شوشان تولبار
آخرین اخبار
شوشان تولبار
کد خبر: ۱۰۹۸۲۳
تاریخ انتشار: ۱۰ دی ۱۴۰۱ - ۲۳:۴۸
شوشان - سید سجاد جلویانی :
جاده دره آدم خرو/ آدم خور / جاده ویلیام :
 این جاده اولین جاده قدیمی در منطقه جولکی و جایزان و دیگر روستاها بود که بصورت شوسه  وجود داشت و از وسط دره آدم خرو  می گذشت . روستای جولکی  تا اوایل دهه ۱۳۶۰ پایین جاده قرار داشت و فقط چند خانه مانند خانه حاج الله داد ، میر صفدر  و میر قاسم در بالای آن قرار داشت . سپس به تدریج اهالی روستا  به سمت بالا آمدند و تا زیر جاده جدید اهواز ،شیراز ،مسکونی گردید . این جاده برای کودکان و نوجوانان دهه ۴۰ و ۵۰ خاطرات فراوانی داشت . چون محل عبور شرکت نفت و شرکت های خارجی بود به جاده ویلیام معروف گردید . برای اولین بار  شرکت با ماشین الات سنگین جاده را بازسازی اولیه و شوسه نمود . این جاده امروز مرکز اصلی شهر جولکی است و به خیابان امام خمینی ( ره ) نام گذاری شده است . این خیابان در سال های ۵۶ و ۵۷ به بعد مرکز اصلی راهپیمایی های پیروزی انقلاب و دفاع مقدس بوده است و میدان انقلاب، روبروی خانه اعیانی حاج میر هادی متصل به آن است . 

جاده اهواز ، شیراز /  بلوار حاج قاسم : 
این جاده در ابتدا به صورت شوسه بود و جاده اصلی ارتباطی استان خوزستان به استان فارس بود خط سیر آن اهواز ، رامهرمز ، جولکی ، بهبهان ، گچساران و به سمت شیراز امتداد داشت . در سال ۱۳۵۵ ش ، این جاده آسفالت گردید و باعث توسعه و ترقی تمام روستاهای گردید که در مسیر و  امتداد  آن قرار داشتند . این جاده دسترسی به رامهر مز، بهبهان و امیدیه را برای بخش جولکی و جایزان فراهم آورد . از ویژگی دوره شوسه ان وجود ۵۰  عدد تپه در کنار سمت راست جاده از پل بیست متری تا تل مظلومی جولکی بود که جلوه ای خاص به روستا می بخشید و محل نشستن نوجوانان و جوانان و حتی بزرگ تر ها می گردید . چرا که  در ایام عید منظره روستا از بالای این تپه ها دیدنی بود . در ایام تابستان شب ها گروهی از جوانان روی یک تپه می نشستند و شروع به شعر خوانی و دست افشانی می کردند که خاطره انگیز بود . این جاده امروز مرکز اصلی شهر جولکی و بلوار حاج قاسم می باشد و در سمت شمالی آن ادارت دولتی و نهادهای آموزشی و در سمت جنوبی آن مغازه های خدماتی ایجاد شده است ودر آینده به دلیل ظرفیت و دوباند بودن  مرکز توسعه اقتصادی خواهد گردید . 

دره آدم خرو / آدم خور: 
این دره به طول چند کیلومتر است . در چند سال اخیر یک سد تنظیمی روی ان ساخته شده است و دارای یک دریاچه با چشم انداز خاطره انگیز است که محل تفرج مردم جولکی شده است . شمالی جنوبی است و دارای پساب یا بنگورو است که برای شنا در ایام زمستان و عید فوق العاده است  .
طول دره  از صحرای بیفه زاری تا نقطه اتصالی رودخانه مارون ادامه دارد و جولکی را از خرمن زار جدا می کرد . عرض آن از ۵۰ تا ۱۰۰ ، بصورت شناور می باشد  . و در ایام عید فوق العاده تماشایی است . علت نامیده شدن آن به این اسم، وجود پلنگ در گذشته نه چندان دور در آن بود که مشهور به دره آدم خرو گردید .
 گذشته گان روستا باور داشتند دره  شب ها محل زندگی جن است و با عبور از آن در شب با ترس و توسل به آیات و دعاها از آن عبورمی کردند . هر چند در صدسال اخیر هرگز کسی در آن آسیب ندیده است .

