نخستین جلسه کمیته پیشگیری از طلاق و شورای ملی سرآمدان صیانت از نهاد خانواده ديروز با حضور الفت معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه و جمعی از مدیران دستگاههای مرتبط و اساتید و فعالاناين عرصه برگزار شد.
به گزارش قانون، در ابتداي اين نشست علیمحمد زنگانه به ابراز نگرانی رهبر معظم انقلاب اسلامياز روند طلاق به ویژه طلاق توافقی اشاره کرد و گفت: رهبر معظم انقلاب در دیدار مسئولان عالی قضایی فرمودند که قضات با کمک بزرگان و خانوادهها اينگونه مسائل را تقلیل دهند. مدیرکل پیشگیری و فرهنگ قوه قضاييه با بیاناينکه کمیته بنا ندارد جای شوراهای دیگر را بگیرد، افزود:اين شورا قرار است در راستای تحقق منویات قانونگذار در قانون حمایت از خانواده که تکالیفی را برای دستگاه قضایی تعیین کرده و همچنین در راستای تحقق فرمایشات رهبر معظم انقلاب حرکت کند و بین سازمانهای دخیل همافزایی به وجود آورد.
وی ادامه داد: با توجه بهاينکه زمان و هزینه کافی برای انجام پژوهش را نداریم دبیرخانه کمیته کارهای پژوهشی انجام شده و نتایج آنها را استخراج كرده و خلاصهاين پژوهشها برای تصمیمگیری به کمیته ارائه میشود.
این مقام مسئول در معاونت پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاييه به آخرین وضعیت آماری از ازدواج و طلاق در کشور اشاره کرد و گفت: دومین دعوا از دعاوی کشور را دعاوی خانواده به خود اختصاص میدهد.
زنگانه یادآور شد: در سال 93 طلاق توافقی با 164 هزار و 162 مورد، مطالبه مهریه 139 هزار و 279 مورد، مطالبه نفقه با 84 هزار و 712 مورد، مسائل مربوط به حضانت فرزند با 14 هزار و 213 مورد، الزام به تمکین با 78 هزار و 916 مورد، استرداد جهیزیه با 21 هزار و 579 مورد و پس از آن صدور گواهی عدم سازش، طلاق به درخواست زوجه و مطالبه اجرتالمثلايام زوجیت بیشترین دعاوی مربوط به حوزه خانواده در سال 93 بوده است.
7 درصد دغدغه صاحبنظران به طلاق مربوط ميشود
وی همچنین به آمار دعاوی خانواده در 6 ماه نخست امسال اشاره کرد و گفت: در 6 ماه نخست امسال طلاق توافقی با 81 هزار و 982 مورد و مهریه با 67 هزار و 82 مورد بیشترین دعاوی مربوط به حوزه خانواده را به خود اختصاص دادهاند.
این مقام مسئول در قوه قضاييه با اشاره به عناوین اتهاميسال 93 گفت: بسیاری از موارد موجود دراين عناوین بازتولید رفتارها و ناهنجاریها به دلیل کج کارکردی خانواده است. به عنوان مثال اگر ضرب و جرح عمدی، دومین عنوان اتهاميکشور محسوب میشود به دلیل آن است که تاب آوری و صبر در خانواده تمرین نشده است.
وی تاکید کرد: خانواده به عنوان بازتولیدکننده سبک زندگیايرانی و اسلاميبا ناکارآمدی مواجه شده است و همین مسئله باعث به وجود آمدن آسیبهای مختلف در جامعه میشود. مدیرکل پیشگیری فرهنگی و اجتماعی معاونت پیشگیری از وقوع جرم قوه قضايیه با اشاره به 5 دغدغه اصلی صاحبنظران گفت: سرقت، قاچاق مواد مخدر، نزاع، اعتیاد و طلاق 5 دغدغه صاحبنظران در کارگاههای مختلف آموزشی بوده است.
وی ادامه داد: هرچند طلاق 7 درصد دغدغه صاحبنظران را به خود اختصاص میدهد اما از طرف دیگر اعتیاد بیش از 40 درصد علت طلاقها را شامل میشود.
زنگانه همچنین با اشاره به ازدواجهای ثبت شده تا سال 93 گفت: از سال 89 به بعد سیر کاهنده ازدواج و از سوی دیگر افزایش سن ازدواج را شاهد بودیم به طوری که میانگین سنی ازدواج در برخی کلانشهرها مانند تهران در زوج 28 و در زوجه 23 سال است.
