- آرشیو
- |
- عضویت در خبرنامه
- |
- درباره ما
- |
- |
-
- صفحه نخست
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- شهرستان ها
- |
- تماس با ما
- |
- پیوند ها
- چرا سید ابوالحسن حسن زاده ؟
- ساعت جدید کاری برای ادارات اعلام شد
- مدیران با مردم ارتباط نزدیکی داشته باشند
- رفع مشکل استقرار شرکتهای دانش بنیان با تحقق مصوبه سفر رییس جمهور به خوزستان
- رسانه طراز انقلاب اسلامی یعنی نقد منصفانه، اطلاع رسانی شفاف و صادقانه و پرهیز از دروغ و تهمت
- بهره مندی از ظرفیت های فرهنگی انقلاب برای مقابله با اباحه گری بسنده می کند
- چرا به جای ساماندهی متکدیان؛ سیستمی افزایش پیدا می کنند؟!!
- انقلابات رنگی تحت الگوی جوکریسم
به روز شده در: ۱۱ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۱۵:۵۰
پیامبر اکرم (ص):مسافرت كنيد تا تندرست مانيد و روزى داده شويد .
امام حسین(ع): از نشانه های عالم ، نقد سخن و اندیشه خود و آگاهی از نظرات مختلف است...
امام علی (ع): كسى كه دانشى را زنده كند هرگز نميرد.
آخرین اخبار
شوشان ـ لفته منصوری :
دیشب برای شرکت در آیین عزاداری حیدریه نجف اشرف اهواز واقع در خیابان شهید نظری پور (نظامی) بین کافی و جهانیان رفتم. حیدریه نام و عنوانی کم‌بسامد در اماکن مذهبی خوزستان است. خوزستانی‌ها بیشتر حسینیه و زینبیه تأسیس و نام‌گذاری می‌کنند. حیدریه نام، نشان و هویتی است که معاودین (بازگشتگان) ایرانیان مقیم عراق که در سال ۱۳۵۰ شمسی توسط حکومت بعث به ریاست احمد حسن البکر از عراق اخراج گشته و در اهواز ساکن شدند؛ حمل می‌کنند و به این عنوان شناخته شده و افتخار می‌کنند. حاج محمد فیض‌الله زاده می‌گوید در سال ۱۳۵۰ که وارد ایران شدیم، مراسم مذهبی خود را در مسجد علم الهدی اهواز آغاز کردیم، بعد هیئتی در حسینیه شماسی تشکیل دادیم و از سال ۱۳۷۴ با تأسیس این حیدریه توسط هیئت نجفی‌های اهواز در طول سال و در مناسبت‌های مختلف مذهبی فعالیت می‌کنیم. در آغاز این گزارش ضروری است تفکیکی بین دو مقوله‌ی «مناسک دینی» و «آیین‌های دین‌داران» ایجاد کنیم:
مناسک دینی در متن دین حضور دارند و تأسیس، تعریف و تبیین چگونگی آنان و جزییات برگزاری‌شان در نصوص و متون اصیل دینی تصریح و تشریح شده است. درنتیجه تعریف شرایط و اشکال آنان نسبتاً ثابت و تطور ناپذیر است. انجام آنان از منظر دین تکلیف و استنکاف از آنان معصیت محسوب شده و مستوجب عقاب است. با این تعاریف باید مناسک دینی را به‌عنوان بخش قابل توجه‌ی از شریعت دینی قلمداد کرد که نمود آن در فقه دین است. به‌عنوان‌مثال حج یکی از مناسک دینی اسلام است؛ اما آیین‌های دین‌داران برخلاف مناسک دینی، منشأ شریعتی ندارند و تعریف‌شان بر عهده‌ی خود دین نیست. بلکه مقوله‌ای اساساً اجتماعی‌اند و تأسیس، تعریف و تبیین چگونگی آن‌ها به نوع عمل و شرایط اجتماعی دین‌داران برمی‌گردد و تابع تحولات اجتماعی بوده و تغییرپذیرند. نتیجه آنکه مجموعه آیین‌های دین‌داران یک دین می‌تواند بسیار متنوع باشد؛ از زمانی تا زمانی و از جامعه‌ای تا جامعه‌ای و حتی از طبقه‌ای تا طبقه‌ای.[۱]
