خوزستاني ها آسمان آبي را از ياد برده اند + مصاحبه جویجری و همتی

*اين روزها در حالي دولت و مجلس سرگرم چانه زنيهاي سياسي هستند كه مردم خوزستان و ساير استانهاي همجوار ديدن آسمان آبي و هواي سالم را مدتهاست از ياد برده اند/ وضعيت غير قابل تحمل گرد و غبار در استان خوزستان باعث شده اغلب نخبه هاي استان، پزشكان، سرمايه داران، كارمندان، معلمان و استادان دانشگاه مهاجرت به خوزستان را به ماندن در شهرهاي آن ترجيح دهند

اين روزها در حالي دولت و مجلس سرگرم چانه زنيهاي سياسي هستند كه مردم خوزستان و ساير استانهاي همجوار ديدن آسمان آبي و هواي سالم را مدتهاست از ياد برده اند.

گرد و غبار، اين ميهمان ناخوانده كشورهاي همسايه براي ايران كه سوغات آن خارش، انواع بيماريهاي تنفسي و پوستي و حسرت زندگي در يك هواي معمولي براي مردم خوزستان به شمار مي رود سالهاست زندگي براي مردم اين استان را مثل رنگش، تيره و تار كرده به گونه اي كه در مدت اخير كمتر روزي را مردم بدون حضور اين ميهمان مزاحم سپري كرده اند.

حسرت كشيدن يك نفس عميق در هواي سالم و آزاد اين روزها بر دل تمام مردم خوزستان چنگ مي زند، اين در حالي است كه حل مسئله گرد و غبار كه در سال به سال استانهاي بيشتري از كشور را درگير خود مي كند در بين هياهو و چانه زنيهاي سياسي اين روزهاي نمايندگان ملت و مسئولان دولت به فراموشي سپرده شده و كسي به فكر ماجراهاي تلخي كه براي مردم اين استان مي گذرد نيست.

اين يك حقيقت تلخ است كه براي حل مسئله گرد و غبار و خلاصي مردم از مشكلات بي شمار آن تاكنون قدم محكمي از سوي مسئولان برداشته نشده و تمام وعده هاي مطرح شده تاكنون مرهمي براي رفع چند روزه نگراني مردم بوده و شايد وعده هاي اينچنين تنها تشكيل دهنده تيترهاي جذاب براي رسانه ها بوده است تا علاجي براي پديده مخرب ريزگردهاي مزاحم.

سال قبل بر اساس همين آلودگيهاي بي شمار كه بايد تزريق روزانه ده ها تن مواد آلاينده نفتي به هوا به علت تراكم فعاليتهاي شركتهاي عظيم نفتي در اهواز را نيز به آن اضافه كرد، سازمان بهداشت جهاني، شهرستان اهواز را به عنوان آلوده ترين شهر جهان معرفي كرد كه به نظر مي رسيد با بلاهايي كه سر مردم استان خوزستان و مركز آن مي آيد اين انتخاب بيراهه نبوده ولي مسئولان به جاي نگاه اصلاحي و مشكل گشا به اين موضوع، اين اطلاعيه سازمان جهاني را اشتباه و غيركارشناسي اعلام كرده اند در حاليكه اين مسئولان معترض به اين خبر بودند كه همواره وعده هاي كارشناسي نشده تحويل مردم مظلوم خوزستان داده اند.

در همين خصوص نماينده مردم اهواز در مجلس در خصوص اعلام شهر اهواز به عنوان آلوده ترين شهر جهان به خبرنگار مهر گفت: البته اين خبر براي مردم خوزستان كه با پوست و خون خود آلودگيهاي چند سال اخير ناشي از گرد و غبار را لمس كرده اند خبر عجيبي نيست و تنها فرق اساسي اين خبر اين بود كه از سوي يك سازمان بين المللي مورد تاكيد قرار گرفته است.

سيد شريف حسيني افزود: در حاليكه ذرات معلق با 20 ميكروگرم باعث بروز مشكلات تنفسي براي هر فردي مي شود، خوزستاني ها گرد و غبار با غلظت 327 ميكروگرم و حتي فراتر از آن را در سالهاي اخير تحمل كرده اند بنابراين انتخاب اين شهر و حتي استان خوزستان به عنوان آلوده ترين شهر يا استان جهان موضوع عجيبي براي خوزستانيها نيست ولي بي شك اين موضوع يك امري حساب مي آيد كه با ندانم كاري و تعلل باعث به وجود آمدن چنين وضعيتي اسفناكي در استان شده است.

