به مناسبت هفته بهداشت و سلامت

براساس آخرین سرشماری های انجام شده در کشور بیش از 8 درصد از جمعیت کشور را سالمندان تشکیل می دهند که این میزان تا 20 سال آینده نزدیک به 15 درصد خواهد شد. این ارقام نشان می دهد که اگر برنامه ریزان و سیاستگذاران کشور از هم اکنون برنامه مدون و خاص برای این قشر عظیم نداشته باشند در 20 سال آینده کشور دچار یک بحران و معضل اساسی برای رفع مشکل و مسائل پیش آمده ناشی از مسایل اقتصادی- اجتماعی- بهداشتی و غیره برای این قشر خواهد شد.

چرا که سالمندان کشور ما امروزه بیش از 5 میلیون نفر (8درصد از کل جمعیت) هستند و این رقم در سال 2050 به بیش از 25 میلیون نفر، یعنی معادل 26درصد جمعیت کل کشور خواهد شد.

در حال حاضر بالای 63 درصد سالمندان در شهرها و نزدیک به 35 درصد سالمندان در روستاها ساکن هستند. براساس گزارشات اعلام شده بیشترین تعداد سالمندان در استان گیلان با 5/8 درصد و سیستان  و بلوچستان با 5/2 درصد کمترین تعداد سالمندان کشور را در خود جای داده اند که دلایل اصلی این حداقل و حداکثرها وجود بهداشت و سطح رفاهی بالا و همچنین میزان باروری و استفاده از خدمات بهداشتی و درمانی در دورترین نقاط کشور می تواند باشد.

در این راستا برای ثابت ماندن جمعیت باید به ازای هر زن 1/2 درصد موالید وجود داشته باشد. اما این رقم در بعضی از استان های کشور زیر 5/1 درصد است. یعنی جمعیت ایران به سوی پیر شدن می رود، به طوری که پیش بینی می شود تا سال 2050 یک چهارم جمعیت کشور را سالمندان تشکیل دهند.

جمعیت سالمند کشور نسبت به 30 سال گذشته دو برابر شده است.

طبق سرشماری سال 1355 حدود 3 درصد جمعیت کشور را سالمندان تشکیل می دادند؛ در حالی که این رقم در سال 85 به 5/7 درصد افزایش یافته است و در سرشماری سال 1390 باز هم این رقم افزایش یافته است. این در حالی است که اگر سن امید به زندگی در ایران را 75 سال و آهنگ رشد جمعیت را زیر 5/1 درصد در نظر بگیریم، جمعیت کشور در سال 1405 حدودا 107 میلیون نفر خواهدبود که تا آن موقع حدودا 14 درصد آن یعنی بالغ بر 15 میلیون نفر را سالمندان تشکیل می دهند.

بنابراین می توان گفت تا 20 سال آینده تعداد سالمندان کشور 3 برابر خواهد شد. یعنی در آینده نزدیک از هر 10 نفر  1 الی 2 نفر در سنین 60 سال به بالا قرار دارند و با روند سریع سالمندی جمعیت جهان تا سال 2050 از هر 5 نفر یک نفر در چنین سن و سالی قرار می گیرد.

بر پایه این گزارش، سازمان ملل در سال های اخیر تعداد سالمندان جهان را بیش از 700 میلیون نفر عنوان کردند که این تعداد تا سال 2050 به رقم یک میلیارد و 968 میلیون و 153 هزار نفر خواهد رسید.

در میان کشورهای جهان ژاپن، ایتالیا و آلمان به ترتیب بالاترین جمعیت سالمندی دنیا را دارند؛ در حالی که امارات متحده، قطر و کویت کمترین جمعیت سالمند دنیا را دارا هستند.

سوالی که اینجا مطرح است اینکه آیا برنامه ریزان ما در حوزه های فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و بهداشتی به صورت جدی به موضوع سالمندی و نیازمندی این گروه ارزشمند به خدمات اندیشیده اند؟!