واکنش ها به سیر صعودی دلار

شوشان – گروه گزارش :

اشاره : رکورد شکنی دلار و برگذشتن از مرز 40 هزار تومان یا چهارصد هزار رسال قطعا اتفاق ناگواری ست که نه تنها بر عرصه اقتصاد بلکه مهم تر از همه بر سایر عرصه های معیشتی و زیستی مردم سایه ای شوم می افکند. عدم اقناع مناسب جامعه و افکار عمومی و برعهده نگرفتن مسئولیت یا سعی در توجیه آن نیز سنتی نادرست و نارواست که کماکان ادامه دارد. سخن نگفتن با مردم در لحظات سخت هم خود باعث به راه افتادن دومینوی سردرگمی می شود که در این شرایط طبعا سخنگویان نهادهای دولتی یا وزارتخانه ای می بایست به پشت تریبون یا گفت و گو با رسانه ها بیایند که شاهد این اتفاق نبوده ایم. اظهارات سبک برخی نمایندگان مجلس یا وزرای اقتصادی کابینه هم مستمسکی می شود برای دست انداختن و سوژه سازی طبق معمول جامعه ایرانی! خاصه از سوی مقاماتی که باید کلام شان آرامش به جامعه بدهد نه تشویش کند و القای بی برنامه گی و ناکارآمدی

رکورد شکنی قیمت دلار یا کاهش ارزش پول ملی هر اسمی بر آن بگذاریم به سوژه داغ شبکه های اجتماعی تبدیل شده که در گزارش زیر به بررسی تعدادی از این واکنش های بسیار می پردازیم. واکنش هایی که بیشتر از آنکه استدلال اقتصادی داشته باشند اما رنگ و لعاب سیاسی دارند. بیشتر آنها را منتقدان رویکردهای دولت نوشته اند و موافقان دولت کمتر به میدان آمده تا در توجیه آن سخنی عرضه کنند که خود این پدیده نیز جای تامل دارد زیرا دوستان را باید تا در هنگامه های سختی شناخت.

سخنان منتقدان :

‏ - حسنین حداد خیلی عریان نوشت : اگر با این دست فرمون ‎#دلار و تورم سال را به پایان برسانیم ، برای بهار و‌تابستان که فصل اجاره خانه است ، با سونامی وحشتناک افزایش قیمت ‎مسکن مواجه خواهیم بود! آقایان تیم اقتصادی دولت ، لطفا از روی اسب آرزوهای پوشالی پیاده بشید ، واقعیت را ببینید.

وی با قدری بدبینی مطرح کرد : ‏برنامه اینه ‎ دلار الان میره رو ۴۱ هزار تومان بعد میشه ۳۷ همه میگن ای وای ارزون شد! ولی نمیگن دولت ‎ رئیسی دلارو ۲۴ هزار تومان تحویل گرفت و مدعیه که فروش نفت بالاتر از گذشته است. تیم اقتصادی دولت ، قبل از فاجعه باید تغییر کند

- مجید امیر رحیمی می نویسد : دقیقاً باید چه اتفاقی بیافتد و ‎ دلار تا چه نرخی بالا برود تا حداقل یک نفر مسئول رده بالا در کشور متوجه وخامت اوضاع پیش روی اقتصادی ، به مخاطره افتادن ارزش پول ملی و معیشت مردم‌ بشود؟!!

- هنگامه شهیدی از زندانین سیاسی که ارتباطات سطح بالایی با برخی مسئولین دولت های قبل داشته و اکنون در خارج است هم می نویسد : ‏‎ دلار تقریبا ۴۰ هزار تومان است. تورم بیداد می کند. سفره خانوارها روز به روز کوچک تر می شود. اجاره خانه ها سر به فلک گذاشته است. آقای رئیسی ‎ قطار پیشرفت را متوقف کنید و از آن پیاده شوید. شما فقط در افزایش قیمت ها پیشرفت و رشد منفی کرده اید. ایضا نان مردم هم در گرو ‎برجام نیست!

- محمد مهاجری که در نوشته های خود بیشتر خوش دارد خود را روزنامه نگار اصول گرا رده بندی کند و از این منظر سخن گوید هم عنوان کرده :

‏‎سکه و دلار و مسکن و خودرو و هزینه سفره مردم باید تا کجا بالا برود که آقای ‎رئیسی بپذیرد غیر از ‎دانشگاه امام صادق، در سایر دانشگاه‌ها هم اقتصاد درس می دهند و اتفاقا فارغ التحصیلانشان خیلی باسوادتر و باعرضه تر از تیم اقتصادی دولت فعلی هستند؟

دولت جای کارورزی برای افراد ناشی است؟

- پیمان شوریابی از منظری کلی عنوان کرد : دلار40000 تومانی نتیجه تحریم ها و سیاست داخلی و بین المللی نادرست است. تا زمانی که تغییرات کلان اعمال نشود، روند تضعیف پول ملی ادامه خواهد داشت.