پدیده‌ی آیین‌ها و مجالس سوگواری علیرغم کارکرد دینی خود اما بیش و پیش از هر چیز پدیده‌ای اجتماعی است؛ بدین معنا که تأسیس، تکوین، تغییرات و تحولات آن‌ها کاملاً به‌تناسب و اقتضای شرایط اجتماعی دوره‌های مختلف تاریخ بوده است.[۲]
اولین ویژگی مراسم عزاداری حیدریة النجف الاشرف نظم و انضباط آن است. من ساعت ۲۱ به حیدریه رسیدم؛ علیرغم اینکه درب باز بود و تعدادی از خادمان در حال آماده‌سازی حیدریه بودند؛ من پرسیدم که مراسم چه ساعتی آغاز می‌شود؟ گفتند یک ربع به ده! راستش برای من هم جالب و هم عجیب بود که در اینجا «ربع یا همان پانزده دقیقه» به رسمیت شناخته شده است!
مراسم رأس ساعت ۲۱:۴۵ با زیارت عاشورا توسط حاج عادل صباغ آغاز شد، از ساعت ۲۲ خطابه‌ی منبر حجت‌الاسلام سید عادل هاشمی فخر به زبان فارسی و با موضوع امید در زندگی آغاز و تا ساعت ۲۲:۳۰ به پایان رسید. نوحه‌خوانی و سینه‌زنی به زبان عربی توسط حاج جواد شریفی از ساعت ۲۲:۳۰ تا ۲۳ سومین برنامه بود. آخرین بخش این مراسم، سفره‌ی اطعام عزاداران بود که به‌سرعت پهن شد. غذا خورشت قیمه در ظروف یک‌بارمصرف بود. غذا از قسمت پایین مجلس (درب حیدریه) به سمت بالای مجلس سرو شد. فایده این کار این است افرادی که نزدیک درب نشستند زودتر غذای خود را میل کرده و محل را ترک می‌کنند و بدین ترتیب جلوی درب خروج، خالی‌شده و ازدحامی برای خارج شدن عزاداران ایجاد نمی‌شود.
دومین ویژگی بسیار جذاب حیدریه خدمتگزاران آن هستند که متشکل از جوانان و میان‌سالان و حتی کهن‌سالان بودند. آن‌ها در طول مراسم آب، چای، قهوه و در پایان غذا توزیع می‌کردند و کهن‌سالانی که توانایی این کارها را نداشتند با خوش‌رویی و ادب و احترام دم درب حیدریه به خوش آمدگویی و بدرقه کردن عزاداران ایستاده بودند. در اینجا رئیس و مرئوس نمی‌بینی. این روش اخلاقی به‌ویژه برای کودکان و نوجوانان حاضر در مجلس بسیار درس‌آموز است که ببینند یک مو سپیدی که ممکن است یک معلم، تاجر، پزشک یا انسان مشهوری باشد؛ با عزت و احترام و خوش‌رویی به آن‌ها آب، چای و قهوه تعارف کند.
سومین ویژگی، پاکیزگی محیط حیدریه بود. قبل از آغاز مراسم یک نفر با گلاب‌پاش پارچه‌ها و کتیبه‌ها و پرچم‌های دورتادور حیدریه را معطر کرد. در چند نقطه حیدریه بخور گذاشته بودند و محیط کاملاً معطر و پاکیزه شده بود.
چهارمین ویژگی، عدم پخش صوتی در محیط پیرامون است. هیچ صدایی قبل و در طول مراسم از بلندگوهای حیدریه در محیط پیرامون پخش نمی‌شد.
