- آرشیو
- |
- عضویت در خبرنامه
- |
- درباره ما
- |
- |
-
- صفحه نخست
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- شهرستان ها
- |
- تماس با ما
- |
- پیوند ها
- چرا سید ابوالحسن حسن زاده ؟
- ساعت جدید کاری برای ادارات اعلام شد
- مدیران با مردم ارتباط نزدیکی داشته باشند
- رفع مشکل استقرار شرکتهای دانش بنیان با تحقق مصوبه سفر رییس جمهور به خوزستان
- رسانه طراز انقلاب اسلامی یعنی نقد منصفانه، اطلاع رسانی شفاف و صادقانه و پرهیز از دروغ و تهمت
- بهره مندی از ظرفیت های فرهنگی انقلاب برای مقابله با اباحه گری بسنده می کند
- چرا به جای ساماندهی متکدیان؛ سیستمی افزایش پیدا می کنند؟!!
- انقلابات رنگی تحت الگوی جوکریسم
به روز شده در: ۱۷ دی ۱۴۰۳ - ۰۹:۵۶
قال علی علیه السلام: انسان سه جا تغییر میکند: نزد صاحبان قدرت، روی صندلی قدرت و غنا بعد از فقر و هرکس تغییر نکند دارای خرد ناب و اخلاق مستقیم است. القُربِ مِنَ المُلوكِ ، و الوِلاياتِ ، و الغَناءِ من الفَقرِ ، فمَن لَم يَتَغَيَّرْ في هذهِ فهُوَ ذو عَقلٍ قَويمٍ و خُلقٍ مُستَقيمٍ
ریاست به دست کسانی خطاست، که از دست شان دست ها بر خداست...سعدی عافیت خواهی نظر در منظر خوبان مکن، ور کنی بدرود کن خواب و قرار خویش را(سعدی)
آن را که چنین دردی، از پای دراندازد، باید که فروشوید، دست از همه درمان‌ها(سعدی)
هر که دلارام دید ،از دلش آرام رفت، چشم ندارد خلاص ،هر که در این دام رفت
(سعدی)
کسی نیک بیند به هر دو سرای، که نیکی رساند به خلق خدای(سعدی) امام علی (ع): كسى كه دانشى را زنده كند هرگز نميرد.
آخرین اخبار
شوشان ـ لفته منصوری :
در روزهایی که روزنامه خوزی‌ها با اهتمام ویژه به شخصیت‌های دینی، علمی و ادبی استان، همواره در پی معرفی و ارج‌گذاری به چهره‌های برجسته فرهنگی است، انتشار ویژه‌نامه بزرگداشت روزنامه خوزی‌ها با عنوان «پرنیان صبح» فرصتی است برای گرامیداشت استادی ارجمند و خستگی‌ناپذیر، پژوهشگری سخت‌کوش، خاقانی‌شناسی برجسته، نویسنده‌ای گزیده نویس، اندیشمندی از پیروان و شاگردان عبدالحسین زرین‌کوب، جعفر شهیدی و ذبیح‌الله صفا؛ استاد پرارج و بهای خوزستانیِ ما؛ *استاد دکتر نصرالله امامی* که بیش از چهل سال آموختن زبان فارسی و تسلط بر زبان‌های عربی، انگلیسی و فرانسه و تدریس متون حماسی، غنایی، تعلیمی، عرفانی و به‌طور خاص خاقانی و حافظ و نگاشتن ده‌ها کتاب و مقاله و شرح و تصحیح بر گزیده‌های شاعران و نقد ادبی و کاوش در تاریخ ادبیات ایران و جهان را پیگیری کرده است، در حقیقت فرصتی است برای یادآوری مجدد اهمیت علمی و فرهنگی خوزستان در عرصه‌های زبان و ادب.
مقام این استاد فاضل و پرارج و بهاء را گرامی می‌داریم و از برگزارکنندگان این ویژه‌نامه سپاسگزاری می‌کنیم.
