شوشان ـ محمد سرکوهکی :
یکی از دلایل اصلی عقب ماندگی در کشورهای جهان سوم رویکرد کوتوله پروری است. این رویکرد میتواند مشکلات زیادی برای رشد و توسعه کشورها ایجاد نماید و سرمایه های عظیم ممالک از جمله ثروت بزرگ نیروی جوان، نفت و گاز و ... ثروتهای یک کشور را نابود کرد.در این میان گاها تک ستاره هایی در سیستم مدیریتی این کشورها پدیدارمی شود و خدمات ارزنده ای به ملت و کشور عرضه می کنند که بعلت عدم تداوم نگرش و رویکرد آنها، امکان جهت دهی مناسب برای به ثمر نشستن فعالیتها فراهم نمی گردد.مدیران کوتوله دارای ویژگی های مشترکی به شرح ذیل هستند:
۱. فاقد دانش، توانایی و شایستگی لازم هستند ولی با اطلاعات سطحی که دارند در مورد هر چیزی اظهار نظر می کنند
۲. حوزه مدیریت شان به مثابه ملک شخصی است که بر اساس سلیقه و به فراخور زمان از آن هزینه می کنند
۳. نگاه شان به مسند، نگاهی عنکبوتی است، بدان معنی که چینش زیر مجموعه را بر اساس بقاء خویش انجام می دهندوبیشتر فکر میکنند مالک دستگاه هستند
۴. مدیران زیر مجموعه خود را از میان افراد ناتوانتر از خود انتخاب می کنند
۵. لابی با شخصیت های سیاسی مذهبی و بویژه نمایندگان مجلس برای بقاء پست، از وظایف روزمره آنهاست
۶. قانون بقاء پست در مورد آنها صادق است، یعنی از دولتی به دولت دیگر همیشه مدیر می مانند و انگار مدیر متولد شده اند
۷. مانع رشد و ارتقاء پرسنل زیر مجموعه خود شده و معیار ارتقاء افراد را میزان نزدیکی و وفاداری می دانند
۸. ریسک پذیر نبوده و در انجام امور به دلیل عدم آگاهی از قوانین؛ دستور مستقیم بر انجام یا عدم انجام کار نمی دهند و پاراف درخواست های ارباب رجوع معمولا جمله ی معروف "طبق مقررات یا طبق رویه" است
۹. لابی گرهای خبره ای بوده و زندگی شان از رانت ها تغذیه می شود
۱۰. از بورس تحصیلی و ماموریت های پر سود، بخوبی بهره می برند
۱۱. بیشتر وقتشان صرف جلسات بی ثمر می شود
۱۲. برای پر بار نمودن رزومه هایشان، ریاست هیات های ورزشی و ... را بر عهده گرفته و مانع بزرگی در مقابل ورزشکاران حرفه ای اند
۱۳. علاقه شدیدی به برگزاری همایش های بزرگ و پر هزینه و بی محتوا دارند
۱۴. مقدس معابی در وجودشان موج می زند. صف اول هر مناسبتی مینشیند و زاویه دید دوربین رسانه ها را به خوبی شناسایی می کنند و در پس پرده این تظاهر، انواع تخلفات قانونی و دینی را انجام میدهند
۱۵. از بودجه دولت؛ بعضی از رسانه ها را اجیر و تبلیغات پر سر و صدایی دارند
۱۶. علیرغم نداشتن وقت کافی، رزومه پر پیمانه ای از کتب و مقالات به چاپ رسیده دارند
۱۷. بیرق آنها بر پشت بام خانهشان افراشته و جهت وزش باد را بخوبی حس میکنند
۱۸. تشریفاتشان زیاد و دیدارشان برای مردم پر مشقت است
۱۹. اگر در خطر عزل قرار گیرند نزدیکترین دوستان خود را قربانی می کنند
۲۰. آمار پردازان و مستند سازان حرفه ای هستند
۲۱. با ایجاد شبکه های مدیریتی بین بخشی، در امور استخدامی به داد و ستد پرداخته و بستگان خود را به راحتی مستخدم دولت می کنند
۲۲. بعد از پایان ساعات کار که کارکنان سازمان را ترک میکنند و در آخر شب، زمان لابی آنها است
۲۳. اسپانسرهای خوبی برای انتخابات هستند
۲۴. پرونده سازان حرفه ای برای رقبای احتمالی اند
۲۵. برای دیدار مدیران بالادستی، هدایای ارگانیک می برند
۲۶. آهنگ انتظار گوشی های تلفن همراه آنها بسیار معنوی و شامل سخن بزرگان است
۲۷. در بوروکراسی و کاغذ بازی استاد بی بدیل هستند
۲۸. جهت تحکیم ریاست خود با مدیران قبلی زد و بند و تساهل میکنند و جرات تغییر مدیران قبلی را ندارند
۲۹.از روسای شکست خورده قبلی به عنوان مشاور استفاده میکنند
۳۰. با وجود ناشایستگی و نالایقی روسای قبلی از آنها تقدیر میکنند تا در زمان برکنار شدن، خودشان مورد تقدیر قرار بگیرند
۳۱. هیچگونه برنامه جدیدی ندارند و از ترس تغییر، برنامه مدیران شکست خورده قبلی را دنبال میکنند
۳۲. جرات تغییر و اصلاح در سیستم مدیران موروثی قبلی را ندارند
رویکرد کوتوله پروری؛ میتواند مانند بیماری مزمنی در بدنه مدیریتی کشورها رسوخ و در نهایت نهادینه شود. یکی از دلایل اصلی ناکارآمدی دولت ها و نارضایتی مردم از دولتی ها؛ وجود همین رویکرد خطرناک مدیریتی است.