لزوم توجه به هنرهای عمومی در حاشیه ساحلی رود کارون در اهواز

شوشان – بیژن خیری :

شهر بستر و مکانی برای زندگی است، از این رو می توان تعامل و ارتباط هنربا شهرو فضاهای شهری را درهمین نکته جست و جو کرد. غنای زندگی هنگامی پدید می آید که معنویت هنری در شهر، محیط های شهری و فضاهای همگانی فراهم باشد، چنین معنویتی را می توان در انواع آثار هنری که قابلیت ارائه در فضا های عمومی را دارند، مشاهده کرد.                

هدف هنر آفرینش فضایی عینی یا ذهنی است,این فضا می تواند حاصل از یک تابلو نقاشی، یک نوای موسیقی، اثری حجمی و تندیس گونه، اثر اجرایی، یک اثرمعماری یا هراثر هنری دیگر باشد. استفاده ازاین قابلیت هنر در فضاهای عمومی و مردمی و در تعامل با معماری و طراحی شهری و نیز مسائل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی می تواند تاثیرات بسزایی درماهیت و حس فضایی- مکانی فضاهای عمومی شهر داشته باشد.

مقوله"هنر عمومی"یا به بیانی دیگر"هنر مردم وار" ازجمله جنبش های قرن بیستم و دستاوردهای این برهه از تاریخ به شمار می رود. این گونه هنری به مثابه ی جلوه ای از هنر برخاسته از بطن و متن و بافت هر جامعه و مردم درپی آن است تا با بیانی ساده و بی آلایش چشمان مردم را رو به سوی خود خیره سازد و جذابیت زندگی شهری را افزون گرداند

هنر عمومی می تواند کانونی برای شکل گیری فرهنگ عمومی ایجاد نموده و از این رو دارای نوعی بیان کالبدی(مجسمه ها و یادمان ها), گونه ای بیان معنایی مشترک ویا نقاط مورد علاقه و جذاب برای مردم باشد. از دیگرسو هنرهای عمومی یارای آن را دارند که مجالسی برای شکل گیری فرایندها و اتفاقاتی (از قبیل جشنواره ها و فستیوال ها) که سودای بازتاب ارزش های اجتماعی شرکت را در سر دارند باشند. بدین ترتیب می توان هنرهای عمومی را در قالب وقایع، کارهای برجسته و شاهکارها، فعالیت ها, هنرهای نمایشی و هرگونه تظاهر هنر موسیقی و در کل تمام فعالیت های خلاقانه و پرمعنا درفضای عمومی دانست. بنابراین هنرهای عمومی به دو بخش هنرهای متحرک که شامل نمایش های خیابانی، گالری های خیابانی، اجرای موسیقی که قادر هستند مردم را به توقفی کوتاه و نظاره به یک هنر تشویق نماید. هنرهای ثابت شامل یادمان ها، مجسمه ها، مبلمان شهری و گرافیتی همچون نقاشی های کف و نقاشی های دیواری می شوند.

نقش هنر عمومی درفضای شهررا می توان به صورت زیر برشمرد:

1- محیط زیست ساخته شده را اصلاح می کند

2- فضای شهری را انسانی نموده و به مکان معنایی تازه می بخشد

3-  بسترساز گفتگو و بحث های اجتماعی است

4-  به ارتقا کیفیت محیط زیست و زندگی مردم می انجامد

5- استفاده از فضاهای شهری را افزایش داده و حس مالکیت و غرور اجتماعی را افزایش می دهد

6- بر توان گردشگری می افزاید

7- اقتصاد محلی را تقویت می کند

8- برحس ارج و احترام مردم نسبت به یک مکان می افزاید

9- کاراکتر ویژه و متفاوتی به توسعه های بخش عمومی و خصوصی شهر می بخشد

هنرهای عمومی در حاشیه ساحلی رود کارون در,شهراهواز همانند سطح شهر بسیار کم رنگ است و این مهم باعث شده حتی رودزیبای کارون که خود جلوه ای زیبا ازشهر به نمایش می گذارد و وجه تمایز این شهر با شهرهای دیگر است که هرانسانی را به وجد می آورد، در دامن حاشیه بی روح آن گم شود و در نمایش زیبایی خدادادی خود نیز ناتوان باشد. برای روح بخش بودن این فضای عمومی می طلبد که موارد ذیل در آن انجام گیرد:

1- از هنرهای گرافیتی بیشتری درحاشیه ساحلی کارون استفاده گردد.

2- از مبلمان شهری,مناسب و بیشتری برخوردار باشد

3- ازیادمان ها و مجسمه هایی با مضامین خاص که مرتبط با فرهنگ,آداب و تاریخ مردم این منطقه است استفاده گردد.

4- از مجسمه های زنده استفاده گردد.بدین معنی که شخصی در قالب  مجسمه ای فاخر ایستاده و برای ره گذران جذابیت داشته باشد

5-  نمایش هایی باشکوه در آن جا برگزار گردد.

6-  امیداست که با خلق هنر در سطح شهر و فضاهای عمومی اهواز,فضای شهری بی روح که تولید کننده کسالت,خستگی و بی انگیزه گی و... است ازاین شهر رخت بربندد.