خرمن زار جولکی : 
خرمن زار اصلی جولکی در غرب جولکی و در حاشیه دره آدم خرو قرار دارد و دارای ابعادی در حدود ۳۰۰ در ۲۰۰ متر بوده است . سمت شمالی آن به  بزرگ راه  قدیم اهواز ،شیراز وصل بود . و قسمت غربی آن به مزاری هفت رنگی وصل است و قسمت شرقی آن به دره آدم خرو و قسمت جنوبی آن به خانه زیاد خان و جوی جولکی که به سمت مزارع و قلعه نو است  . این خرمن زار بر اساس ۶۶ خیش تقسیم بود و هر طایفه دارای مکان ثابت در آن بودند و گندم و جو و کنجد و بزرک خود را برای آخون کردند و پاک کردن در آن قرار می دادند و تمام تابستان درگیر کار بودند . در سمت شمالی و میانه  آن رشته قنات جولکی قرار داشت که از آن عبور می نمود . و بصورت نیمه کاره رها شده بودند . 
علاوه بر خرمن زار اصلی چند مکان بصورت موقت در گذشته بعنوان خرمن زار استفاده می گردید . زمین روبروی ایسوی ها که بالای جاده قدیم و بلوار حاج قاسم قرار داشت . 
میدان زیر درب که زمینی پاک بود چند سال برای پاک کردن کنجد و برنج استفاده می گردید . 

چاه ها آبی جولکی : 
روستای جولکی در گذشته دارای چند رشته چاه آب بود . چاه آب حاج غلام قنواتی ، چاه آب زیاد خان ، چاه آب مشهدی سهراب سیاهی ، چاه آب میر نعمت الله . مهم ترین چاه آب که همیشه مورد استفاده عموم مردم قرار داشت چاه آب حاج غلام و چاه آب معمار سهراب بود که امکان دسترسی و استفاده از آب آنها هموار بود . بخصوص چاه معمار سهراب که بیرون از خانه او قرار داشت و دسترسی به آن راحت بود . 

میدان نود در پنجاه : 
این میدان در حاشیه دره آدم خرو و در ابتدای درب قرار داشت و بخاطر ابعاد طول و عرض ان به این نام مشهور گردید و زمین اصلی فوتبال جولکی از اواسط دهه ۴۵ تا ۷۰ شمسی بود . و تیم همیشه برنده پرسپولیس و گاه تاج / استقلال جولکی در آن  تمرین و مسابقه برگزار می کردند . به دلیل پایین بودند از سطح شرقی زمین بیشتر مورد استقبال مردم و جوانان قرارمی گرفت و بعنوان سکو از آن برای تماشای تمرین و مسابقات از آن استفاده می گردید . 
زمین فوتبال دوم زیر خرمن زار و خانه زیاد خان قرار داشت و همواره محل استفاده جوانان بود و تمرینات و مسابقات هم در آن برگزار می گردید . با تخریب زمین نود در پنجاه ، زمین فوتبال به سمت شرقی روستای جولکی انتقال یافت ودر بیرون محله ایسوی ها تاسیس گردید و مدت ده الی پانزده سال جسته و گریخته محل تمرینات و مسابقات فوتبال بود .

گندم زارهای جولکی :
 آغاز فصل پاییز برای تمام روستاییان شوق بر انگیز است. کشت گندم بصورت دیم در بیابان و مزارع آبی انجام می گرفت که از طریق باران و جوی جولکی آب دهی می شدند و درگذشته مردم دستگاه چوبی شخم زنی خود را آماده می کردند و با استفاده  از گاو نر / ورزا ، و الاغ ها و قاطر اقدام به شخم زنی می نمودند و زمین های خودرا زیر کشت گندم و جو و کنجد می بردند . رشد گندم زارها به تدریج بر شکوه و زیبایی مزارع می افزود و رفته رفته تمام دشت های زیر کشت جولکی سر سبز و با طروات می گردید و اغلب کشاورزان در مزارع خود به وجین کردن آنها می پرداختند .در نوبت آب دهی از صبح زود تا پاسی از شب به اینکار اشتغال داشتند . 
کشاورزان با نگاه نافذ و با تجربه خود به برآورد محصول خود و دیگران می پرداختند و اغلب نظر کارشناسی آنها درست جواب می داد. هر چه به سمت بهار نزدیک می شدند گندم زارها تماشایی تر می گردید و انسان را از عمق وجود به شعف در می آورد تا اینکه موقع برداشت محصول می گردید . داس دستی مهم ترین ابزار جمع آوری محصولات بود. محصولات بوسیله بنه های که از نخ بز و یا طناب های پلاستیکی بافته شده بود وبار الاغ ها می گردید به خرمن زار انتقال می یافت .   . تا اواخر دهه پنجاه تراکتور های رومانی  و کمباین های کوچک به بازار آمدند و اقدام به کشت و  چینش محصول می نمودند کار کشاورزان سبک تر گردید اما از دیگر سو هزینه جمع آوری آنها بیشتر گردید .‌در اوایل بهار که گندم ها به رشد و دانه دهی کامل می رسید کشاورزان برای تفریح و برآورد یک دسته از گندم را می چیدند و روی آتش کباب می کردند و پس از پاک کردن مواد مغذی آنرا استفاده می کردند که به دسته سیله معروف بود . 
در هنگام درو محصول کشاورزان به دوستان خود که افراد کمتری داشتند کمک متقابل می نمودند و گاه اقدام به مسابقه دوستانه می نمودند . مهم ترین تفریح پس از کار سخت و طاقت فرسا در تابستان جولکی خوردن چند پیاله یا استکان چای کتری و کشیدن چند نخ سیگار ویژه ، اشنو ، بیزی و گاهی لف بود که باعث انبساط در کشاورزان می گردید. در آن روزگار اغلب کشاورزان سیگاری بودند و گروهی هم اهل قلیان بودند که از خانهایشان قلیان برای آنها به مزارع آورده می شد که نشان از احترام ویژه خانواده به آنها بود.
ابزار کار آن دوره عبارت از داس دستی، سوهان یا دوبر، بنه، پاکله ، وریس (نوعی طناب بافته شده از موی بز) و طناب ، سه دم و جنگر برای جمع آوری و باد  زدن گندم های آخون شده بود.