نگرشی از منظر جامعه‌شناسی زبان و ادبیات تطبیقی
تمایل دارم در این یادداشت، از منظر جامعه‌شناسی زبان و با وام‌گیری از دانش نوپای «ادبیات تطبیقی»، دغدغه‌ای از جنس نیاز در استان خوزستان را مطرح کنم. در آغاز قرن حاضر میلادی، زبان‌شناسی به‌عنوان دانشی جدید معرفی شد و موضوع خود را بررسی و مطالعه بُعد ساختاری نظام زبان قرار داد، اما پرداختن به بُعد اجتماعی زبان هیچ‌گاه به کناری نهاده نشد. زبان همچنان به‌عنوان نهادی اجتماعی و نظامی وابسته به فرهنگ جامعه، از دگرگونی‌های اجتماعی تأثیر پذیرفته و نسبت به عوامل اجتماعی برون زبانی واکنش نشان می‌دهد.
خوزستان، به‌عنوان یکی از آوردگاه‌های زبان دری که این زبان به‌عنوان بسترِ فارسی نو در قرون پیش از اسلام بوده، می‌تواند نقش کارآمدی در ادبیات تطبیقی بین دو زبان فارسی و عربی که هر دو از باشندگان دیرین این سرزمین کهن هستند، ایفا کند. از نگاه جامعه‌شناسی زبان، این مهم می‌تواند بر بنیاد «ادبیات تطبیقی» قرار گیرد و چه جایی بهتر از خوزستان است که این مهم را به سرانجام رساند؟ در زبان‌شناسی، ارتباط متقابل میان دو زبان را «برخورد زبانی» می‌نامند. این برخورد در میان دوزبانه‌ها، کسانی که به هر دو زبان آشنایی دارند، معمولاً رخ می‌دهد.
هدف این یادداشت، طرح موضوع «ادبیات تطبیقی» به‌عنوان یک پیشنهاد کاربردی و کارکردی در ارتباط با دو زبان فارسی و عربی در استان خوزستان و ایران و جهان است.
اهمیت «ادبیات تطبیقی»
«ادبیات تطبیقی» به مقایسه یک ادبیات با ادبیات دیگر و همچنین مقایسه ادبیات با سایر حوزه‌های اندیشه و ذوق بشری پرداخته است. این رشته علمی قدمتی دویست‌ساله دارد، اما در کشور ما پیشینه پنجاه‌ساله دارد. نخستین بار پژوهشگران فرانسوی این اصطلاح را به کار بردند و محققین این حوزه بر این باورند که تصویر دیگران از ما، بخشی از هویت ماست که شناخت آن موجب درک بهتر خود می‌شود. این شناخت از «دیگری» در آینه فرهنگ‌های مختلف یکی از اهداف «ادبیات تطبیقی» است. در ایران، این شاخه هنوز در دوران مقدماتی خود است. به‌جز برخی آثار معدود تألیفی نظیر «فرهنگ ایرانی و تأثیر آن در تمدن اسلام و عرب» از دکتر محمد محمدی، کتاب‌های دکتر عبدالحسین زرین‌کوب و پژوهش‌های دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی و دکتر آذرتاش آذرنوش، «ادبیات تطبیقی» در ایران و در حوزه‌هایی چون نقد ادبی، جایگاه ویژه‌ای ندارد. در زبان فارسی در زمینه‌ی ترجمه نیز آثار اندکی انجام شده است و از میان نویسندگان عرب که آثار آنها به فارسی ترجمه شده، می‌توان به نویسندگانی همچون محمد غنیمی هلال، طه ندا، عبدالسلام کفافی، حسام الخطیب، غسان السید و دیگران اشاره کرد.
