قانون نوشت: عبدالرضا رحماني فضلي در دايره مديران علي لاريجاني قرار دارد
كه اكنون بر صندلي وزارت كشور نشسته است. اساسا همین امر است که تردیدهای
بسیاری را در باره عملکرد وزارت کشور در تعیین استانداران ایجاد کرده است.
به همین دلیل اکنون معلوم نيست اتاق فكر رحمانيفضلي در ساختمان آجري مكعبي
ميدان فاطمي مستقر شده است یا در ساختمان مثلثی بهارستان.
آنطور كه او خود نيز گفته است، وزارت كشور با
چالشهاي درون سازماني و برون سازماني سنگيني مواجه است. اما برخی معتقدند
چالشهای گفته شده از سوی رحمانی فضلی، ناظر بر برنامه او برای تغییرات
جدی در بدنه کارشناسی وزارت کشور است. علاوه بر چالشهايي كه وزير كشور به
آن اشاره كرده است، انتخاب استانداران كه یکی از چالشهای همیشگی
نمایندگان مجلس و دولت احمدی نژاد بود، گريبان دولت جديد را هم گرفته است.
رئیس دولتهای نهم ودهم به درخواستهای نمایندگان وقعی نمیگذاشت و کار
خود را میکرد. نمایندگان نیز کاری از دستشان ساخته نبود.
به نظر ميرسد
همين حساسيت و واكنشها باعث شده است كه رحماني فضلي به این فکر بیفتد که
از همان ابتدا با مشورت گرفتن از نمایندگان، باب تعامل دولت و مجلس را
بگشاید. زیرا استانداري و فرمانداري و هر نماینده دولت در شهرستانها و
استان، اساسا جایی است که نمایندگان نیز ميخواهند در آنها نظر بدهند. اما
همین تعاملی که البته شکل نگرفت، باعث شد که وزیر سرعت را فداي دقت در
انتصاب استانداران كند. همچنان که او نه تنها نتوانست مجلس را از خود راضی
کند، که نارضایتی بخش زیادی از بدنه اجتماعی حاميدولت، به ویژه در
استانها را نیز رقم زد.
استانداران به مثابه فصل انشقاق
انتخاب استانداران را میتوان به مثابه فصل انشقاق دولت با درخواستهای
بدنه اجتماعی حامیان رئیس جمهور و دولت تلقی کرد. زیرا در اغلب استانها،
استانداران تعیین شده حتی کف انتظارات رای دهندگان به روحانی را نیز تامین
نمیکنند. این در حالی است که به باور کارشناسان، تعیین استانداران همسو
با پیام انتخابات 24 خرداد، میتوانست ضعفهای دولت در سیاست داخلی را
جبران کند. زیرا با وزیر کشوری که سابقه همکاری جدی و نزدیکی با اصولگرایان
دارد، این انتظار وجود داشت که سرخوردگی ناشی از عدم معرفی یونسی به عنوان
وزیر کشور جبران شود.
آرايش سياسي استانداران
تاکنون 19 استاندار دولت یازدهم انتخاب شده اند. بيشتر آنان جهتگیری
سیاسی اصلاحطلبی و مابقي یا اصولگرا یا میانهرو دارند. البته به اعتقاد
يك منبع آگاه در وزارت كشور، 6 استاندار اصولگرا و اصلاحطلب، را ميتوان
در گروه اعتداگرايان در نظر گرفت. هم این جهتگیریهای سیاسی استانداران و
هم نحوه انتخاب نمایندگان عالی دولت در استانها، چالشها و بحثهایی را
ایجاد کرده است. براساس همین بحثهاست که میتوان گفت وزارت کشور در تعیین
استانداران، نه تنها جهتگیری دولت اعتدال در سیاست داخلی را نشان میدهد،
بلکه ضعفهای دیگر دولت تدبیر و امید را نیز عیان میکند.
