چه تصوری دارید وقتی قرار است از این به بعد به DNA بگویید دنا یا به کروموزوم بگویید فام تن؟ اینها بخشی از واژههای مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی...
بیش از نیمقرن از تاسیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی میگذرد. در تمام این سالها تلاش شده تا جلوی فراگیر شدن عبارات زبانهای غیرفارسی در ادبیات و محاوره مردم گرفته شود. گاهی موفقیتهایی کسب شده و گاهی عبارات جایگزین شکست خوردهاند.
فرهنگستان زبان و ادب فارسی، پس از انقلاب هم به کار خود ادامه داده است اما انتقاداتی به روشهای ساخت واژههای جایگزین فارسی به جای واژههای بیگانه بودهاست. در برخی موارد این انتقادات مورد توجه قرار گرفته و در برخی دیگر مثل خودرو و رایانه، فرهنگستان توجهی به این قبیل انتقادات نداشتهاست.
حالا به تازگی فرهنگستان تصمیم گرفته واژههای جایگزین برای برخی عبارتهای علمی به خصوص در کتاب زیستشناسی بیابد. برای چندین عبارت مهم هم چنین کاری کرده و اعتراض بسیاری از دبیران و کارشناسان حوزه زیستشناسی را به همراه داشتهاست
تغییرات واژگانی از قبیل فتوسنتز: فروغ آمایی، آپاندیس: آویژه، آمیلوپلاست؛ نشادیسه، اپی گلوت: برچاکنای، برای بسیاری از متخصصین رشتههای زیستشناسی عجیب به نظر میرسد.
شوشان در همین رابطه فیلم گزارشی تهیه کرده که میتوانید در همین صفحه ببینید