وضعیت «ادبیات تطبیقی» در خوزستان
در استان خوزستان، علی‌رغم تنوع زبانی و فرهنگی، به‌ویژه میان زبان‌های فارسی و عربی، هنوز هیچ رشته‌ای تحت عنوان «ادبیات تطبیقی» در دانشگاه‌ها تأسیس نشده است. این در حالی است که در بسیاری از کشورهای عربی و آسیایی، این رشته به‌ویژه در دو دهه اخیر گسترش چشمگیری داشته است. این فقدان در خوزستان می‌تواند به فرصتی از دست‌رفته برای استفاده از ظرفیت‌های فرهنگی و زبانی منطقه تبدیل شود.
پیشنهاد برای خوزستان
در روزهایی که روزنامه خوزی‌ها با اهتمام ویژه به شخصیت‌های دینی، علمی و ادبی استان، همواره در پی معرفی و ارج‌گذاری به چهره‌های برجسته فرهنگی است، انتشار ویژه‌نامه بزرگداشت روزنامه خوزی‌ها با عنوان «پرنیان صبح» فرصتی است برای گرامیداشت استادی ارجمند و خستگی‌ناپذیر، پژوهشگری سخت‌کوش، خاقانی‌شناسی برجسته، نویسنده‌ای گزیده نویس، اندیشمندی از پیروان و شاگردان عبدالحسین زرین‌کوب، جعفر شهیدی و ذبیح‌الله صفا؛ استاد پرارج و بهای خوزستانیِ ما؛ *استاد دکتر نصرالله امامی* که بیش از چهل سال آموختن زبان فارسی و تسلط بر زبان‌های عربی، انگلیسی و فرانسه و تدریس متون حماسی، غنایی، تعلیمی، عرفانی و به‌طور خاص خاقانی و حافظ و نگاشتن ده‌ها کتاب و مقاله و شرح و تصحیح بر گزیده‌های شاعران و نقد ادبی و کاوش در تاریخ ادبیات ایران و جهان را پیگیری کرده است، در حقیقت فرصتی است برای یادآوری مجدد اهمیت علمی و فرهنگی خوزستان در عرصه‌های زبان و ادب.
مقام این استاد فاضل و پرارج و بهاء را گرامی می‌داریم و از برگزارکنندگان این ویژه‌نامه سپاسگزاری می‌کنیم.
نگرشی از منظر جامعه‌شناسی زبان و ادبیات تطبیقی
تمایل دارم در این یادداشت، از منظر جامعه‌شناسی زبان و با وام‌گیری از دانش نوپای «ادبیات تطبیقی»، دغدغه‌ای از جنس نیاز در استان خوزستان را مطرح کنم. در آغاز قرن حاضر میلادی، زبان‌شناسی به‌عنوان دانشی جدید معرفی شد و موضوع خود را بررسی و مطالعه بُعد ساختاری نظام زبان قرار داد، اما پرداختن به بُعد اجتماعی زبان هیچ‌گاه به کناری نهاده نشد. زبان همچنان به‌عنوان نهادی اجتماعی و نظامی وابسته به فرهنگ جامعه، از دگرگونی‌های اجتماعی تأثیر پذیرفته و نسبت به عوامل اجتماعی برون زبانی واکنش نشان می‌دهد.
خوزستان، به‌عنوان یکی از آوردگاه‌های زبان دری که این زبان به‌عنوان بسترِ فارسی نو در قرون پیش از اسلام بوده، می‌تواند نقش کارآمدی در ادبیات تطبیقی بین دو زبان فارسی و عربی که هر دو از باشندگان دیرین این سرزمین کهن هستند، ایفا کند. از نگاه جامعه‌شناسی زبان، این مهم می‌تواند بر بنیاد «ادبیات تطبیقی» قرار گیرد و چه جایی بهتر از خوزستان است که این مهم را به سرانجام رساند؟ در زبان‌شناسی، ارتباط متقابل میان دو زبان را «برخورد زبانی» می‌نامند. این برخورد در میان دوزبانه‌ها، کسانی که به هر دو زبان آشنایی دارند، معمولاً رخ می‌دهد.