اقتصاد نیوز هم در انتقادی دیگر به بانک مرکزی نوشت :

‏داستان تکراری روسای بانک مرکزی : قیمت ‎دلار در بازار، واقعی نیست

روسای بانک مرکزی همیشه از واقعی نبودن ‎نرخارز در بازار سخن گفته‌اند درحالی که همه واقعیت‌ها در نرخ ارز ‎بازار منعکس می شود.

‌‏واکنش های اقتصادی :

اکونومیست که از اکانت های اقتصادی ست می نویسد : ‏‎ دلار، قلــه 40هــزار تومــان را فتــح کــرده هرچنــد رئیس کل بانک مرکزی میگویــد قیمــت فعلــی ارز را قبــول نــدارد امــا بــازار بی اعتنــا بــه گفته های او راه خود را مــی رود و تاثیر خود را در اقتصاد می گذارد. انتخــاب نام هــای فردایــی، غیررســمی، قاچاق و غیرمتشــکل هم ‏نتوانســت لیــدری راازاین بازاراثرگذار بگیرد.بازار فردایی که دردوره ای ورودبــه آن جــرم شــناخته شــد، امــروز همچنان در تعییــن قیمــت ‎ ارز نقش آفرینــی می کند، این نقــش نشــان می دهد کــه نادیــده گرفتن این بازاربه معنای حذف آن نیست کانال پیش بینی اقتصادی

این اکانت در تحلیل قابل اعتنای دیگری آورده :

‏شاخص كل ‎ بورس در آذر ماه با رشد 6.۲درصدي به كار خود پايان داد. عددي كه تقريبا نصف رشد قيمت ‎ سكه در آذرماه بود. در ميان ديگر گزينه هاي سرمايه گذاري، ‎سكه رشد ۱۴.۷درصدي و ‎دلار رشد ۱۱.۷درصدي در اين ماه داشتند.

‏‎خودرو نيز به عنوان يكي ديگر از كالاهاي سرمايه اي اين روزها فقط در آذر ماه 2۲.5 درصد رشد قيمت ميانگين داشته است کانال پیش بینی اقتصادی

‏ دکتر آیزاک سعیدیان که تحلیل گر بازارهای مالی ست هم در این بین گریزی به نرخ طلا می زند و می نویسد : احتمال افت قیمت طلای داخلی بسیار بالاست.

آزاده مختاری هم با ارجاع به گزارشی منتشر شده در روزنامه اطلاعات نکته ای قابل تامل را خاطرنشان ساخت :

‏این گزارش روزنامه اطلاعات، منتشر در روز ۲۹آذر خبر از فاجعه ای بزرگ می دهد. ۷۰میلیارد ‎دلار سرمایه ایرانی در ۱/۵ سال اخیر به کانادا رفته است! شاید بگویید اقتصاد دستوری نیست و فرد هر کجا محدودش کنند، جمع می کند و می رود اما این پول بنظر از آن سرمایه ها نیست.‎ ثروت ملی است که رفته است.

- روزنامه دنیای اقتصاد از اعاظم و مراجع تولید متون اقتصادی در رسانه های کشور نوشت :

‏بررسی روند بلندمدت رشد ‎ نقدینگی و صعود تورم در ایران نشان می‌دهد که پس از چند سال رکود با داغ شدن تنور رشد قیمت ‎دلار می‌توان انتظار صعود بازار سهام و حتی رکوردشکنی شاخص کل ‎بورس در میان‌مدت را داشت.

مبین نوشت : ‏قیمت دلار از شنبه جدی و مهم میشه ، احتمالا فشار و عرضه شدت بیشتری بگیره یکی به دلیل ‎ بودجه و بحث استیضاح وزیر اقتصاد! پ.ن: باز هم تاکید می کنم هر گونه دستگاری ، دخالت ، کنترل و سرکوب قیمتی در بازار ارز از سمت دولت و بانک مرکزی شرایط رو در بازار ارز بدتر خواهد کرد!

