کاهش فقر باید اولویت اول دولت باشد و اقداماتی فوری، جدی و همه جانبه از سوی دولت برای محو فقر مطلق و یا کاهش قابل توجه آن...
دکتر مرتضی افقه بر ضرورت شناسایی فقرای مطلق در جامعه و محو آن به عنوان اولویت کاری دولت تاکید کرد و گفت: اگر تعداد قابل توجهی فقیرمطلق در جامعه وجود داشته باشد فرآیند توسعه اتفاق نمیافتد.
مرتضی افقه به ارائه تعریفی از توسعه پرداخت و اظهار کرد: توسعه، فرایندی نرم افزاری است که انسان های توسعه نیافته را به انسان توسعه یافته تبدیل میکند، به این معنا که اگر قرار است جامعه رشد کند باید انسانهای توسعه یافته داشته باشد و این یک فرآیند زمانبر و طولانی است.
وی افزود: لازمه تغییر نگرش در انسانها این است که باید از مرحله دغدغه تامین نیازهای اساسیشان عبور کرده باشند تا آموزه های توسعه اثرگذار باشد بنابراین هرجامعهای که بخواهد به این مرحله برسد باید مطمئن شود فقیر مطلق ندارد و یا آمار آن به حداقل رسیده است.
مدیرکل اسبق دبیرخانه شورای عالی رفاه و تامین اجتماعی با بیان اینکه اگر تعداد قابل توجهی فقیرمطلق در جامعه وجود داشته باشد فرآیند توسعه اتفاق نمیافتد گفت: کاهش فقر باید اولویت اول دولت باشد و اقداماتی فوری، جدی و همه جانبه از سوی دولت برای محو فقر مطلق و یا کاهش قابل توجه آن در دستورکار قرار بگیرد.
افقه ادامه داد: فقر مطلق یعنی درآمد افراد به اندازهای باشد که نیازهای لازم برای بقاء و ادامه حیات را تامین کند. در سالهای 84، 85 که در وزارت رفاه حضور داشتم، مسئولان وقت بانک مرکزی اعلام کردند 18 میلیون فقیر مطلق در کشور داریم. اخیرا دکتر راغفر این رقم را تا 30 میلیون نفر برآورد کرده است. اگر این ارقام را درنظر بگیریم میتوان گفت که فرآیند توسعه اتفاق نخواهد افتاد.
وی با تاکید بر اینکه دولت و مجموعه نظام باید اولویت خود را بر کاهش قابل ملاحظه فقر مطلق بگذارند عنوان کرد: اگر این موضوع را بپذیریم باید ابتدا ملاکهایی برای شناسایی افراد فقیر داشته باشیم و بر اساس این ملاکها کلیه افراد فقیر مطلق را شناسایی کنیم.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه این شناسایی میتواند به دوگونه جغرافیایی و جایگاه طبقاتی افراد جامعه انجام شود اظهار کرد: وزارت رفاه اقدامات خوبی در این زمینه انجام داده و پیشرفتهای خوبی در شناسایی افراد فقیر و آسیبپذیر داشته است اما برای اینکه این روند کامل شود نیاز به حمایت همه جانبه دولت دارد.
افقه ادامه داد: پس از شناسایی فقرا باید رفع فقر در برنامههای کوتاه مدت (بودجههای سالانه) و میان مدت (برنامههای توسعه) در اولویت قرار گرفته و بخشی از منابع درآمدی چون نفت و مالیات به این امر اختصاص یابد.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا بودجهریزی فعلی در زمینه ارتقای رفاه اجتماعی مناسب است گفت: متاسفانه این حساسیت را نمی بینیم، اگر چه این موضوع در شعارها بیان میشود اما آنچه در عمل اتفاق میافتد این است که مبارزه با فقر جایگاه بالایی ندارد.
مدیرکل اسبق دبیرخانه شورای عالی رفاه و تامین اجتماعی در خصوص نحوه توزیع یارانهها نیز گفت: یارانهها تا مدتها هدفمند نبود و اخیرا دولت توانسته یک دهک را حذف کند اما اگر دولت بتواند تا هفت دهک بالا را از فهرست یارانه بگیران حذف کند و مبالغ آزاد شده را برای بهبود معیشت سه دهک پایین که دچار فقر شدید هستند اختصاص دهد و در این مسیر حرکت کند میتوان به اثرگذاری این برنامه امیدوار بود.