تالاب های خوزستان

اماکن فراوانی در کشور ما وجود دارند که هنوز ما اهمیت آنها را ندانستیم ،یا اطلاع رسانی در کار نبوده که بدانیم ، مثل تعداد زیادی مکان های باستانی، دریاچه های کشور و تالاب ها، دریغ و صد افسوس که این رویه باعث فراموش شدن و چه بسا نابودی چنین مناطقی شده و تا به کجا پیش خواهد رفت خدا می داند .

شور بختانه تا لاب ها به عنوان مکان های بد بو و متعفن ، پر از حشرات وخزندگان خطرناک معرفی شده اند و بعضا" به آنها باتلاق هم گفته می شود ، ولی در حقیقت این گونه نیست ، تالاب ها و زمین های اطراف آنها مکان های زیست محیطی بسیار مساعدی برای میزان معتنا بهی از انواع پرندگان ، آبزیان و گیاهان مختلف ، محلی برای صید و شکار تفرجگاهی برای گردشگران و گاها" کنترل کننده ی سیلاب ها ، طوفان ها و گرد وغبارها هستند .

آب این ذخیرگاه های ملی کشور پس از اینکه از صافی های گوناگون زیر زمینی عبور کرد به آب های درون زمین پیوند می خورد و در نهایت از مکانی دیگر صاف و پاکیزه بدست انسان می رسد .

اولین گردهمایی در جهت حفظ و نگهداری و حمایت از تالاب ها و به عبارتی اولین کنوانسیون جهانی تالاب ها در سال 1972 در رامسر برگزار شد و تالاب ها به در یاچه ای ، رودخانه ای، مردابی ، مصبی ، و دریایی طبقه بندی شدند . در این کنوانسیون 18 تالاب به عنوان تالاب های جهانی به ثبت رسیدند که مشخصه های ویژه ای نسبت به دیگر تالاب ها داشتند .

تالاب ها ویژگی ها و خصوصیات زیست محیطی منحصر به فرد ، و جاذبه های طبیعی و آب و هوای خاصی دارند که آنها را از دیگر مناطق جدا می کند و در میراث طبیعی یک کشور قرار می دهد .

در این بین جا دارد که به چند تالاب خوزستان که نقشی به سزا در شرایط زیست محیطی، شغلی ، کشاورزی و گردشگری استان دارند اندکی پرداخت .

تالاب شادگان که در جنوب استان خوزستان واقع است و آب آن از باران های فصل زمستان و رودخانه ی جراحی و همینطور جزر و مد خلیج فارس تأمین می شود ، این تالاب دارای چند نوع ماهی و همچنین پذیرای پرندگانی است که سالانه در فصل پائیز از شمال قاره های اروپا و آسیا و آمریکا به این ناحیه می آیند .

شایان ذکر است که 500 گونه پرنده در منطقه حفاظت شده این تالاب در گذشته این محل را برای مهاجرت انتخاب می کردند ، که بدلیل خشکسالی از این مهاجرتها کم شده .

تالاب شادگان با وسعتی حدود 400000 هکتار و با دارا بودن پوشش گیاهی مناسب و امکان زیست جانوران مختلف جزء 18 تالاب بین المللی و بزرگ دنیا و عضو کنوانسیون رامسر می باشد .

آب این تالاب از عرصه های آب شیرین و لب شورو شور تشکیل شده و همه ساله حدود 10 تن ماهی از این آبها صید می شود .

این تالاب بین المللی اما ، زخم خورده از فاضلاب های گوناگون و گرد و غبارها ، نزاع کشورها و غیره .... همچنان با شکوه تمام و آغوش باز میزبان شادگانی ها و روستائیان اطراف خود است .

در امتداد رشته کوه زاگرس در شمال خوزستان مکان حفاظت شده ای وجود دارد که به آن تالاب شیمبار ( شیرین بهار) می گویند این تالاب دارای آب و هوای معتدل می باشد، در این تالاب جانوران مختلفی از قبیل روباه ، خرس ، گرگ ، شغال و پرندگان فراوانی مانند حواصیل ، کشمیان ، چلچله و گونه های دیگر زندگی می کنند ، درختچه ای بنام ( جاز) و درخت بلوط از پوشش های گیاهی آن محل هستند .

تالاب بامدژ بین اهواز و دزفول و غرب رود خانه کارون واقع است در این تالاب گیاهانی که در داروسازی مورد استفاده قرار می گیرند مثل : کیترا ، پونه و چند گونه دیگر در کنار درختان بلوط رشد می کنند ، در این ناحیه نیزارهای فراوانی به چشم میخورد و زیستگاه جانورانی مانند قوچ ، بزکوهی ، میش ، روباه ، شغال ، خرگوش و گرگ و کبک ، خرس و گراز می باشد .

تالاب هور العظیم در غرب سوسنگرد ، بستان و هویزه قرار دارد و متشکل از آبهای دویرج ، اروند رود و کرخه می باشد ، عرصه این تالاب بیش از 7000کیلومتر مربع است . جانوران آبزی و پرندگان در بین نیزار این تالاب زندگی می کنند ، این منطقه هم به علت سد سازی ها در معرض نابودی جدی قرار گرفته.

تالاب میانگران در شمال شرقی استان خوزستان و در یک ونیم کیلومتری شهرستان ایذه واقع است و همه ساله از آب باران تغذیه می شود ، بدلیل وجود روستای پرچستان در آن حوالی ، بر این تالاب نام ( پرچستان ) هم گذاشته اند و مردم اطراف این تالاب به کشت جو ، گندم ، برنج و پرورش دام اشتغال دارند، گیاهان تالاب از انواع نی و گیاهان مختلف تشکیل شده . پرندگان این ناحیه سرسبز ، گاوچرانک ، اردک نوک پهن ، خوتکا ، فلامینکو ، لک لک سفید ، لک لک سیاه ، و حواصیل و گونه ای پرنده ی مهاجر به آن محل می باشند از پرندگان نایاب در این منطقه می توان از اردک مرمری ، غاز پیشانی سفید کوچک و اردک سفید نام برد .

گونه هایی از مارها، قورباغه ها و ماهی ها از جمله آبزیانی هستند که در این تالاب زیست می کنند .

حرف آخر اینکه تالاب ها جزء دارایی های مردم بحساب می آیند و نگهداری ، مراقبت، محافظت و بوجود آوردن امکانات و ایجاد مراکز در حاشیه آنها جهت اقامت یا تحقیق و همینطور آموزش مردم در راستای حفظ و نگهداری و استفاده بهینه از تالابها از وظایف مسئولین می باشد .