دیشب عزاداران در سینه‌زنی، این عبارت‌ها را تکرار می‌کردند:
نصر من الله و فتح قریب / رایة نصر بیدینه فدوه العمر و سنینه / نصر من الله و فتح قریب
دیشب برای شرکت در آیین عزاداری حیدریه نجف اشرف اهواز واقع در خیابان شهید نظری پور (نظامی) بین کافی و جهانیان رفتم. حیدریه نام و عنوانی کم‌بسامد در اماکن مذهبی خوزستان است. خوزستانی‌ها بیشتر حسینیه و زینبیه تأسیس و نام‌گذاری می‌کنند. حیدریه نام، نشان و هویتی است که معاودین (بازگشتگان) ایرانیان مقیم عراق که در سال ۱۳۵۰ شمسی توسط حکومت بعث به ریاست احمد حسن البکر از عراق اخراج گشته و در اهواز ساکن شدند؛ حمل می‌کنند و به این عنوان شناخته شده و افتخار می‌کنند. حاج محمد فیض‌الله زاده می‌گوید در سال ۱۳۵۰ که وارد ایران شدیم، مراسم مذهبی خود را در مسجد علم الهدی اهواز آغاز کردیم، بعد هیئتی در حسینیه شماسی تشکیل دادیم و از سال ۱۳۷۴ با تأسیس این حیدریه توسط هیئت نجفی‌های اهواز در طول سال و در مناسبت‌های مختلف مذهبی فعالیت می‌کنیم. در آغاز این گزارش ضروری است تفکیکی بین دو مقوله‌ی «مناسک دینی» و «آیین‌های دین‌داران» ایجاد کنیم:
مناسک دینی در متن دین حضور دارند و تأسیس، تعریف و تبیین چگونگی آنان و جزییات برگزاری‌شان در نصوص و متون اصیل دینی تصریح و تشریح شده است. درنتیجه تعریف شرایط و اشکال آنان نسبتاً ثابت و تطور ناپذیر است. انجام آنان از منظر دین تکلیف و استنکاف از آنان معصیت محسوب شده و مستوجب عقاب است. با این تعاریف باید مناسک دینی را به‌عنوان بخش قابل توجه‌ی از شریعت دینی قلمداد کرد که نمود آن در فقه دین است. به‌عنوان‌مثال حج یکی از مناسک دینی اسلام است؛ اما آیین‌های دین‌داران برخلاف مناسک دینی، منشأ شریعتی ندارند و تعریف‌شان بر عهده‌ی خود دین نیست. بلکه مقوله‌ای اساساً اجتماعی‌اند و تأسیس، تعریف و تبیین چگونگی آن‌ها به نوع عمل و شرایط اجتماعی دین‌داران برمی‌گردد و تابع تحولات اجتماعی بوده و تغییرپذیرند. نتیجه آنکه مجموعه آیین‌های دین‌داران یک دین می‌تواند بسیار متنوع باشد؛ از زمانی تا زمانی و از جامعه‌ای تا جامعه‌ای و حتی از طبقه‌ای تا طبقه‌ای.[۱]
پدیده‌ی آیین‌ها و مجالس سوگواری علیرغم کارکرد دینی خود اما بیش و پیش از هر چیز پدیده‌ای اجتماعی است؛ بدین معنا که تأسیس، تکوین، تغییرات و تحولات آن‌ها کاملاً به‌تناسب و اقتضای شرایط اجتماعی دوره‌های مختلف تاریخ بوده است.[۲]
اولین ویژگی مراسم عزاداری حیدریة النجف الاشرف نظم و انضباط آن است. من ساعت ۲۱ به حیدریه رسیدم؛ علیرغم اینکه درب باز بود و تعدادی از خادمان در حال آماده‌سازی حیدریه بودند؛ من پرسیدم که مراسم چه ساعتی آغاز می‌شود؟ گفتند یک ربع به ده! راستش برای من هم جالب و هم عجیب بود که در اینجا «ربع یا همان پانزده دقیقه» به رسمیت شناخته شده است!
