از «باگاس» تا «سوگاس»؛ روایتی از صنعت سبز خوزستان برای سلامت انسان و زمین!

شوشان ـ  لفته منصوری :

چهارشنبه ۲۴ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴، در سفری علمی به هفت‌تپه، قلب نیشکر خوزستان، همراه دو چهره برجسته و سخت‌گیر علمی در حوزه غذا و دارو، دکتر مسعود مهدوی‌نیا (استاد دانشگاه جندی‌شاپور اهواز و معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی اهواز) و دکتر سید محمدعلی نوری (استاد دانشگاه جندی‌شاپور و مدیرکل غذای دانشگاه)، از کارخانه نوآور «سوگاس» بازدید کردیم؛ کارخانه‌ای که در جوار مجموعه کاغذ پارس، با بهره‌گیری از خمیر کاغذ سفید ـ تنها محصول تولیدی در این کارخانه در کشور ـ آینده‌ای پایدارتر را برای ایران و جهان ترسیم کرده است.
در این واحد تولیدی، ظروف یک‌بارمصرف ۱۰۰٪ گیاهی، بدون استفاده از هرگونه ترکیبات پلیمری یا پلاستیکی و بدون آثار ماندگار زیست‌محیطی، طراحی و تولید می‌شوند؛ ظرف‌هایی که نه‌تنها تهدیدی برای سلامت انسان نیستند، بلکه در کمتر از صد روز در طبیعت تجزیه شده و به خاک بازمی‌گردند.

فرایند سبز تولید از مزارع نیشکر تا میز غذا
فرایند تولید این ظروف از دل مزارع نیشکر آغاز می‌شود؛ با برداشت نیشکر و استخراج شکر، الیافی به‌نام «باگاس» باقی می‌ماند که به‌عنوان ماده خام به کارخانه کاغذ پارس می‌رود. پس از فرآوری و سفیدسازی، بخشی از خمیر کاغذ تولیدی برای ساخت ظروف گیاهی به کارخانه سوگاس منتقل شده و در آنجا با قالب‌گیری و فرآوری حرارتی، به ظروف متنوعی برای مصارف غذایی، رستورانی و خانگی تبدیل می‌شود.

مدیریت نوآورانه با رویکرد اقتصاد چرخشی
مهندس حمیدرضا صفایی، مدیر کارخانه پارس طبیعت (برند تجاری سوگاس)، در این بازدید گفت: «با بازسازی کامل خطوط تولید از سال ۱۴۰۱ و جایگزینی ماشین‌آلات قدیمی با دستگاه‌های مدرن چینی، ظرفیت تولید روزانه کارخانه به بیش از ۳۰۰ هزار ظرف رسیده است. امروز حدود ۸۰ درصد تولیدات ما را بشقاب‌های گیاهی تشکیل می‌دهند که نه‌تنها فاقد هرگونه ماده‌ی مضر هستند، بلکه با طراحی‌های بومی و قالب‌سازی داخلی، نیاز ما به تأمین‌کنندگان خارجی نیز کاهش یافته است.»
وی با اشاره به صادرات ۷۰ درصدی محصولات به کشورهایی چون ترکیه و امارات، افزود: «اگرچه محصولات ما با استقبال جهانی مواجه شده‌اند، اما در بازار داخلی، همچنان فرهنگ‌سازی و سیاست‌گذاری‌های حمایتی لازم صورت نگرفته است. این در حالی‌ست که از سال آینده استفاده از ظروف پلاستیکی و آلومینیومی در بسیاری از کشورهای اروپایی ممنوع خواهد شد.»

هشداری علمی و امیدی ملی
در این بازدید، دکتر نوری با استناد به پژوهش‌های جهانی هشدار داد: «میزان میکروپلاستیک‌ها در بافت رحم انسان به‌شدت افزایش یافته است؛ این یک زنگ خطر جدی برای جامعه است.» دکتر مهدوی‌نیا نیز با اشاره به اثرات فلزات سنگینی چون کادمیوم، سرب و جیوه، تاکید کرد: «استفاده از ظروف غیربهداشتی، زمینه‌ساز بیماری‌های مزمنی مانند سرطان و آلزایمر شده است.»
و با همه این تلخی‌ها، امید در دل ما زنده ماند؛ امیدی که در خطوط تولید سوگاس جوانه زد، در تلاش متخصصان خوزستانی تنومند شد و در بازاریابی جهانی‌اش به بار نشست. اینجا در هفت‌تپه، فرزندان خوزستان با دست‌های خالی اما ذهن‌های پر، تحریم‌ها را دور زدند، فرهنگ تولید سالم را زنده کردند و جهانیان را به تحسین واداشتند.
به خوزستان، به ایران و به نسلی که از «باگاس» سوگند به «سوگاس» می‌خورد برای آینده‌ای پاک، افتخار می‌کنم.