کشتزارهای برنج چمپای جولکی : 
از گذشته دور تا کنون کاشت و برداشت برنج در زمین های آبی جولکی وجود داشته است . مهم ترین نوع برنجی که تا اوایل دهه ۸۰ کشت می گردید برنج چمپای بود که دارای عطر و بوی دل آویزی بود . شالیزارهای برنج جولکی توسط جوی جولکی مشروب می شدند و به دو روش نشاء کاری و دست افشان انجام می گرفت . روش نشاء کاری دارای زحمات فراوان داشت و نیازمند کارو تلاش زیاد هر خانواده بود . ولی روش دست افشان ساده تر بود و نیازمند وجین کردن بود و احتمالا بار محصول آن کمتر از روش نشاء کاری بود . 
اصول کشت برنج ، هموار کردن زمین شامل:
 شخم زدن ، صاف کردن ، آب انداختن ، و نشاء کاری ، وجین  تماما توسط دست کشاورز انجام می گردید و تمام وقت  خانواده ها و کودکان و نوجوانان را در هنگام نشاء کاری می گرفت .  برداشت برنج ها بوسیله افراد و داس انجام می گردید و توسط بنه به خرمن زار انتقال می یافت و توسط گروهی از حیوانات اهلی  خرمن کوبی/  آخون می گردید و سپس باد زده می شد تا اضافات  از ساقه برنج  جدا شود و قابل برداشت گردد.
کارکشت و برداشت برنج در مزارع کوچک و متوسط یک تا چند هکتار انجام می گردید  و برنج سال خانواده ها را تامین  می نمود.و  مازاد نیاز به تجار بهبهان فروخته می شد . 
از مهم ترین ویژگی های برنج زار جولکی انتشار بوی برنج چمپا در تمام مزارع و روستای جولکی بود که باعث سرمستی انسان می گردید . فصای سرسبز و یک دست مزارع آنقدر شوق انگیز بود که گویا بهشت و بوی بهشت را در خیال وجودی روستاییان ایجاد می کرد و تمام خستگی های ناشی ازکار طاقت فرسا را از بین می برد . انتشار رایحه  برنج چمپا در صبح گاهان و شامگاهان آنقدر خاطره انگیز بود که هر وقت انسان بیاد آن می افتد ناخودآگاه رویای بهشت را در خاطر وجودی خود زنده می کند .
 نوجوانان و جوانان پس از فراغت از کار نشاء کاری بلافاصله به زمین های خاکی بالای جاده و میدان  فوتبال نود در پنجاه می رفتند و مشغول  فوتبال می گردیدندتا خستگی ناشی از کار سخت را در شالیزار فراموش کنند .  
 با از بین رفتن حق آبه جوی جولکی برنج کاری جولکی بصورت عمومی نابود گردید ودر اصل سیاست حرام لقمه خورهای وارداتی و سیاست غلط  جهاد کشاورزی عامل اصلی نابودی مزارع برنج جولکی گردید .  از دهه هشتاد برنج فجر بصورت محدود در جولکی کاشت و برداشت می گردد که بذر آن توسط سید مجید علوی مقدم  از شمال به جولکی اورده شد تا جایگزین محصول چمپا گردد .
 این محصول از کیفیت پایین تری برخوردار است اما حجم برداشت آن در هتکار بیشتر از محصول چمپا است .  
 امروزه مردم  بصورت ناهماهنگ  ناچارند با استفاده از تلمبه های آبی از رودخانه مارون اقدام به کشت برنج نمایند که مرتب از سوی جهاد کشاورزی و نیروی انتظامی اشکال تراشی می شود . اگر شرافتی باشد باید حق آبه  ،آب جوی جولکی احیاء شود تامردم با آرامش و امنیت اقدام به کشت برنج نمایند و زندگی خود را تامین نمایند  . این کار باعث می گردد علاوه بر تامین مصرف مردم ، اضافه آن به بازار مصرف روانه گردد و کمکی به سایر مردم نیازمند گردد . و رویای اقتصاد مقاومتی تحقق یابد . 


نام:
ایمیل:
* نظر:
شوشان تولبار