کانال پیش بینی اقتصادی می نویسد : ‏سیر صعودی نرخ ‎ارز در هفته های اخیر بر تمام بازارها تأثیرگذار بوده و از بازار ‎مسکن و ‎خودرو گرفته تا بازارهای خردتر ازجمله لوازم خانگی شاهد رشــد قیمت بوده اند البته قیمت لوازم خانگی حتی پیش از شروع نوسان ‎دلار هم تغییرات ماهانه یا فصلی داشته است. یکی از فروشندگان گفته که علاوه ‏بر محصولات و کالاهای خارجی که رشد زیادی داشته تغییر قیمت درهمه برندها و همه محصولات ایرانی هم رخ داده اما نوســان قیمت محصولات شرکت هایی مثل اسنوا ودوو با توجه به اینکه سهم بیشتری از بازار را در اختیار دارند برای ما محسوس تر بوده اســت

‏

توجیه و ادله موافقان :

سید مصطفی دارابی با انتقاد از تاثیرگزاری فضاسازی ها بر بازار نوشت : ‏یکی از راه های افزایش قیمت طلا و ارز (شاید مهم ترین آنها) همین کانال های تلگرامی هستند. یک خبرقدیمی یابهتر بگویم فاقد ارزش خبری را پر و بال می دهند، بازار را ملتهب می کنند و با قیمت های گزاف و درسقف قیمتی، دلار و طلا را به ملتی که نگران اندک سرمایه خودهستند، قالب می کنند، به همین راحتی

‎- احمدرضا دلیران فیروز از معدود اکانت هایی ست که به توجیه وضعیت روی آورده. وی ترجیح داده که با درصدی کردن افزایش دلار از سنگینی این شوک بکاهد و مسئولیت ها را متوجه قبلی ها نماید. وی می نویسد :

‏نرخ دلار در دولت روحانی ۱۰۰۶ درصد / دولت موسوی ۴۴۵ درصد / دولت هاشمی ۳۹۹ درصد / دولت احمدی نژاد ۳۴۷ درصد / و در دولت خاتمی ۱۹۳ افزایش داشته / و در دولت رئیسی ۱۹ درصد افزایش داشته و جالب آنجاست که همه بانیان مشکلات موجود بطور متحد و به بهانه ‎ ارز خواهان استعفای رئیسی هستند!

- ایضا همان نویسنده و در تکمیل همان نوع استدلال :

‏در شبکه هایشان مردم را تشویق به خروج پول‌ از بانک و بورس می کنند و عده ای کمی از مردم را می‌ترسانند. این پول تعادل بازار را دچار تغییر می کند و طبیعی است که ‎ دلار و سکه و خودرو گران شود چون تقاضا از عرضه پیشی گرفته و حالا همان ها طلبکار دولت رئیسی شده اند که چرا ‎ارز گران شده !

- گروهبان هم سری به اردوگاه براندازان زده و گفت :

‏۱۵۰۰ ‎میلیارد تومن یا به عبارتی ۳۷ میلیون ‎دلار!

چیزی نیست ‎مهرانگیزکار به عنوان ‎غرامت بابت بازداشت شوهر سابقش از اموال بلاکه شده ملت ایران گرفت.

‎مسیح علینژاد هم به هر دری میزنه ۵۵۰ میلیون دلار غرامت بگیره! بابت چی؟ هیچی آدم ربایی قلابی!

حالا کیه که بخواد آخوند سقوط کنه؟

- محمدعلی انتظاری هم با سانتر بلندی به زمین مقابل نوشت : ‏نام دیگر این اتفاقات را می توان ‎ فتنه جِرزن ها نام نهاد!

افرادی که با حماقت تمام ‎ حسن‌ روحانی را تو پاچه مردم و مملکت کردند و سر یکسال از دولت جدید به بهانه‌ای مسخره کشور را دچار چالش کردند و امروز پرو پرو از گرانی ‎دلار و سکه‌‌ای می گویند که قطعا حاصل اغتشاشات است!

‏واکنش های طنزآمیز به ناکامی ها / راهکار جامعه سردرگم :

- علی احمد نیا در واکنشی طنزآمیز نوشت : همانطور که نقد می کنیم خوبی ها رو دید و اعلام کرد. درسته بانک مرکزی عرضه نداشت نرخ ‎دلار رو مدیریت کنه و در کمتر از 16 ماه بیش از ۵٠% از ارزش پول ملی نابود شد اما در عوضش نرخ دلار رو با ۴٠ هزار تومنی شدن رند کرد تا مردم کمتر اذیت بشن.

بانک مرکزی مردمی یعنی همین :)))

وی در توییت دیگری نوشت : ‏همزمان که علی صالح آبادی، رئیس کل بانک مرکزی داشت می‌گفت: افزایش نرخ در این بازار واقعی نیست و حتما تعدیل خواهد شد و ما به عنوان بازارساز برای آن برنامه داریم.

- صادق الحسینی اقتصاد دان مطرح هم در حالی که مخاطبان انتظار دارند تحلیل اقتصادی بشنوند هم طبع طنزشان شکوفا شده و گفت : ‏وزیر اقتصاد گفتند «نوسانات ‎ارز بدلیل نبود توان مقابله با تهدیدات فضای مجازی است» نخیر! نوسان ‎دلار بدلیل رشد نقدینگی است که ریشه‌اش کسری بودجه شماست!

ماجرای همان فرد است که می گفت "چای شیرین بد است چون تا میخورم سردرد میگیرم! غافل از اینکه قاشق داخل استکان به چشمش فرو می رفت!"