مراسم رأس ساعت ۲۱:۴۵ با زیارت عاشورا توسط حاج عادل صباغ آغاز شد، از ساعت ۲۲ خطابه‌ی منبر حجت‌الاسلام سید عادل هاشمی فخر به زبان فارسی و با موضوع امید در زندگی آغاز و تا ساعت ۲۲:۳۰ به پایان رسید. نوحه‌خوانی و سینه‌زنی به زبان عربی توسط حاج جواد شریفی از ساعت ۲۲:۳۰ تا ۲۳ سومین برنامه بود. آخرین بخش این مراسم، سفره‌ی اطعام عزاداران بود که به‌سرعت پهن شد. غذا خورشت قیمه در ظروف یک‌بارمصرف بود. غذا از قسمت پایین مجلس (درب حیدریه) به سمت بالای مجلس سرو شد. فایده این کار این است افرادی که نزدیک درب نشستند زودتر غذای خود را میل کرده و محل را ترک می‌کنند و بدین ترتیب جلوی درب خروج، خالی‌شده و ازدحامی برای خارج شدن عزاداران ایجاد نمی‌شود.
دومین ویژگی بسیار جذاب حیدریه خدمتگزاران آن هستند که متشکل از جوانان و میان‌سالان و حتی کهن‌سالان بودند. آن‌ها در طول مراسم آب، چای، قهوه و در پایان غذا توزیع می‌کردند و کهن‌سالانی که توانایی این کارها را نداشتند با خوش‌رویی و ادب و احترام دم درب حیدریه به خوش آمدگویی و بدرقه کردن عزاداران ایستاده بودند. در اینجا رئیس و مرئوس نمی‌بینی. این روش اخلاقی به‌ویژه برای کودکان و نوجوانان حاضر در مجلس بسیار درس‌آموز است که ببینند یک مو سپیدی که ممکن است یک معلم، تاجر، پزشک یا انسان مشهوری باشد؛ با عزت و احترام و خوش‌رویی به آن‌ها آب، چای و قهوه تعارف کند.
سومین ویژگی، پاکیزگی محیط حیدریه بود. قبل از آغاز مراسم یک نفر با گلاب‌پاش پارچه‌ها و کتیبه‌ها و پرچم‌های دورتادور حیدریه را معطر کرد. در چند نقطه حیدریه بخور گذاشته بودند و محیط کاملاً معطر و پاکیزه شده بود.
چهارمین ویژگی، عدم پخش صوتی در محیط پیرامون است. هیچ صدایی قبل و در طول مراسم از بلندگوهای حیدریه در محیط پیرامون پخش نمی‌شد.
دیشب عزاداران در سینه‌زنی، این عبارت‌ها را تکرار می‌کردند:
نصر من الله و فتح قریب / رایة نصر بیدینه فدوه العمر و سنینه / نصر من الله و فتح قریب
پانوشت:
[۱] - حسام مظاهری، محسن (۱۴۰۱)، رسانه‌ی شیعه، جامعه‌شناسی آیین‌های سوگواری و هیئت‌های مذهبی در ایران (با تأکید بر دوره‌ی پس از پیروزی انقلاب اسلامی)، اصفهان: نشر آرما، ص ۳۳۵.
[۲] - همان: ص ۶۵۳.
[۱] - حسام مظاهری، محسن (۱۴۰۱)، رسانه‌ی شیعه، جامعه‌شناسی آیین‌های سوگواری و هیئت‌های مذهبی در ایران (با تأکید بر دوره‌ی پس از پیروزی انقلاب اسلامی)، اصفهان: نشر آرما، ص ۳۳۵.
[۲] - همان: ص ۶۵۳.
