تسلط غرب بر فرهنگ ملت ها

حضرت آیت ا... خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در اجتماع عظیم و پر شکوه مردم در حرم مطهر امام خمینی (ره) نکات فراوانی پیرامون شخصیت امام (ره) در ابعاد مختلف را مطرح و در ارتباط با تبیین دومین شاخصه از شاخص های استقلال بر اهمیت بی بدیل استقلال فرهنگی تاکید نمودند و ابزار جدید در فضای مجازی را ابزارهایی برای « مهندسی اطلاعات و تسلط غرب بر فرهنگ ملتها » اغلام نمودند.

در این رابطه با توجه به بضاعت، موضوع « تسلط غرب بر فرهنگ ملتها » و سابقه استعمار و استعمارگران و تخصص آنان در این زمینه نکاتی را یادآور می شویم که امیدواریم مورد قبول و استفاده خوانندگان قرار گیرد.

برای ورود به این مبحث مهم و حساس ابتدا به تعریف فرهنگ می پردازیم و سپس به جریان غرب و غرب شناسی اشاراتی خواهیم داشت و عناصر شکل دهنده فرهنگ غرب نیز با توجه به مقتضیات زمان و مکان مورد بررسی قرار خواهیم داشت.

الف) فرهنگ از لحاظ لغوی به معنای شکوه، جلال، فر و به معنای مفهومی عبارت اند از ادب، معرفت، خرد، آداب و رسوم، دانش و تعلیم و تربیت اطلاق می شود. اما دانشمندان برای فرهنگ تعاریف متعدد و مختلفی را ارائه داده اند یکی از این تعاریف جامع توسط تیلور مردم شناس انگلیسی ارائه شده است. این مردم شناس اعتقاد دارد که فرهنگ عبارت از « مجموعه پیچیده ای از علوم، دانش ها، هنرها، افکار، اعتقادات، قوانین و مقررات، آداب و رسوم، سنت ها و به طور خلاصه کلیه آموخته ها و عاداتی که یک انسان به عنوان عناصر اجتماعی اخذ می کند.» بنابراین می توان اینگونه جمع بندی کرد که فرهنگ مجموعه ای از بینش ها، باورها، گرایش ها و رفتارهای مادی و معنوی یک جامعه است که از یک نسلی به نسل دیگر منتقل می شود و به هر تقدیر و با توجه به آنچه که در بالا گفته شده فرهنگ 3 ویژگی مهم دارد که عبارتند از 1) مشترک بودن 2) اکتسابی بودن 3) قابلیت انتقال.

حضرت امام (ره) در مورد نقش و اهمیت فرهنگ فرموده است: « بی شک بالاترین و والاترین عنصری که در موجودیت هر جامعه دخالت اساسی دارد فرهنگ آن جامعه است» اساساً فرهنگ هر جامعه، هویت و موجودیت آن جامعه را نشان می دهد. رهبر معظم انقلاب حضرت آیت ا... خامنه ای نیز فرهنگ و هویت فرهنگی را اساس پیشرفت و موجودیت ملت ها می داند و می فرماید: « فرهنگ مایه ی اصلی هویت ملت هاست، فرهنگ یک ملت است که می تواند آن ملت را پیشرفته، عزیز، توانا، سالم و دارای آبروی جهانی کند اگر فرهنگ کشوری دچار انحطاط و زبونی شد و هویت فرهنگی خود را از دست داد حتی پیشرفت هایی که دیگران به او تزریق می کنند نخواهد توانست آن کشور را از جایگاه ویژه ای در مجموعه بشریت برخوردار کنند و منافع آن کشور را حفظ کند» و در جایی دیگر در ارتباط با مبارزه با استعمارگران می فرماید: « اگر در جایی فرهنگ ملی و بومی بخاطر کهن سال بودن، ریشه دار بودن و برجسته بودن مضمحل نشد و از بین نرفت، استعمارگران و اشغال گران نتوانستند مدت زیادی در آنجا بمانند برای ورود به جریان تسلط غرب بر فرهنگ ملتها لازم است هم غرب را بشناسیم و هم عناصر فرهنگ غرب را بدانیم و هم تکیه گاه فرهنگ غرب را به سبکی که برای خوانندگان آسان و ساده باشد ارائه بنمائیم.