‎- سعید صفرایی که خود را خبرنگار اخراجی روزنامه اطلاعات نامیده است سعی می کند تجسمی در ذهن مخاطبان بیافریند :

‏یه چیزی میگم تجسمش کنید. واحد پول ایران ‎ریال هست. حالا اگه سه تا و نصفی استادیوم صد هزار نفری آزادی پر از جمعیت بشه به هر کدوم یک ریال ایران بدن این 350 هزار نفر باهم نمیتونن یک ‎دلار آمریکا رو بخرن. شمارو با تجسمتون تنها میزارم

- ندا آشتیانی‏ هم با به بازنشر جدول بهای آنها در از رزنامه همشهری در سال 1383 نمک بر زخم ها پاشیده که مرور آن جالب توجه است. وی برای این جدول این عنوان را برگزیده است که : اصحاب کهف به روایت قیمت ‎ طلا، سکه ‎، دلار ‎، یورو ‎و طلای آب‌ شده در شهریور 1383

- مبین نیم نگاهی به تحولات سه ماه آتی دارد و ارتباط آن با بودجه دارد که بین طنز و واقعیت و بدبینی سیر می کند: ‏راه حل جبران کسری ‎بودجه در ۳ ماه آخر سال: واردات خودرو رو‌ می دیم به چندتا شرکت که خودمون تایید کردیم، براشونم ۱۵٪ حاشیه سود در نظر می گیریم، قیمت دلارم که دست خودمونه، گمرک که هماهنگ هست ، حالا تو ‎بورس کالا میذاریم برای مزایده ، خودروهام اگر شد سر ۳ماه ۶ماه تحویل میدیم!

سخنان وزیر صمت نیز دستمایه طنزنگاری کاربران و فعالان شده است از جمله سخنان وزیر درباره ارتباط افزایش قیمت خودرو و دلار که در جواب او این بیت شعر را آورده اند که :

از کرامات شیخ ما این است // شهد خورد و گفت شیرین است !

‏انتقاد به چهره های مسئول در دولت :

‎- سعید کاکاوند هم با نقب زدن با گفت و وا گفت های رقابت ا در قبل از انتخابات دوره سیزدهم ریاست جمهوری با کنایه نوشت : زمان برکناری ‎روحانی و روی کار آوردن ‎رییسی نرسیده است؟ ‎دلار ۴۰ هزارتومان راهم رد کرد.

- سید داوود باقر زاده فرزند یکی از مقامات ارزشی کشور نیز منتقداانه با موضوع برخورد کرده و می نویسد :

برادر محسن ! چه مشاورت اقتصادی ای ارائه کرده اید که بازار ارزو طلا ومسکن و ‎خودرو و معیشت ملت اینگونه بهم ریخته است ؟

- علی چشمی هم نام زننده گل ایران به تیم ولز هم در انتقادی بجا نوشت : ‏یه زمانی بازار ارز با مصاحبه رئیس کل بانک مرکزی آروم می‌شد. اما دیشب رییس صحبت کرده و ۲۰ راهکار عملی هم ارائه داده اما ‎دلار داره می‌ره بالا! این نشون میده وجهه رئیس و کل دولت و اعتبار سیاستگذار و اعتماد عمومی چقدر پایین اومده.

وحید سطح انتقاد را از وزیر اقتصاد و ریییس بانک مرکزی و معاون اقتصادی رییس جمهور بالاتر برده و مستقیما آقای رییسی را مورد خطاب قرار داده است که :

‏الان این ‎دلار نزدیک ۴۰ و ‎تورم افسار گسیخته کدامین صفحه از برنامه اقتصادی ۷۰۰۰ صفحه ای است ؟ آیا آخر اون ۷۰۰۰ صفحه نوشته دلار تا چند افزایش پیدا می کند ؟

نتیجه و موخره :

نرخ ارز با توجه به اثر روانی گسترده بر بازار و معیشت مردم نه یک موضوع انحرافی ست نه مولودی یک شبه یا شبحی که آنا بیاید و برود. بیش از همه سطح و کیفیت زندگی مردم را نشانه گرفته و شیوه مدیریت اقتصادی را زیر سوال می برد. هر چند کار گزارش دادن راه کار نیست و به نوعی پا کردن در کفش عقلای قوم با متخصصین است اما به نظر می رسد عرصه اقتصادی کشور برای بازگرداندن آرامش به بازار نوشان زده نیاز به یک بازآرایی دارد البته عمیق تر و کاراتر از تعویض مهره ها. مسیری که برساخته یک شبه نیست می بایست فرآیندی اصلاح شود و نگاه تعویضی و سهامی کردن اقتصاد بین گروه های شریک در قدرت احتمالن نتیجه نخواهد داد.