بررسی فعالیت های دولت در حوزه سیاست داخلی، نشان میدهد که دولت
نتوانسته است در این حوزه هم راستا با درخواست رایدهندگان عمل کند. به
همین دلیل به باور برخی انتخاب استانداران میتوانست تاحدودی کاستی های
سیاست داخلی را جبران کند و نشان دهنده تدبیر دولت اعتدال در این زمینه
باشد. باوجود این، دولتی که از ابتدا بنا را بر این گذاشته بود كه
مرزبندیهای خود با جریانهای سیاسی را روشن کند، در انتخاب استانداران
وارونه عمل کرد و
پاسخ مناسبی به انتظارات نداد.
شركت سهامي
رحمانی فضلی ملاکهایی را برای تعیین استانداران مطرح کرد، ملاکهایی که
حتی از سوی خود دولت نیز در مواردی نادیده گرفته شد. اعتدال گرایی و معتدل
بودن، ملاک عنوان شده از سوی وزیر کشور بود. با وجود اينكه به نظر ميرسد
وزارت كشور در انتخاب استانداران، توازن و اعتدال را حفظ كرده است اما در
ادامه مشخص شد که منظور از اعتدال گرایی، بیشتر سابقه آشنایی و نزدیکی با
مردان دولت داشتن، است. زیرا استاندار البرز همشهری رئیس دولت و استاندار
خراسان جنوبی همکلاسی و دوست وزیر کشور است. خدمتگزار رئيس ستاد انتخابات
قاليباف بود و ميتوان اين استاندار را سهم قاليباف از دولت اعتدال دانست.
سهم خاتمي از استانداران دولت روحاني به جمشيد انصاري رسيد. او كه هم
نماينده اصلاحطلب مجلس هشتم بود و هم عضويت در بنياد باران را دارد،
توانست با حضور فعال در ستاد انتخاباتي روحاني كليد استانداري زنجان را
بگيرد. در ادامه اين تقسيم مرضيالطرفين، استانداري برخي استانها نيز به
اعضاي فعال ستاد انتخاباتي روحاني رسيد. ربيع فلاح جلودار استاندار
مازندران، محمدرضا مرواريد استاندار ايلام، سيد علي اكبر پرويزي استاندار
خراسان شمالي، محمدحسين مقيمي استاندار مركزي و حسن صادقلو استاندار گلستان
از جمله اعضاي ستاد انتخابات روحاني بودند كه پاداش تلاشهاي خود را
گرفتند.
چنين انتصابهايي باعث شد، وزارت كشور و دولت اعتدالگرا كه قصد
داشت، ياران اتوبوسي دولت قبلي را از بدنه كشور خارج كند، خود اقدامي
اتوبوسي داشته باشد. به گفته رحمتي رئيس ستاد انتخاباتي شهرستانهاي خراسان
رضوي روحاني، بعد از انتخابات، مسئولان ستادی، رئیس ستاد استان را عضوی از
کابینه می دیدند، با اين حساب دور از انتظار نيست كه 12 استاندار ديگر نيز
يكي از اعضاي فعال ستاد انتخاباتي روحاني در آن استان باشند. البته رحمتي
تاكيد دارد كه اشتباه است استانداری با اولویت سیاسی تند روي كار بيايد.
بدعتی که کار دست وزیر داد
وزیر کشور اصولگرای دولت اعتدال، روندی را در تعیین استانداران باب کرد که
تاکنون سابقه نداشته است. دعوت از نمایندگان مجلس برای تعیین نامزدهای
استانداری، نه تنها توقعی را برای اعضای پارلمان اصولگرا ایجاد کرد، بلکه
باعث بروز نوعی سردرگميدر انتخاب استانداران نیز شد. دعوت رحمانی فضلی از
همکاران لاریجانی، باعث شد که نمایندگان انتخاب استانداران را حق خود
بدانند تا جایی که برخی اکنون این طور عنوان میکنند که استانداران اگر غیر
از گزینههای ما باشد، دولت با چالش روبهرو خواهد شد.
