قصد اين نوشتار زير سوال بردن يا مخدوش نمودن چهره نهاد يا ارگاني نيست، فقط تجربيات نگارنده در خصوص طراحي و نحوه اجراي پل هاي عابر پياده مي باشد كه در اختيار خوانندگان محترم قرار خواهد گرفت البته در بخش هايي به عنوان مصاديق به پاره اي از ايرادها اشاره خواهد شد.
سوال اساسي اول اين است كه پل عابر پياده ابزاري جهت رفع مشكل است يا خود مي تواند مشكل ساز باشد ،شايد سوال نماييد پل مگر مي تواند مشكلاتي را ايجاد نمايد كه بايد جواب داد آري ، پل هايي با جانمايي غلط،طراحي بد و نامناسب و در نهايت ساخت و اجراي غير اصولي و عدم ايمن بودن مي توانند پل را مشكل دار يا حتي ترسناك نمايند.
در شهر اهواز طي سنوات گذشته مطالعاتي بعنوان اولويت بندي اجراي پل هاي عابر پياده اهواز انجام گرديد كه به تفكيك مناطق اولويت اجراي پل ها و حدود تقريبي احداث را مشخص نموده است البته بنده نمي دانم دستوركار شهرداري اهواز در اجراي پل ها همين مطالعات است يا نحوه تصميم گيري در خصوص جانمايي پل ها به طريقه ديگري انجام مي گيرد، انشاا.. مسئولين شهرداري در اين خصوص توضيح خواهند داد.
موضوع ديگر بعد از نياز سنجي احداث پل است كه در واقع بجاي پل عابر پياده بايد گفت معبر امن عابر پياده جهت عبور از عرض خيابان كه اين معبر مي تواند بطرق مختلف مانند سرعتكاه،زيرگذر،پل عابر و.. باشد انجام مي گيرد و پل عابر پياده يكي از گزينه هاي پيش روي است ، البته در شهر اهواز گويا تنها گزينه موجود احداث پل مي باشد كه آن هم با يك فرمت لوله اي انجام مي گيرد.
گويا در طي اين سالها هيچ تلاش و خلاقيتي براي تغيير نحوه طراحي و المان آن انجام نپذيرفته است تا از اين سازه فلزي بتوان در كارهايي ديگري همچون زيبايي محيط شهري يا گذرگاه عبوري عابر پياده ي چند منظوره با قابليت عبور دوچرخه و كالسكه و اسكيت يا ايجاد فضاهاي فرهنگي و تفريحي بهره برد.
البته شك ندارم شهرداري فقط بدنبال اجراي سازه اي ولو ضمخت است كه با كمترين هزينه اجرا گردد و نتيجه همين پل هاي لوله اي است كه براي چنين سازه اي اصلاً به طراحي معماري نياز نيست. زيرا تيپ كار يكسان و مشخص است.
اما در خصوص طراحي فني و سازه اي كه بايد با توجه به عرض معبر و ارتفاع پل صورت گيرد سوال اين است در شهرداري اهواز بعد از طراحي چه كسي محاسبات طراحان سازه را بررسي و راستي آزمايي مي نمايد و استاندارهاي ملزوم شده و نحوه اتصالات و جوشها و غيره چگونه مورد بازبيني قرار مي گيرند ، حال فرض نماييد كه طراحي و محاسبات هيچگونه ايراد و اشكالي ندارند موضوع بعد ساخت و نصب سازه مي باشد كه بايد توسط پيمانكار انجام گيرد.
سوال اين است نحوه نظارت و بازرسي فني ساخت و اجراي سازه چگونه است،آيا در خريد ملزومات پل مانند انواع لوله و اتصالات و مواد مصرفي و ديگر موارد تست هاي استاندارد انجام مي گيرد(تست هاي NDT) و چك ليست هاي فني را پاس نموده اند، آيا جوش و تست هاي جوش و تست هاي غير مخرب انجام مي گيرد و سوابق آنها موجود است و در بانك اطلاعاتي يا شناسنامه پل ها ثبت و ضبط مي گردد .
حال فرض نماييد كليه مراحل طراحي و ساخت و نصب بنحو مطلوب انجام گرفته است اما سازه پل نياز به بررسي هاي دوره اي دارد و بايد طي بازديد هاي فني مشخص انواع اتصالات مورد بازرسي و بازدبيني دقيق قرار گيرند و در سوابق نگهداري ثبت گردند تا چنانچه به هر دليل ايرادي در كار حادث شده مشخص و رفع گردد،بطور مثال فرض نماييد در ساعاتي از شب كه فردي در خيابان ها نيست يكي از ماشين هاي سنگين در سطح شهر به سازه پل برخورد نمايد كه موجب آسيب هاي جدي به سازه و اتصالات جوشي گردد و از محل متواري و كسي هم متوجه نگردد آيا اين امكان وجود نخواهد داشت كه در آينده با عبور بارهاي عبوري از روي پل يا حتي كوچكترين برخورد خودرويي ديگر با آن سازه پل سقوط يا تخريب گردد و موجبات صدمات جرحي يا فوتي شهروندان را مهيا نمايد.
نگارنده بعيد مي دانم در شهرداري اهواز يا شهرهاي استان چنين موضوعاتي در كار رعايت گردند و نتيجه همين خواهد بود كه گاهاً اتفاقات تلخي مانند حادث مي شوند ، در حادثه برخورد كاميون با پل جاده ساحلي بدون بررسي دقيق و همه جانبه نمي توان راننده كمپرسي را بتنهايي مقصر دانست زيرا بايد بطور دقيق سرعت حركت و ميزان بار وارد شده به عرشه بررسي و مشخص گردد سازه در هنگام برخورد از استحكام كافي و لازم برخوردار بوده است يا خير؟
در خصوص زيبايي اجراي پل ها بايد عرض شود در هنگام شهرداري قبل مقرر بود جهت جاده ساحلي بجاي دو پلي كه سقوط نمودند سازه هاي زيباي ديگري كه داراي المانهاي خاص شهري و پل هايي چند منظوره بودند اجرا گردند و حتي جهت نبش 9 سازه پل بطور كامل طراحي و آماده اجرا بود اما متاسفانه بدليل كارشكني افرادي در شهرداري اهواز اين پروژه اجرايي نشد.
انشاا.. روزي برسد كه در شهر اهواز شاهد احداث انواع گذرگاههاي عابر پياده مناسب و زيبا و البته استاندارد باشيم كه داراي كاركردهاي متفاوت و چند منظوره باشند و قطعاً چنين معابري علاوه بر روان سازي ترافيك و ايمني شهروندان در مقولاتي مانند زيبايي و درآمدزايي شهرداري مي توانند دخيل باشند.
و من ا.. التوفيق؛ نويد قائدي
چند سال سابقه کار اجرایی در این مورد دارید؟
تشکر
اقای قائدی تخصص و مدرک تحصیلی شما چیست ؟