علی کرد
محرم یادآور قیام و حماسه ی حسینی است و علاوه بر عزاداری و سوگواری آقا ابا عبدالله الحسین در دهه ی اول محرم، مجالس سوگواری و عزاداری در قالب روضه خوانی، مرثیه سرایی و نوحه خوانی و نذر و نیاز، در دوماه محرم و صفر ادامه دارد.
یکی از کارهای پسندیده در این ایام و در این مجالس سخنرانی خطیبان و تبیین قیام عاشورا و پیامهای امام حسین(ع) است. قیام عاشور درسها و عبرتهای آموزنده فراوانی دارد این درسها و عبرتها برای بشریت راهگشا و سعادت آفرین است. پیامهای عملی عاشورها و پیامهای کلامی امام حسین (ع) برای یک قشر خاص سرزمین خاص و زمان خاصی نبود. پیام امام حسین برای همه ی عصرها و همه ی نسلهاست.
کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا. امام حسین (ع) در قیامش پیامهای مهمی داشت که منشوری از انسانیت و معنویت بوده و هست این پیامها ضامن سلامت جامعه و خیر دینا و آخرت بشیرت است. آن مدینه فاضله ی افلاطونی در کلام و پیام و قیام امام حسین وجود دارد و بلکه بالاتر و والاتر از آن. پیامهایی ا ز قبیل آزادی و آزادگی و حریت ،عدالت، عشق و محبت، صبر و شکیبایی، توکل، ایثار، حماسه و شورو شعور، شجاعت، مروت، صلابت و ایستادگی شهامت و شجاعت و در آخر هم شهادت در راه خدا.گرچه همه ی پیامهای امام حسین آموزنده و ارزشمند است اما با توجه به مقتضیات زمان و مسایل مبتلابه جامعه ی امروز و جهان اسلام، لازم است که روی بعضی از پیامها زوم کرد و با تأمل و تفکر بیشتری به آنها پرداخت. یکی از این پیامها حق الناس است که امام حسین بصورت عملی و با قیام خود بر آن تکیه و تاکید داشت و علاوه بر آن بابیان شیوا و رسا و در موقعیت زمانی بسیار حساس آن را مطرح میکند.
در شب عاشورا که فردای آن جنگ بین حق و باطل شروع می شود و باید زمینه و بستر برای پیروزی فراهم شود اما در یکی از پیامهایش میفرماید"هرکسی از شما حق الناسی به گردن داردبرود. بنابراین وقتی که امام قیام میکند برای این است فساد جامعه را فراگرفته بود و برای اصلاح خروج و قیام کرد لذا امام نمیخواهد به هر وسیله ای متمسک شود.
هدف مقدس، انسانی و متعالی است به تبع آن تمام اقدامات و تصمیمات امام نیز باید این چنین باشد. امام فریاد برمی آورد که اگر دین ندارید لااقل آزاده باشید لذا خودش نیز اجبار را از اصحابش برمیدارد. یکی از یارزترین مصداقهای حکومت فاسد یزید ازبین بردن حقوق مردم بود لذا خود و یارانش باید الگوی رعایت حقوق دیگران باشد.
این حق الناس فقط و فقط جنبه مادی ندارد.بازی کردن با آبروی دیگران تهمت و غیبت و دل شکستن و زخم زبان و کوچک شمردن دیگران و کبر و غرور و خودستایی در مقابل دیگران ووو حق الناس است. امام حسین در جاهای دیگر نیز بررعایت حق الناس تاکید داشتند.
در روایتی از امام حسین(ع) نقل شده است:حضرت به مردی که در حضور ایشان از دیگران غیبت می کرد فرمود: ای فلان! از غیبت کردن دست بردار که غیبت خورش سگهای جهنم است.برهمین اساس امام هم در شب عاشور و هم در روز عاشورا این موضوع مهم راگوشزد میکند.موسی بن عمیر از پدرش نقل میکند که امام در روز عاشورا به من فرمود:"میان یارانم اعلام کن هرکس دینی بر عهده دارد با من کشته نشود، زیراکه من از رسول خدا(ص) شنیدم که فرمود:هرکس از دنیا برود و دینی بر ذمه داشته باشد، از حسنات وی در فردای قیامت برداشته می شود.
" حق الناس در آموزه های دینی و سیره امامان جایگاه ویژه ای دارد اما اینکه امام در بحبوحه نبرد و در آن شرایط خاص امام دستور میدهد قبل از شمشیر زدن در رکاب من و جهاد برای دین خدا بروید حق مردم را پرداخت کنید یک تلنگری به ما است که هیچ بهانه ای وجود ندارد که بخاطر آن حقوقی از کسی ضایع کنیم و هیچ امر ضروری و واجبی وجود ندارد که مانع تاخیر در پرداخت حقوق مادی و معنوی مردم باشد.آنچه که مرا واداشت نکاتی را در این خصوص قلمی کنم این است که متاسفانه آن گونه که شایسته یک جامعه اسلامی و شیعی و عاشق امام حسین (ع) است حقوق همدیگر را مراعات نمیکنیم.
ازطرفی در دنیای پیچیده ی کنونی وافزایش جمعیت و زمینه های ارتباط بیشتر بین افراد جامعه زمینه و بستر خدمت و خیانت به همنوعان بیشتر و دامنه و ابعاد آن وسیعتر شده لذا باید نسبت حقوق دیگران دغدغه خاطر بیشتری داشته باشیم.
ما کشوری مسلمان و عمدتا" شیعه هستیم و هم نظاممان اسلامی است و هم در پرپایی عزاداری و سوگواری برای امام حسین(ع) در ماههای محرم وصفر نقش ممتاز و برجسته تری را در جهان اسلام داریم نتیجه و خروجی این امتیازات و پاسداشت شعایر دینی به ویژه سوگواری برای کسیکه پیامش رعایت حق الناس است باید این می بود که در رعایت حق الناس چه بعنوان شخصیت حقیقی و چه شخصیت حقوقی سرآمد و الگو باشیم. آیا چنین است؟
الحمدولله در میهن اسلامی ما معروفات فراوانی رخ میدهد بسیاری از اقدامات خیرخواهانه و دینی انجام میگیرد که جای بسی خوشبختی است و شایسته است که بیشتر و بیشتر شود اما تاسف از این است که اگر منکراتی از جمله تضییع حقوق بیت المال و عدم رعایت حق الناس صورت گیرد قلم بدستان و تریبون داران وسخنرانان ورسانه های جمعی و خطیبان واکنش در خور توجه به آن نمیکنند.براساس درسی که امام حسین به ما یاد داد شایسته و بایسته است که واکنش ما به این امر بیشتر بوده و نسبت به آن حساس تر باشیم. برای اینکه قضاوت را به خوانندگان این سطور واگذار کنم توصیه میشود مسایل و اتفاقات منفی که حداقل یک دهه گذشته رخ داده را مرورو آنها را دسته بندی کنیم و عدم رعایت حق الناس را نیزمشخص نموده و واکنشها به این موضوع را بررسی و بادیگر موضوعات مقایسه نماییم ببینیم چقدر حساسیت و واکنش و اقدامات ما منطبق با میزان توجه و حساسیت سرور و مقتدایمان حسین ابن علی(ع) بود؟
امید است وعاظ و نویسندگان و صاحب نظران واصحاب رسانه، بخصوص رسانه ملی به این امر اهتمام بیشتری ورزند و هرسال عزاداری امام حسین(ع) پرشور تر و باشکوهتر برگزار و هرساله در عمل به حق الناس بیشتر توجه کنیم، بطوریکه هنگام مرگ حقی از کسی بر ذمه ما نباشد.