اما عواقب گرد و غبار براي مردم خوزستان فراتر از محروميت از زندگي در يك هواي سالم و انواع بيماريهاي پوستي و تنفسي بوده به گونه اي كه اكنون اغلب نخبگان استان راه مهاجرت از شهر و استان خود را در پيش گرفته اند و انواع محدوديتهاي اعمال شده مثل ممنوعيت انتقال كارمندان به ساير استانها هم نتوانسته جلو سيل ويرانگر خروج نخبگان از استان را بگيرد.

حسيني در اين خصوص مي گويد: وضعيت غير قابل تحمل گرد و غبار در استان خوزستان باعث شده اغلب نخبه هاي استان، پزشكان، سرمايه داران، كارمندان، معلمان و استادان دانشگاه مهاجرت به خوزستان را به ماندن در شهرهاي آن ترجيح دهند به گونه اي كه بعد از بيكاران، اين روزها اغلب مراجعات به دفاتر نمايندگان خوزستان را افرادي تشكيل مي دهند كه خواستار كمك نمايندگان براي تسريع در مهاجرت آنها به بيرون از خوزستان مي شوند البته برخي از آنها حق هم دارند زيرا به توصيه پزشكان ماندن در هواي آلوده شهرهاي استان خوزستان براي آنها كشنده است و بيماريهاي آنها را تشديد مي كند.

وي خروج اين افراد را در بلندمدت و حتي ميان مدت باعث نابودي استان خوزستان دانست و تاكيد كرد: از دولت انتظار داريم فرصتهاي از دست رفته در خوزستان را احيا كند و با عظم جدي و ملي، مسئله گرد و غبار در خوزستان را خاتمه دهد.

سازمان بهداشت جهاني همچنين با اعلام اينكه همين ريزگردها در سال، موجب مرگ زودرس براي يك ميليون  و 340 هزار نفر مي شوند از كشورهاي جهان خواسته تا اقدامات خود براي كاهش آلودگي شهرهاي خود را كاهش دهند اين در حالي است كه بي شك در مدت اخير مرگ و ميرهايي ناشي از بروز پديده گرد و غبار در استان به وقوع پيوسته كه بي شك از سوي مسئولان امر كتمان شده است.

نماينده مردم شوشتر در مجلس شوراي اسلامي كه اين روزها شهرش به شدت تحت تاثير اين پديده قرار گرفته است با تشريح آثار و زيانهاي پديده گردو غبار در استان خوزستان گفت: هيچ اقدامي براي حل معضل گرد و غبار اين استان انجام نشده است.

سيدمحمد سادات ابراهيمي تصريح كرد: مهمترين معضل استان خوزستان پديده گرد و غبار است كه آسيبهاي فراواني را به بخشهاي مختلف اقتصادي مردم وارد كرده ولي با وجود اينكه دولت براي حل مشكل گردوغبار استان خوزستان مصوبه داشت و وزارت كشور مامور شد تا براي حل اين مسئله هماهنگيهاي لازم را بين وزارت نفت، امور خارجه و جهاد كشاورزي به وجود آورد، اما بعد از گذشت ماه ها هيچ اقدامي در اين باره انجام نشده است.

وي افزود: پديده گرد و غبار كشاورزي استان خوزستان را در معرض نابودي قرار داده، بهداشت عمومي به شدت تهديد مي شود و مراجع ذي ربط پاسخ قانع كننده اي در اين خصوص نمي دهند.

عضو كميسيون كشاورزي، آب و منابع طبيعي مجلس تصريح كرد: عدم اقدام لازم در زمينه بيابان زدايي، قطع درختان جنگل، تخريب تالابها و انتقال آب از جمله عوامل اصلي پديدآورنده معضل گرد و غبار هستند كه اين معضل با جنگلكاري و مالچ پاشي در بيابانهاي كشور ايران و عراق برطرف مي شود.