هدف این یادداشت، طرح موضوع «ادبیات تطبیقی» به‌عنوان یک پیشنهاد کاربردی و کارکردی در ارتباط با دو زبان فارسی و عربی در استان خوزستان و ایران و جهان است.
اهمیت «ادبیات تطبیقی»
«ادبیات تطبیقی» به مقایسه یک ادبیات با ادبیات دیگر و همچنین مقایسه ادبیات با سایر حوزه‌های اندیشه و ذوق بشری پرداخته است. این رشته علمی قدمتی دویست‌ساله دارد، اما در کشور ما پیشینه پنجاه‌ساله دارد. نخستین بار پژوهشگران فرانسوی این اصطلاح را به کار بردند و محققین این حوزه بر این باورند که تصویر دیگران از ما، بخشی از هویت ماست که شناخت آن موجب درک بهتر خود می‌شود. این شناخت از «دیگری» در آینه فرهنگ‌های مختلف یکی از اهداف «ادبیات تطبیقی» است. در ایران، این شاخه هنوز در دوران مقدماتی خود است. به‌جز برخی آثار معدود تألیفی نظیر «فرهنگ ایرانی و تأثیر آن در تمدن اسلام و عرب» از دکتر محمد محمدی، کتاب‌های دکتر عبدالحسین زرین‌کوب و پژوهش‌های دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی و دکتر آذرتاش آذرنوش، «ادبیات تطبیقی» در ایران و در حوزه‌هایی چون نقد ادبی، جایگاه ویژه‌ای ندارد. در زبان فارسی در زمینه‌ی ترجمه نیز آثار اندکی انجام شده است و از میان نویسندگان عرب که آثار آنها به فارسی ترجمه شده، می‌توان به نویسندگانی همچون محمد غنیمی هلال، طه ندا، عبدالسلام کفافی، حسام الخطیب، غسان السید و دیگران اشاره کرد.
وضعیت «ادبیات تطبیقی» در خوزستان
در استان خوزستان، علی‌رغم تنوع زبانی و فرهنگی، به‌ویژه میان زبان‌های فارسی و عربی، هنوز هیچ رشته‌ای تحت عنوان «ادبیات تطبیقی» در دانشگاه‌ها تأسیس نشده است. این در حالی است که در بسیاری از کشورهای عربی و آسیایی، این رشته به‌ویژه در دو دهه اخیر گسترش چشمگیری داشته است. این فقدان در خوزستان می‌تواند به فرصتی از دست‌رفته برای استفاده از ظرفیت‌های فرهنگی و زبانی منطقه تبدیل شود.
پیشنهاد برای خوزستان
برای گسترش «ادبیات تطبیقی» در استان خوزستان و بررسی تعاملات فرهنگی و زبانی، پیشنهاد می‌شود که در دانشگاه شهید چمران اهواز رشته‌ای تحت عنوان «ادبیات تطبیقی» در مقطع دکتری تأسیس شود. همچنین تشکیل انجمن علمی و انتشار مجله علمی در این زمینه می‌تواند نقش مؤثری در تقویت روابط فرهنگی و پژوهشی بین ایران و کشورهای عربی ایفا کند. در این مسیر، «ادبیات تطبیقی» می‌تواند به تقویت روابط فرهنگی، فهم بهتر «دیگری» و در نهایت به تفاهم و دوستی میان اقوام مختلف کمک کند. در این چارچوب، شناخت افتراقات و شباهت‌های فرهنگی و زبانی نیز می‌تواند به ایجاد روحیه احترام و تحمل میان ملت‌ها کمک کند.
پانوشت:
1 - Linguistic Contact
۲ - اسلامی ندوشن، محمدعلی (1374)، جام جهان‌بین، تهران: جامی، ص ۸.
پانوشت:
1 - Linguistic Contact
۲ - اسلامی ندوشن، محمدعلی (1374)، جام جهان‌بین، تهران: جامی، ص ۸.
