دغدغه‌های شغلی ماماها

مینا ایروانی ، با تبریک روز جهانی ماما اظهار کرد: ۵ ماه می، روز جهانی ماما است و کنفدراسیون بین‌المللی ماماها هر سال در این روز شعاری برای متحد کردن ماماهای سراسر دنیا برای ارائه بهترین خدمت تعیین می‌کند؛ امسال شعار روز جهانی مامانی «ماماها یک راه حل حیاتی هستند در تطبیق سیستم‌های بهداشتی سلامت با تغییرات آب و هوایی» تعیین شده است.

وی افزود: با توجه به اینکه سیاره زمین در حال گرم شدن است و ممکن است سیل‌ها و بلایای طبیعی بیشتری رخ دهد و با توجه به تاثیر این مسائل بر سلامت زنان و نوزادان، این شعار در نظر گرفته شده است، بنابراین ماماها باید بتوانند سیستم‌های سلامت انعطاف‌پذیر و مقاوم در برابر بلایای طبیعی طراحی کنند تا مادران و نوزادان در این سیستم، سالم باشند. ماماها باید بتوانند حتی در بلایای طبیعی نقش اساسی خود را ایفا کنند.

رئیس انجمن علمی مامایی ایران شعبه خوزستان گفت: در سیستم سلامت، مامایی یک رشته بسیار مهم است و ماماها، اعضای تیم سلامت هستند و مهم‌ترین وظیفه آن‌ها سلامت مادر و نوزاد و اصلی‌ترین وظیفه آن‌ها نیز ایفای نقش در زمان بارداری مادران است. با این وجود شرح وظایف ماماها بسیار گسترده است و ماماها از زمان به دنیا آمدن نوزاد تا سالمندی، در سیستم آموزش، بهداشت و درمان خدمت ارائه می‌کنند.

وی بیان کرد: با توجه به اینکه جمعیت ما در حال پیر شدن است، یکی از وظایف دیگر ماماها در بحث جوانی جمعیت است و باید تلاش شود با افزایش نرخ باروری، جمعیت جوان و پویایی داشته باشیم. اگر جمعیت جوان و پویا باشد، رشد اقتصادی و اجتماعی کشور نیز افزایش می‌یابد و ماماها یکی از تاثیرگذارترین افراد در این زمینه هستند. ماماها از مشاوره‌های قبل از ازدواج، تا مشاوره قبل از بارداری برای داشتن فرزند سالم در این بعد سیاست‌گذاری، تاثیرگذار هستند.

نگرانی از آینده شغلی

ایروانی با اشاره به مشکلات ماماها گفت: هر فرد شاغل در هر حرفه‌ای، علاوه بر علاقه به حرفه‌اش باید حق و حقوقش در آن رشته تامین شود تا بتواند نقش خود را به خوبی ایفا کند. در حال حاضر دانشجویان مامایی نگران آینده کاری خود هستند زیرا از نظر اشتغال به کار در این رشته مشکلات زیادی وجود دارد.

وی افزود: فارغ‌التحصیلان مامایی زیادی داریم که توانمند هستند اما فرصت استخدام در جایگاهی که می‌خواهند را ندارند و این مساله، موجب نگرانی آن‌ها بابت آینده شغلی شده است.

حق و حقوق ماما از زایمان طبیعی، عادلانه نیست

رئیس انجمن علمی مامایی ایران شعبه خوزستان تصریح کرد: آن‌هایی که استخدام و مشغول به کار می‌شوند نیز دغدغه‌های زیادی دارند. به طور مثال در زایمان طبیعی به دلیل مسئولیتی که یک ماما همزمان در مورد سلامت نوزاد و مادر دارد، سختی‌های زیادی متحمل می‌شود.

وی بیان کرد: شاید در سیستم سلامت، هر فرد مسئول با سلامت یک فرد روبه‌رو باشد اما یک ماما در یک لحظه مسئولیت سلامت نوزاد و مادر را بر عهده دارد، بنابراین سختی کار بالا است اما سختی کار برای این رشته به آن شکلی که باید لحاظ شود، تعریف نشده است. زایمان پروسه سختی است و حق و حقوقی که یک ماما باید از زایمان طبیعی دریافت کند عادلانه نیست.

ایروانی گفت: تعرفه زایمان طبیعی به گونه‌ای است که بیشتر به سود پزشک متخصص زنان و زایمان است. بسیاری از زایمان‌های طبیعی توسط ماماها انجام می‌شود اما تعرفه‌گذاری به نحوی است که بیشترین سهم زایمان طبیعی به پزشکان زنان و زایمان می‌رسد و ماما حق کافی متناسب با زحمتش دریافت نمی‌کند.

وی افزود: از سوی دیگر در بخش خصوصی، بیمه‌ها کار قراردادهایی که باید با ماما منعقد کنند تا ماما بتواند به خوبی در سیستم سلامت خدمات را ارائه دهد را انجام نمی‌دهند و این مساله منجر به ایجاد اشکال در ارائه خدمات سلامت شده است.

ایروانی گفت: به دلیل نبود پوشش بیمه‌ای، بیشتر مادران باردار به سراغ پزشک متخصص زنان و زایمان می‌روند و در نتیجه، ماماها نمی‌توانند کارآمد عمل کنند و از این مساله گله دارند.

وی افزود: در قانون جوانی جمعیت آمده است که شورای عالی بیمه‌ها باید خدمت مامایی را پوشش دهند و بسیار امیدوار هستیم که آیتم‌های این قانون اجرایی شوند اما فعلا در واقعیت می‌بینیم ماماهای شاغل در بخش خصوصی مرتب شاکی هستند که آنچه در قانون‌گذاری دیده شده است اجرا نمی‌شود.

خطر حذف ماما از سیستم سلامت

رئیس انجمن علمی مامایی ایران شعبه خوزستان با اشاره به خطر حذف ماما گفت: برخی ماماها در مراکز بهداشتی و درمانی مشغول به کار هستند که در سال‌های اخیر آن‌ها را «مراقب سلامت» می‌دانند و تمام مراقبت از سالمندان و بسیاری از افرادی که زن باردار نیستند را هم انجام می‌دهند، بنابراین این نگرانی وجود دارد که مبادا مشغله زیاد، در ارائه خدمت به همه این افراد موجب شود تمرکز بر مراقبت از مادر باردار و نوزاد کمتر شود.

وی بیان کرد: ماماها می‌خواهند خدمات تخصصی مامایی ویژه دیده شود و خدمات دیگر بر عهده سایر رشته‌ها گذاشته شود.

ایروانی در خصوص افزایش مهاجرت ماماها همگام با رشته‌های دیگر عنوان کرد: تعدادی از ماماها دنبال شغلی هستند تا بتوانند در سیستم سلامت خدمات ارائه دهند و گاهی ماماهایی که شرایط خوبی از نظر شغلی پیدا نمی‌کنند به کشورهای دیگر مهاجرت می کنند. این در حالی است که اگر وضعتی شغلی تثبیت یابد و به جایگاه ماما اهمیت داده شود، از خطر مهاجرت دانشجویان و فارغ‌التحصیلان این رشته جلوگیری می‌شود.