وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران میگوید با توجه به کارشکنی مقامات سعودی، زمان برای انجام تمهیدات حج از دست رفته است و شرایط برای انجام حج تمتع آماده نیست.
خبرگزاری ایرنا روز پنجشنبه (23 اردیبهشت) به نقل از علی جنتی نوشت: «از حدود چهار ماه پیش تلاش بر آن است تا بحث حج را با سعودیها حل کنیم، زمانی که خواستیم هیأتی را از ایران اعزام کنیم دریافت ویزای آنها یک تا 2 ماه طول کشید.»
جنتی این اظهارات را در دیدار با آیتالله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی، از مراجع عظام تقلید در استان قم مطرح کرده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران افزود: «بالاخره افرادی چون رئیس سازمان حج و زیارت با مشکلات زیادی ویزا گرفتند و به عربستان رفتند که با بی اعتنایی، تهدید و انگشت نگاری مواجه شدند و با وجود پاسپورت سیاسی وسایل آنها را تفتیش کردند.»
جنتی همچنین گفت: «رئیس سازمان حج و زیارت کشور چهار جلسه با وزیر حج عربستان برگزار کرد، برخوردهای آنها سرد و نامناسب بود و پیشنهادهای ما در زمینه مسائلی چون ویزا، حمل ونقل هوایی و تامین امنیت حجاج با توجه به نبود کنسولگری ایران پذیرفته نشد.»
این مقام تأکید کرد: «مسئولان عربستانی در مورد ویزا نیز هیچ قولی ندادند و معتقدند که حاجیان ما باید به کشور ثالثی بروند و ویزا بگیرند که اینها نشان میدهد شرایط برای حج آماده نیست، اکنون نیز زمان را از دست دادهایم و ولی ما درحد توان تلاش کردیم تا نشان دهیم که کارشکنی از سوی سعودیها است.»
آیتالله سبحانی نیز در این دیدار گفت: «برای برگزاری حج حداقل شرایط را قائل شوید و مستحبات را کنار بگذرید.»
«بعید است اجازه ورود روحانیون ملبس به عربستان داده شود»
سعید اوحدی، رئیس سازمان حج و زیارت ایران نیز در دیدار با آیتالله جعفر سبحانی در قم گفت: «متاسفانه فضای سیاسی تندی در عربستان علیه ایران حاکم است و حتی بعید است اجازه ورود روحانیون ملبس به این کشور داده شود.»
وی افزود: «علی رغم پروتکل سیاسی ما چهار نامه به وزیر حج عربستان فرستادیم تا در خصوص حج مذاکرات انجام شود... شرکت هواپیمایی عربستان هفتۀ پیش اعلام کرد شرکت های هواپیمایی ایران مجوز ورود به این کشور را ندارند.»
رئیس سازمان حج و زیارت ایران همچنین گفت: «زمانی که در مذاکرات موضوع امنیت را مطرح کردیم خیلی پاسخگو نبودند و گفتند ما میزبان هستیم و تمهیدات را داریم با این حال ما 20 راهکار ارائه کردیم که در ابتدا با استقبال آنان مواجه شد.»
اوحدی روز پنجشنبه در دیدار با آیتالله موسوی اردبیلی نیز گفت: «متاسفانه عدم پاسخگویی عربستان باعث شده است تا ما زمان کافی برای انجام تمهیدات لازم نداشته باشیم و وارد محدوده زمانی قرمز شویم.»
وی دربارۀ عدم هماهنگی میان وزارتخانههای حج، امور خارجۀ و کشورِ عربستان گفت: «این سه وزارتخانه دارای اختلافات داخلی هستند و همانطور که میدانید هفته گذشته وزیر حج عربستان تغییر کرد.»
روز چهارشنبه (22 اردیبهشت) حسین جابری انصاری، سخنگوی وزارت امور خارجۀ ایران، صدور روادید و حمل و نقل زائران ایرانی بیت الله الحرام را از مسائل مورد اختلاف ایران با عربستان سعودی اعلام کرد و گفت: «اگر درباره اینها توافق ایجاد نشود، عربستان مسئول بستن راه اعزام حجاج ایرانی خواهد بود.»
پیشتر رئیس سازمان حج و زیارت ایران در تاریخ 21 اردیبهشت گفته بود چنانچه عربستان تا 10 روز آینده به رفتار نامتعارف خود ادامه دهد، ایران خواستار برگزاری جلسۀ اضطراری شورای عالی حج میشود تا تصمیم نهایی دربارۀ حج تمتع 95 اتخاذ شود.
اقدامات کارشکنانۀ عربستان در حالی صورت میگیرد که بسیاری از کشورهای جهان سوء مدیریت رژیم ریاض را در رابطه با مناسک حج مورد انتقاد قرار دادهاند.
در مناسک حج واجب در اوایل مهر ماه 1394 در اثر سوء مدیریت مسئولان سعودی، در مناسک رمی جمرات در منا، صدها تن از زائران خانه خدا جان باختند. مقامات ریاض مدعی هستند در فاجعه منا حدود 770 نفر جان باختند، در حالی که خبرگزاری اسوشیتدپرس از جان باختن 2 هزار و 426 زائر در این حادثه خبر داد.
فاجعه منا چند روز پس از آن روی داد که بر اثر سقوط جرثقیل در مکه بیش از 100 زائر کشته و 200 تن دیگر زخمی شدند. در همان سال دو حادثه آتشسوزی مهیب نیز در دو هتل در شهر مکه روی داد که در این حوادث نیز چندین زائر زخمی شدند.