طلاق توافقي به نوعي تضعيف حقوق زنان است
همچنين در ادامه نشست جمعی از مدیران دستگاههای مرتبط و اساتید و فعالاناين عرصه نظرات خود را بيان كردند كه يكي از اين كارشناسان سركار خانم دكتر پوران ولويون قاضي ديوان عالي كشور و مشاور وزير دادگستري در امور خانواده گفت: طبق موضوعي كه مقام معظم رهبري روي طلاق توافقي فرمودند بايد گفت اين طلاق باعث شده تا حق و حقوق زنان تضعيف شود و به نوعي طلاق رجي محسوب ميشود و كانون خانواده را از هم پاشيده است.
وي تصريح كرد: به طور كلي بايد گفت طلاق بايد وجود داشته باشد چون اگر در مواردي كه آن طلاق پسنديده باشد آثار آن كمتر خواهد بود. به نظر بنده بايد تمامي مراجع خانواده شرايطي را داشته باشند كه طلاقها را كاهش دهند.
اين قاضي دادگستري در پايان خاطر نشان كرد: در رابطه با زناني كه تحت عنوان زنان روسپي هستند بايد گفت طبق آمار موجود 43 درصد از اين زنان كه گفته ميشود به واسطه نيازهايي كه دارند يا يك بار ازدواج كردهاند يا در ليست زنان مطلقه هستند؛ ما بايد به موضوع طلاق نه به خاطر خود طلاق بلكه از ديد گستردهتري از لحاظ معنوي نگاه كنيم. به طور كلي از اين آمارممكن است 20 درصد بحق به اين راه كشيده شده باشند پس بايد حمايتهاي مالي و معنوي صورت بگيرد تا اين زنان به سوي اين راهها كشيده نشوند.
راهاندازي مراكز مشاوره به منظور جلوگيري از افزايش طلاق
در انتهاي اين نشست محمدباقر الفت به جمعبندي مطالب پرداخت و گفت: قانونگذار در قانون حمایت از خانواده، تمام تلاش خود را کرده تا مرجعی برای تحکیم بنیان خانواده پیدا و به جامعه عرضه کند.
معاون پیشگیری از وقوع جرم قوهقضايیه ادامه داد: به نظر قانونگذار، مراکز مشاوره بایداين وظیفه را بر عهده بگیرند چرا که در ماده 16 قانون حمایت از خانوادهاين تکلیف را بر عهده قوهقضايیه قرار داده که به منظور تحکیم مبانی خانواده، جلوگیری از افزایش طلاق و سعی درايجاد صلح و سازش، ظرف مدت 3 سال مراکز مشاوره خانواده را در کنار دادگاههای خانواده راهاندازی کند.
الفت افزود:اين بدان معنی نیست که مراکز مشاوره فقط به امر طلاق میپردازند. ما در قوهقضايیه تلاش میکنیم نظر قانونگذار را اجرایی کنیم و در همین راستا، آيیننامهای که ماده 17 قانون حمایت از خانواده مورد تاکید قرار داده بود، سریعا توسط وزارت دادگستری تهیه شد و به تصویب رئیس دستگاه قضا رسید. پیش نویس دستورالعمل اجرایی آيیننامه نیز با همکاری مرکز مشاوران قوهقضايیه تهیه و به رئیس دستگاه قضا تقدیم شده که امیدواریم با تايیداين دستورالعمل از سوی رئیس قوهقضايیه، راه برایايجاد مراکز مشاوره خانواده، هموارتر شود.
فعالیت مراکز مشاوره، بستگی تام به دادگاههای خانواده ندارد
این مقام مسئول در قوهقضايیه با بیاناينکه، فعالیت مراکز مشاوره، بستگی تام به دادگاههای خانواده ندارد، افزود: مباحث مراکز مشاوره، فراتر از مباحثی است که در دادگاه به عنوان موضوع دادرسی، مطرح میشود. ما در دادگاه به تحکیم مبانی خانواده نمیپردازیم زیرا وظیفه دادرسی نیست اما مراکز مشاوره دراين ارتباط، وظیفه و مسئولیت دارند. معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوهقضايیه یادآور شد: طبق ماده 17 قانون حمایت از خانواده، دراين مراکز باید کارشناسان عرصههای مختلف حضور داشته باشند. واقعیتاين است که دادگاهها نمیتوانند تشخیص دهند که رابطه نکاح قطع شود یا ادامه یابد.اين کار، قضایی نیست بلکه یک کار فوقالعاده تخصصی است و باید مجموعهای از کارشناسان برای بقا و دواماين رابطه اظهارنظر کنند. وی توضیح داد: قبلا قانونگذار تلاش میکرد تحت هر شرایطی رابطه زوجیت حفظ شود و به ندرت اجازه میداداين رابطه انحلال یابد اما باايجاد مراکز مشاوره خانواده، قدرت تشخیص دادگاه بالاتر رفته است و دادگاه به رغم همه اختیارات مفصلی که دارد، در امر صدور گواهی عدم سازش، بدون دستیابی به نظرات مکتوب کارشناسان، حق صدور گواهی عدم سازش را ندارد.