حال که در فاصله ای کوتاه باز هم تغییری در مدیریت کلان مهمترین و استراتژیک ترین استان کشور رخ داده، مایلم ضمن خوش آمد به استاندار جدید، چند توصیه به ایشان داشته باشم:

یکم : ابتدا تأکید کنم که برخلاف نوشته های پیشین، در این مطلب کوتاه قصد ندارم نقشۀ راه توسعۀ استان را توصیه کنم، زیرا با انتشار چندین مطلب مشابه در زمان های مختلف و خطاب به مسئولین استان و در موردی خاص، خطاب به رئیس جمهور وقت به هنگام سفر به استان، متوجه شده ام که این توصیه ها چندان مورد توجه قرار نگرفته اند. اصولاً یک رویۀ غلط در بین بسیاری مدیران به خصوص مدیران ارشد (از صدر تا ذیل) رایج شده که تصور می کنند نسبت به روش و چگونگی موفقیت در حوزه ای که منتصب شده اند، تسلط کافی دارند و از این منظر بی نیاز از مشورت و توصیۀ متخصصین و صاحبان تجربه هستند. همچنین متوجه شده ام که ارزان فروشی تخصص و تجربه که در حوزه های اقتصادی و اجتماعی رایج شده، موجب بی اعتنائی و سبک شمردن توسط مخاطبین قرار می گیرد. به همین دلیل مجدد تأکید می کنم که قصد توصیه ای در حوزه تخصص خود به خصوص در ارتباط با استان خوزستان ندارم؛ اگر مسئولین احساس کردند نیاز به مشورت یا کمک دارند، خود متقاضی شوند تا علم و تخصص و تجربه ای که اندوخته ام بی ارزش تلقی نشود. به علاوه، انتشار دیدگاه های تخصصی به صورت عام باعث شده که بعضاً افراد غیرمتخصص یا دارای تخصصی غیراز اقتصاد و توسعه، دیدگاه های منتشره را به صورت ناقص و غلط به نام خود منتشر کرده اند و بسا موجب انحراف بیشتر مسئولین شده، اثر معکوس در تصمیم گیری ها داشته است؛

دوم : اما به مناسبت انتصاب استاندار جدید: ما خوزستانی ها دیگر به این تغییر مدیران در سطوح عالی استان عادت کرده ایم. بارها نوشته ام که استان خوزستان از زمان انقلاب تا کنون بیشترین تغییر استانداران و به تبع آن مدیران ذیربط را داشته است و همین تغییر مکرر مقامات استانی، یکی از دلایل عقب ماندگی خوزستان در مقایسه با استان های هم ردیف کشور است. جالب تر اما تأسفبارتر آنکه، برخلاف جایگاه و اهمیت استراتژیک استان خوزستان از همۀ جنبه ها برای کشور و حتی منطقه، و به جز چند مورد استثناء، انتصاب ها معمولاً از بین ضعیف ترین و کم تجربه و تخصص ترین افراد کشور یا استان بوده است. یعنی ضربۀ استان هم از انتصابات نابه جا بوده و هم از تغییرات مکرر. همینجا اضافه کنم که به ندرت به میزان لطمه و خساراتی که بی ثباتی و تغییر مکرر مدیران توجه شده است. در تجربۀ کوتاه مدیریتی خود، شاهد بوده ام که این تغییرات مدیریتی آن هم در سطح کلان، چه میزان موجب اتلاف منابع کمیاب استان و کشور و فرصت سوزی های جبران ناپذیر شده است، و شوربختانه خوزستان همچنان در حال تجربۀ صدمات این بی ثباتی مدیریتی است. ماهیت و چگونگی اتلاف منابع و فرصت سوزی های این بی ثباتی های مدیریتی آن هم در غیاب وجود یا تقید به برنامه ها را اگر فرصتی شد بعدها با ذکر مصادیق تجربه شدۀ خود توضیح خواهم داد.

سوم : اما عقب ماندگی استان خوزستان نسبت به استان های همطراز دیگر، تنها به ضعف یا تغییر استانداران نیست بلکه، با توجه به اهمیت فوق استراتژیک خوزستان (اقتصادی، سیاسی، بین المللی، و حتی فرهنگی و اجتماعی)، فقط جایگاه استاندار نیست که باید پراهمیت تلقی شود، بلکه تمامی مسئولین استان اعم از استاندار و معاونین تا فرمانداران و حتی بخشداران تا مدیران کل و جزء همۀ دستگاه های حاکمیتی باید جزو باتجربه ترین، متخصص ترین و خوش فکرترین ها باشند؛