باوجود این، گرچه
برخی از استانداران تعیین شده با نامزدهای مطرح شده از سوی نمایندگان
مغایرت دارد، اما مسئله این است که دولت نتوانسته است اعتدال یا تدبیر مورد
ادعای خود را درباره کلیدداران استانی نیز جاری کند. بررسی استاندارانی که
تاکنون انتخاب شده اند، نشان میدهد که در اغلب موارد نه تنها نمیتوان
تدبیر مورد ادعای دولت را در این زمینه یافت، بلکه گویی دولت نمیداند که
قرار است نمایندههای عالی دولت در استانها، در نهایت چه رویکرد سیاسی یا
اجتماعی را داشته باشند. از آن گذشته، درخواست جدی مشورت از مجلس اصولگرا،
آن هم از سوی دولتی که وامدار جریانهای سیاسی دیگر است، ميتواند نوعی
عقبگرد نسبت به خواستهای سیاسی گروههای اجتماعی یا سیاسی حاميتلقی شود.
البته «قانون» فرض هاي ديگري را نيز در نظر گرفت، مانند اينكه شايد اساسا
رويكرد سياسي ، مدنظر نبوده است؟ به همين دليل با سيد رضا اكرمي، مشاور
وزير تماس گرفتيم كه وي پاسخي به پرسش ما نداد.
ملاك هاي دو گانه
وقتی قرار شد نظر نمایندگان مجلس نیز در تعیین استانداران لحاظ شود، آنان
نیز به نوبه خود ملاکهایی را مطرح کردند. تلفیق این دو ملاک باعث بروز
وضعیت فعلی شد. به طور کلی، ملاک اصلی نمایندگان بوميبودن به همراه مدیر و
توانمند بودن بود. به همین دلیل بود که از بعد از اعلام رحمانی فضلی برای
مشورت گرفتن از نمایندگان، بازار لابیهای استانی با نمایندگان نیز داغ شد.
از آنجا كه رحمانيفضلي به تمام مشورتهاي نمايندگان درباره انتخاب
استانداران گوش نداد، شاهد جمعآوري امضا براي نخستين سوال و استيضاح از
وزير كشور دولت اعتدال هستيم. در بين انتقادهاي نمايندگان از وزارتي در
وسعت كشور، علاوه بر اينكه استانداران بومي نيستند، تاخير در انتخاب و
معرفي استانداران نيز به چشم ميخورد.
البته رحماني فضلي اعتقاد دارد به
نسبت دولتهاي گذشته تاخيري ندارد. با اين حال به نظر ميرسد تاخير در
معرفي استانداران بيدليل هم نبود. برخي مشاوران روحاني نگران بودند معرفی
استانداران پیش از جلسه رای اعتماد به سه وزير پيشنهادي، تاثیر منفی بر
اعتماد مجلس بر وزرا داشته باشد. البته اين آيندهنگري دولت در كسب راي
اعتماد موفق عمل نكرد. البته اين تنها دليل دولت براي تاخير در معرفي
استانداران نيست. به نظر ميرسد رحماني فضلي دست نگه داشت تا ببيند
مجلسيها چه برخوردي با وزراي پيشنهادي دارند تا نسبت به انتخاب 12
استاندار ديگر نيز تصميمگيري كند.
آذربايجان شرقي
نام و نامخانوادگي: اسماعيل جبارزاده
سال تولد: ۱۳۳۹
محل تولد: شهرستان خوی از توابع آذربایجان غربی
تحصيلات: دکترای علوم آزمایشگاهی
گرايش سياسي:اصلاحطلب/اعتدالگرا
مهمترين سوابق اجرايي: نماینده مردم تبریز، اسکو و آذرشهر در مجلس چهارم، پنجم، ششم و هفتم.