مدتي قبل 60 نفر از كارشناسان محيط زيست عراق با حضور در شهرستان اهواز، آموزشهاي لازم براي آغاز كار مالچ پاشي به منظور تثبيت خاكهاي بيابان هاي كشور خود را ديدند ولي مالچ پاشي در كشور عراق كه بخش عمده اي از گرد و غباري كه اين روزها آسمان خوزستان و ساير استانهاي كشور را تيره و تار مي كند و  از اين كشور مي آيد شروع نشده است.

مسئول كميته مقابله با ريزگردها در مجلس شوراي اسلامي نيز در خصوص پديده گرد و غبار به خبرنگار مهر مي گويد: يكي ديگر از مواردي كه باعث آلودگي شهر اهواز شده، وجود پديده مخرب گرد و غبار در شهر است كه 90 درصد منشا اين پديده از كشور عراق است ولي در اين كشور به علت مشكلات فراوان ناشي از جنگ و حضور اشغالگران، توجه به اين پديده در اولويت كاري اين كشور قرار ندارد.

شبيب جويجري با بيان اينكه بخشي اعظمي از تالاب هورالعظيم در كشور عراق خشك شده، گفت: كشور تركيه در سالهاي اخير اقدام به احداث سدهاي فراواني در سرشاخه هاي رودخانه هاي دجله و فرات به عنوان منابع اصلي تغذيه آب تالاب هورالعظيم كرده كه اين موضوع در نهايت باعث خشك شدن تالاب شده است.

نماينده مردم اهواز در مجلس هشتم تصريح كرد: خشك شدن تالاب باعث سبك شدن خاك منطقه شده و در نتيجه با اندك ورزش بادي اين خاك به سمت مرزهاي ايران حركت و در اولين نقطه خوزستان را تحت الشعاع خود قرار مي دهد.

و با رد اين تصور غلط كه بخشي از منشاء گرد و غبار خوزستان كشور عربستان است، تاكيد كرد: در ابتدا حتي خود من نيز و اغلب كارشناسان نيز چنين نظري داشتند ولي با مطالعات ماهواره اي و دقيق صورت گرفته، مشخص شد عربستان نقش فوق العاده اندكي در اين گرد و غبار دارد.

جويجري در خصوص آخرين اقدامات كشور عراق براي مهار پديده گرد و غبار گرفت: به دنبال رايزنيهاي صورت گرفته كارشناسان عراق آموزشهاي لازم را براي انجام مالچ پاشي و بيابيان زدايي در كشور خود را در شهرستان اهواز ديده اند.

وي البته گفت: قرار بود مالچ پاشي در كشور عراق از ابتداي امسال انجام شود كه تاكنون اين امر محقق نشده و اين روزها متاسفانه شاهد هستيم روز به روز بر شدت گرد و غبار در شهرهاي مختلف استان خوزستان افزوده مي شود كه به نظر مي رسد دولت بايد يك همت اساسي در رايزني با كشور عراق براي جلوگيري از اين امر از خود نشان دهد.

جويجري تاكيد كرد: در صورت اجراي پروژه بيابان زدايي و مالچ پاشي در كشور عراق به طور حتم 90 درصد پديده مخرب گرد و غبار در خوزستان و شهرهاي ديگر از بين مي رود.

مسئول كميته مقابله با ريزگردها در مجلس شوراي اسلامي تصريح كرد: قرار است عمليات بيابان زدايي در كشور عراق با اعتباري بالغ بر يك ميليارد دلار كه از سوي مجلس تصويب شده از سوي ايران البته با آموزش كارشناسان عراقي صورت گيرد كه انتظار مي رود مشكل بروز اين پديده كه زندگي را در پنج سال اخير به كام مرم ايران تلخ كرده است حل شود.

جويجري با بيان اينكه بخشي اعظمي از تالاب هورالعظيم در كشور عراق خشك شده، گفت: در سالهاي اخير اقدام به احداث سدهاي فراواني در سرشاخه هاي رودخانه هاي دجله و فرات به عنوان منابع اصلي تغذيه آب تالاب هورالعظيم شده كه اين موضوع در نهايت باعث خشك شدن تالاب شده است.

تعطيلي گاه و بيگاه مدارس خوزستان در سالهاي اخير نيز يكي از معضلاتي كه نظام آموزشي و آينده علمي دانش آموزان استان را با چالش جدي مواجه كرده است زيرا تعداد ساعات تحصيل دانش آموزان در سال در خوزستان در مقايسه با ساير استانهاي كشور كمتر است و اين موضوع با تعطيلي زودهنگام مدارس درخوزستان به علت گرماي زودرس تشديد مي شود.

