توصیه هایی در مورد مصرف گیاهان دارویی

شوشان ـ  دکتر حسین کاملی :

پراکندگی واحدهای عرضه گیاهان دارویی در سطح کشور و به ویژه در استان خوزستان و نبود اتحادیه صنفی مستقل که بتواند همه واحدهای عطاری و فروشگاه‌های عرضه گیاهان دارویی را زیر پوشش قرار دهد مهم‌ترین چالش نظارت بر این واحد‌ها به شمار می‌رود. رویکرد ملی استفاده از این ظرفیت و اقبال بیش از پیش مردم به استفاده از گیاهان دارویی، اگاهی بخشی و اطلاع رسانی به مردم در استفاده منطقی و به دور از هرگونه افراط و تفریط را اجتناب ناپذیر می‌کند.
کار‌شناسان اداره فراورده های طبیعی سنتی و مکمل ،  معتقدند که مصرف بیش از اندازه گیاهان دارویی و داروهای گیاهی نیز مصرف ندانسته گیاهان و داروهای گیاهی مشکوک یا تقلبی و آسیب‌های غیرعمدی توسط درمانگران ناشی و بی‌تجربه مهم‌ترین چالشهای  این حوزه است.لذا تهیه گیاهان دارویی حتما می‌بایست با توصیه و مشورت یک متخصص در زمینه گیاهان دارویی و حوزه طب و داروسازی  سنتی  انجام شود.
  به باور کارشاسان ،  گیاهان دارویی را باید به صورت بسته بندی شده و نه فله‌ای، کاملا خشک از عطاری‌ها تهیه کرد و  حتما می‌بایست روی بسته بندی گیاهان دارویی نام گیاه، تاریخ تولید، تاریخ بسته بندی، وزن، تاریخ انقضا، شماره پروانه و نام شرکت تهیه کننده بسته بندی درج شده باشد.
البته باید تاکید شود که شرکت‌های بسته بندی غالبا مجاز به درج اثرات درمانی یک یا مخلوطی از گیاهان دارویی نیستند.
ناگفته نماند که روش مصرف، میزان مصرف، تداخلات داروی، عوارض جانبی و موارد از این قبیل جزو آثار دارویی به شمار می‌رود و صرفا برای داروهایی مجاز است که از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مجوز تولید دریافت کرده‌اند.
 باید اذعان کرد که برای گیاهانی که به وفور و در سال‌ها و نسل‌های متمادی به طور معمول استفاده می‌شده‌اند می‌توان از مشورت صاحب نظران، پزشکان آشنا به طب سنتی و از همه بهتر متخصصان طب و داروسازی سنتی استفاده کرد.همچنین شهروندان هنگام تهیه گیاهان دارویی از عطاری، باید توجه کنند که جواز کسب و پروانه عطار روی دیوار نصب شده باشد. باید اذعان کرد که دارو‌ها و عصاره‌های گیاهی به هر روشی که تهیه شوند مفید و قابل استفاده نیستند و باید تاکید شود که بسیاری از گیاهان اگر به روش درست فراوری نشوند ممکن است مواد موثر و ترکیبات مفید خود را از دست بدهند یا حتی مصرف کننده را دچار عارضه کنند.کار‌شناسان طب سنتی تاکید می‌کنند که تا حد امکان  داروهای ترکیبی یا دست ساز (به ویژه داروهای چاقی و لاغری، ترک اعتیاد و افزایش جنسی) از عطاری‌ها تهیه نشود.
لازم به یاداوری است که  عطاری‌ها و فروشگاه‌های عرضه گیاهان دارویی نباید به هردلیلی  از رسالت و جایگاه اصلی خود یعنی عرضه گیاهان دارویی و سنتی و تازه یا خشک شده فاصله گرفته و به بهانه سودآوری و کسب مناقع اقتصادی، سلامت جامعه را به دلیل عدم رعایت استانداردهای نگهداشت گیاهان دارویی و نیز  بسته‌بندی‌های غیر مجاز گیاهان دارویی، فروش غیر مجاز دارو، فروش داروهای غیر مجاز قاچاق، تهیه و توزیع معجون‌ها و داروهای کپسوله شده غیر مجاز و نیز دخالت در عرصه درمان ، به خطر بیاندازند.