زنجان
نام و نام خانوادگی: جمشید انصاری
سال تولد:1334
محل تولد: زنجان
تحصیلات: کارشناسی ارشد مدیریت مالی
گرايش سياسي:اصلاحطلب
سوابق اجرایی: عضو شورای عالی اداری کشور به عنوان صاحب نظر به انتخاب رئیس جمهور وقت سید محمد خاتمی و نماينده دوره هشتم زنجان
لرستان
نام و نام خانوادگی: هوشنگ بازوند
سال تولد: ۱۳۴۱
محل تولد: نهاوند
تحصیلات: کارشناسی عمران
گرايش سياسي:اعتدالگرا
مهمترين سوابق اجرایی: معاون اداری و مالی شرکت مس سرچشمه کرمان؛ عضو
هیات رئیسه فدراسیون دوچرخه سواری و موسس و رئیس هیات مدیره چندین باشگاه
فرهنگی ورزشی.
البرز
نام و نام خانوادگی: سید طاهر طاهری
سال تولد: ۱۳۳۰
محل تولد: سمنان
تحصیلات: کارشناسی مدیریت صنعتی از مدرسه عالی مدیریت گیلانلاهیجان و کارشناس ارشد مدیریت صنایع از دانشگاه علم و صنعت ایران
گرايش سياسي:اصولگرا/اعتدالگرا
مهمترين سوابق اجرایی: مدیرعامل پیشین شرکت گسترش سرمایه گذاری ایران خودرو و نماینده مردم شهرستان سمنان در دورههای پنجم و ششم.
ايلام
نام و نام خانوادگی: محمدرضا مروارید
سال تولد: ۱۳۳۶
محل تولد: ایلام
گرايش سياسي:اصلاحطلب/اعتدالگرا
تحصیلات: کارشناسی کشاورزی و کارشناسی ارشد مدیریت دولتی
مهمترين سوابق اجرایی: معاون برنامه ریزی و اداری مالی استانداری
کرمانشاه و رئیس مجمع شرکت حمل و نقل بین الملل مختلط ایران و روسیه.
اصفهان
نام و نام خانوادگی: رسول زرگرپور
سال تولد: ۱۳۳۳
محل تولد: اصفهان
تحصیلات: فوق لیسانس راه و ساختمان و دکترای رشته مدیریت استراتژیک
گرايش سياسي: اصلاحطلب/اعتدالگرا
مهمترين سوابق اجرایی: مسئول جهاد سازندگی و مسئول پشتیبانی جنگ استان
اصفهان، رئیس شورای عالی حمل و نقل و ترافیک کشور و معاون امور آب وزارت
نیرو.
کهگیلویه و بویراحمد
نام و نام خانوادگی: سید موسی خادمی
سال تولد: ۱۳۴۷
محل تولد: کهگیلویه و بویراحمد
تحصیلات: دکترای استراتژیک
گرايش سياسي: اعتدالگرا
سوابق اجرایی: معاون برنامه ریزی استانداری کهگیلویه و بویراحمد در دوران
شورانگیز و معاون برنامه ریزی استانداری بوشهر در دولت خاتمی.
خوزستان
نام و نام خانوادگی: عبدالحسن مقتدایی
سال تولد: 1334
محل تولد: آبادان
تحصیلات: صنعت نفت
گرايش سياسي: اصلاحطلب
مهمترين سوابق اجرایی: نماینده دوره های سوم و چهارم مردم آبادان در مجلس شورای اسلامی و استاندار استان های خوزستان و هرمزگان.
همدان
نام و نامخانوادگي: محمدناصر نيكبخت
سال تولد: -
محل تولد: ياسوج
تحصيلات: -
گرايش سياسي: اصلاحطلب/اعتدالگرا
مهمترين سوابق اجرايي: معاون پشتیبانی استانداری همدان، فرماندار کهگیلویه و بويراحمد. در مجلس.
يزد
نام و نامخانوادگي:سيدمحمد ميرمحمدي
سال تولد:۱۳۲۷
محل تولد:اردكان
تحصيلات: کارشناس ارشد مدیریت
گرايش سياسي: اعتدالگرا
مهمترين سوابق اجرايي: معاونت پارلمانی وزارت کشاورزی.