در همين خصوص مديركل محيط زيست استان خوزستان در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص استانداردهاي آلودگي هوا گفت: استاندارد جهاني براي رسيدن گرد و غبار در هوا، 150 ميكروگرم بر مترمكعب است ولي ما در كارگروه استان خوزستان استانداردهاي جديدي تعريف كرديم كه بر اساس آن اگر غلظت گرد و غبار به دو هزار ميكروگرم بر مترمكعب برسد مقطع ابتدايي، اگر به سه هزار ميكروگرم بر مترمكعب برسد تمام مراكز آموزشي و اگر به بالاي سه هزار ميكروگرم بر مترمكعب برسد تمام مراكز آموزشي و دستگاه هاي دولتي تعطيل مي شود.

تورج همتي عنوان كرد: اگر غلظت گرد و غبار به 625 ميكروگرم بر مترمكعب شرايط هوايي كاملا ناسالم و براي زندگي مردم خطر آفرين است كه مردم خوزستان بارها غلظتي چندين برابر اين رقم را تجربه كرده اند.

وي در خصوص خطرات گرد و غبار گفت: بخشي از گرد و غبار كه به آن ريزگرد مي گويند به صورت مستقيم وارد خون مي شود و در خون به صورت گلوله جمع مي شود. اين حالت باعث ايست قلبي مي شود به همين دليل مردم بايد مراقب باشند كه به هيچ وجه در هواي آزاد تردد نكنند.

همتي به مردم خوزستان توصيه كرد: هنگام گرد و غبار براي كاهش ميزان آلودگي هوا از برخي گياهان طبيعي در منازل خود استفاده كنند زيرا آنها مي توانند تا حدودي هواي داخل منازل را پاك كنند.

از سوي ديگر استنشاق هواي آلوده به ذرات گرد و غبار سبب نفوذ ذرات ريز به كيسه هاي هوايي ريه ها مي شود و اين عمل باعث اختلال در عملكرد اكسيژن رساني ريه به بافتها به خصوص قلب مي شود و اين امر بي نظمي در ضربان قلب و حملات قلبي در افراد داراي بيماريهاي قلبي را درپي دارد.

از طرفي در دراز مدت ذارت بسيار ريز گرد و غبار وارد دستگاه خون شده و در جدار عروق رسوب كرده و شرايط را براي تصلب شرايين و تنگي عروق فراهم مي كند. از ديگر عوارض گرد و غبار تشديد موارد آلرژي تنفسي در بيماران داراي زمينه است. ريه سالمندان از كار كرد طولاني و تغيير در دستگاه تنفسي دچار فرسودگي شده است.

در همين خصوص به سالمندان توصيه مي شود تا حد امكان از منزل خارج نشويد و از سفرهاي غير ضروري خودداري كنند همچنين اگر بيماريهاي زمينه اي قلبي داريد به هيچ وجه خود را در معرض آلودگي قرار ندهيد در صورت علائم تنگي نفس و احساس خفگي و تهوع و سر درد شديد فورا به مركز بهداشتي و درماني مراجعه كنند.

سالمندان در فضاهاي آلوده از تنفس عميق خودداري كنند. به سالمندان، كودكان زير هشت سال، بيماران تنفسي و زنان بار دار اكيدا توصيه مي شود در موقع آلودگي از منزل خارج نشوند.

همچنين افراد بايد به صورت جدي از انجام فعاليتهاي ورزشي خودداري كنند چون فعاليت ورزشي باعث افزايش ضربان قلب و تنگي نفس و متعاقب آن افزايش ورود هواي آلوده به ريه ها مي شود ضمن اينكه در صورت ضرورت هنگام خروج از منزل از ماسك مناسبي كه دهان و بيني را كامل بپوشاند استفاده شود.

به هر حال وقتي عنوان مي شود پديده گرد و غبار در كشور با مالچ پاشي در خاك عراق قابل مرتفع شدن است و از سوي ديگر مالچ در كشور ما به علت وجود پالايشگاه هاي نفتي فراوان به وفور يافت مي شود، تعلل مسئولان در اين خصوص نابخشودني و بازي با جان مردم است.