چهارم : حال که به هر دلیل استانداران مکرر تغییر می کنند، کاش از همانجائی شروع به کار می کردند که استاندار پیشین به اتمام رسانده، نه از صفر، که رسم رایج اغلب استانداران و البته همۀ مدیران و مسئولان کشور بوده و هست. براین اساس و همینجا اولین توصیه ام به استاندار جدید آنست که تا مدتی (مثلاً یک ماه)، هیچ وعده ای ندهند، هیچ تصمیم جدیدی نگیرند، تا حدامکان (ولو زیر فشار رسانه ها) در هیچ مصاحبه مطبوعاتی شرکت نکنند، در جلسات مهم استان تا حد ممکن کمتر نظر بدهند و بیشتر گوش کنند و اطلاعات گردآوری و یادداشت کنند، و تصمیمات جاری و ضروری را با نظارت خود به معاونین و مدیران فعلی بسپارند تا مطابق روند گذشته ادامه دهند و خود در این مدت یک ماهه به مطالعۀ تجارب، تصمیمات، و اسناد تهیه شدۀ پیشین مرتبط با استان بپردازند. توصیه اکید می کنم که در این یک ماه، تمامی استانداران (یا حداقل سه، چهار استاندار پیشین حتی کسانی که از جناح خود نمی بینند) را دعوت کنند یا خود نزد آنان بروند و وقت کافی هر چند طولانی و مفصل بگذارند و حرف ها و تجارب و حتی فرمول ها و پیشنهاداتی که برای رفع مشکلات احتمالی داشته اند که انجام شده یا نشده، را یادداشت کنند (حتی اگر نخواهند عمل کنند)، تا در صورت لزوم بتوانند از آن ها بهره ببرند، نه آنکه همچون پیشینیان خود کار را از صفر شروع کنند و چرخه، فرصت سوزی و اتلاف منابع را تکرار کنند.

پنجم : چند سال پیش به یکی از استانداران وقت و اخیراً به یکی دو مسئول استانی توصیۀ اکید کردم که یادداشت های روزانه داشته باشند، تا دانشی که از نقاط ضعف و قوت و نیز موانع و قابلیت های استان با هزینه های فراوان و فرصت های تکرار نشدنی حاصل می کنند را برای استفادۀ مدیران و مسئولین بعدی حفظ کنند. از این فرصت نیز استفاده می کنم و به استاندار فعلی توصیه می کنم این رویه را در پیش بگیرند اما از آنجا که وقت استاندار تنگ و مشکلات بسیار زیاد، لازم نیست خود یادداشت کنند، کافی است هر شب تمام وقایع و تصمیمات روز خود (اعم از دیدارها، جلسات، سفرهای استانی و فرااستانی) و نتایج تصمیمات پیشینیان را به صورت صوتی ضبط کنند تا کارشناسان مجرب روابط عمومی پیاده و مکتوب و در صورت لزوم (به صورت کتاب) منتشر کنند یا اگر قابل انتشار نیستند، در جائی برای استفادۀ خود و مسئولین آینده و نیز محققین دانشگاهی و غیردانشگاهی قرار گیرند.

نگهداری کنند. اگر این توصیه را بپذیرند، آنگاه توصیه می کنم که پیش از هر تغییری در مدیران ستادی یا استانی، یک تیم قوی، متخصص، و مورد اعتماد خود را در روابط عمومی استانداری مستقر کنند تا امر ثبت و ضبط این یادداشت ها را به خوبی انجام دهند؛ و البته ضروری است که مدیر متخصص روابط عمومی خود را در تمامی رویدادهای روزانه همراه داشته باشد این مهم به نحو احسن انجام شود.

ششم : در آخر، یادآوری می کنم که در طول دهه های گذشته (پیش و پس از انقلاب) اسناد ارزشمند و معتبری برای پیشرفت اقتصادی و توسعۀ خوزستان توسط متخصصین برجستۀ جهانی و داخلی تهیه شده مراجعه به آن ها بسیار اهمیت دارد. من در دورۀ مسئولیتم چند سند مهم آن را به استاندار وقت توصیه کردم و ایشان هم استقبال نمود و از من خواست تهیه کنم. متأسفانه هیچ کدام از این منابع و اسناد که با صرف وقت و هزینه های زیاد تهیه و تدوین شده اند در استانداری موجود نبود. به ناچار از کتابخانۀ سازمان برنامه بودجۀ کشور کپی کردم و به محلی در زیرزمین استانداری که نام کتابخانه داشت، انتقال دادم. از جملۀ این اسناد بسیار مهم، مطالعه ای بود که گروه مهندسین مشاور بِتِل در دهۀ 1340 انجام داده بودند و نیز مطالعۀ بسیار ارزشمند و قابل استفادۀ "طرح آمایش سرزمین: بخش خوزستان" که توسط مهندسین مشاور ستیران (فرانسوی) در دهۀ 1350 تهیه شده بود را تهیه و در کتابخانه مذکور قرار دادم. به علاوه اسناد ارزشمند، معتبر و تاریخی و مهم دیگری از دهه های 1330 و 1320 به خصوص در دوره برنامه دوم توسعه که با تأسیس شرکت توسعه و عمران خوزستان برای استان تدوین شده بود نیز وجود دارد که مطالعه و مرور آن ها برای هر مسئولی در استان ضروری است. هر چند استاندار یا مسئولین دیگر فرصت مطالعۀ این میزان از اسناد را ندارند اما می توانند از متخصصین استانداری یا خارج از استانداری بخواهند که بعد از مطالعۀ دقیق این اسناد ارزشمند، خلاصۀ آن ها را در طول مدت یک ماهۀ پیشنهادی، برای ایشان ارائه کنند تا اگر در شرایط فعلی و با تحولات تاریخی رخ داده قابل استفاده و به کارگیری است، استفاده کنند تا مردم خوزستان بیش از این از تجارب ارزشمند و پرهزینۀ متخصصین و مدیران پیشین دچار خسارات نشوند.

کانال تلگرامی:

https://t.me/smAfghah

X Share

Stumble Upon Delicious Cloob

Digg

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شوشان است و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.

طراحی و تولید: ایران سامانه