فارس
نام و نام خانوادگی: سید محمد احمدی
سال تولد: ۱۳۳۵
محل تولد: شهرستان فال
تحصیلات: دکترای حقوق بین الملل
گرايش سياسي: اعتدالگرا
مهمترين سوابق اجرایی: معاون سیاسی و امنیتی استانداری فارس ، مشاور امور بین الملل وزیر.
سمنان
نام و نام خانوادگی:محمد زند وکیلی
سال تولد: ۱۳۳۶
محل تولد: تهران
تحصیلات: کارشناسی ارشد مدیریت و برنامهریزی
گرايش سياسي:اعتدالگرا
مهمترين سوابق اجرایی: فرماندار شهرهای تهران، شیراز، اراک، خرمآباد، بروجرد و ملایر و شهردار مشهد، شیراز و قم.
خراسان جنوبی
نام و نام خانوادگی: وجه ا... خدمتگزار
سال تولد: 1338
محل تولد: شیروان
تحصیلات: لیسانس راه و ساختمان و فوقلیسانس مدیریت
گرايش سياسي: اصولگرا
مهمترين سوابق اجرایی: معاون استانداری تهران و فرماندار شهرستان های کرج و قوچان و مدیر کلی ثبت احوال خراسان.
مرکزی
نام و نام خانوادگی: محمدحسین مقیمی
سال تولد: ۱۳۲۹
محل تولد: خمین
تحصیلات: کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک و کارشناسی ارشد مدیریت سیستم و بهرهوری
گرايش سياسي: اصلاحطلب
مهمترين سوابق اجرایی: رئیس سازمان شهرداری ها و دهیاری هاو استانداری
استان های خوزستان و کرمانشاه؛ نماینده مردم خمین در هشتمین دوره مجلس
شورای اسلامی و استاندار استان های خوزستان و کرمانشاه.
تهران
نام و نام خانوادگی: سید حسین هاشمی
سال تولد: ۱۳۳۲
محل تولد: سراب
تحصیلات: کارشناسی ارشد مهندسی صنایع
گرايش سياسي: اصلاحطلب
سوابق اجرایی: نماینده دوره پنجم و ششم مجلس شورای اسلامی
و نماینده استان آذربایجان شرقی، شهر میانه و رئیس کمیسیون صنایع و معادن دوره هفتم و هشتم مجلس شورای اسلامی.
خراسان شمالی
نام و نام خانوادگی: سید علی اکبر پرویزی
سال تولد: ۱۳۴۰
محل تولد: اسفراین
تحصیلات: کارشناسی ارشد مدیریت توسعه
گرايش سياسي: اصلاحطلب
سوابق اجرایی: نخستین معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان شمالی وفرماندار و شهردار اسفراین.
گلستان
نام و نام خانوادگی: حسن صادقلو
سال تولد: 1336
محل تولد: رامیان
تحصیلات: دکترای تاریخ
گرايش سياسي: اصلاحطلب
مهمترين سوابق اجرایی: معاون وزارت آموزش و پرورش و نمایندگی مردم حوزه انتخابیه آزادشهر و رامیان در مجلس.
گيلان
نام و نام خانوادگي: محمدعلي نجفي
سال تولد:1335
محل تولد:آستانه اشرفيه
تحصيلات:دكتراي مديريت استراتژيك
گرايش سياسي: اعتدالگرا
مهمترين سوابق اجرايي: معاونت طرح و برنامه و امور اقتصادی سازمان منطقه
آزاد تجاری ــ صنعتی کیش و سرپرستی منطقه ویژه اقتصادی انزلی.
مازندران
نام و نام خانوادگی: ربیع فلاح جلودار
سال تولد: 1334
محل تولد: بابل
تحصیلات: فوق لیسانس و دکترای آموزش و ترویج کشاورزی
گرايش سياسي:اصولگرا/ اعتدالگرا
مهمترين سوابق اجرایی: مشاور وزیر جهاد سازندگی و مسئول کشاورزی مرکز پژوهشهای مجلس.