنها دسترسی دارند، میتوانند از رهگذر فساد سود ببرند و مردمان فاقد قدرت را قربانی سازند.
وقتی که فساد نظاممند میشود، همه ما بهطور مستقیم یا غیرمستقیم قربانی فساد میشویم.
فساد سیستماتیک از یک سو دائم قربانی میگیرد و از سوی دیگر، اقلیتی را چاقتر و چاقتر و قدرتمندتر میکند. در اغلب موارد قربانیان فساد سیستماتیک نامعلومند. به ندرت قربانیان نظیر کشتهشدگان سقوط متروپل آبادان مشخص میشوند.
ما همگی قربانیان فساد سیستماتیک فراگیر هستیم. سقوط متروپل و دیگر موارد مشابه چیزی نیست جز نشانه عروج فساد سیستماتیک در کشور.
من بهعنوان کسی که ده سال درباره فساد کار کردهام و همراه با همکارانم دو کتاب درباره فساد منتشر کردهام و در کتاب حکایت دانشگاه و جاهای دیگر به تفصیل درباره فساد دانشگاهی نوشتهام، این سخنان را مینویسم.
سقوط متروپل فقط نشانه رخنه فساد در سازمان عمومی شهرداری و نیز سازمان نظام مهندسی نیست.
وقتی رویدادهایی مشابه در مناطق مختلف کشور روی میدهند، معنایش شکل گیری فساد سیستماتیک فراگیر است.