مردم ميگويند كالاها در حال گران شدن است و دولت ميگويد تورم در حال كاهش يافتن. مردم از دو رقمي شدن نرخ تورم برخي خوراكيهاي سر سفره خود گلايه دارند و دولت تاكيد دارد كه بايد تك رقمي شدن نرخ تورم ميانگين كشور را مهم دانست. اين روايت دوگانه تورم و گراني البته ريشه در تاريخ اقتصادي ايران دارد، ريشهاي طولاني كه باعث بدگمان شدن مردم به آمارهاي رسمي شده است. آن چه در گزارش هفتگي بانك مركزي ديده ميشود، عمدتا تغييرات قيمت برخي خوراكيهاي پرمصرف خانوارهاي شهري است كه از شهر تهران نمونهگيري ميشود و تورم البته بيانگر قيمت كالاها و خدمات بسيار در تمامي شهرهاي ايران.
از تورم رسمي تا گران شدن سفرههابه گزارش تابناك اقتصادي، بر اساس اعلام بانك مركزي نرخ تورم در دوازده ماه منتهی به مهرماه 1395 نسبت به دوازده ماه منتهی به مهرماه 1394 معادل 8.7 درصد برآورد شده به عبارتي ميانگين رشد قيمت كالاها و خدمات مورد محاسبه در سبد تورم كشور در اين مدت 8.7 درصد شده است و اين دقيقا يعني افزايش 8.7 درصدي ميانگين قيمتها در سبد كالاها و خدمات مصرفي خانوارهاي شهري ايران. البته نبايد از نظر دور داشت كه ميانگين قيمت كالاها و خدمات در مهر امسال نسبت به مهر سال گذشته، به عنوان نرخ تورم نقطه به نقطه رشدي 9.3 درصدي داشته است. بنابراين آنچه دولت و بانك مركزي از آن به عنوان كاهش نرخ تورم ياد ميكنند، به اين معناست كه «ميانگين رشد» قيمت كالاها و خدمات كاهش يافته و نه اينكه قيمت همه كالاها و خدمات كم شده باشد.
روايت مردم از تورمسالهاست كه همه دولتها با اين انتقاد عمومي مواجه هستند كه چرا ميگوييد تورم كاهش يافته در حالي كه قيمت فلان كالا چند درصد گران شده است.؟ آنچه مردم از تورم روايت ميكنند بيشتر ناظر بر افزايش نرخ برخي كالاها و خدمات در يك بازده زماني، يك هفتهاي، يك ماهه و ... است. البته هستند شهرونداني كه كاهش نرخ تورم را وقتي قبول ميكنند كه قيمت كالاها و خدمات كاهش يافته باشد كه اين رويكرد قابل قبول نيست.
دولت دلبسته تورم؛ مردم دلنگران گرانيواقعيت اين است كه هرچند دولت به كاهش نرخ تورم دلخوش كرده است، اما مردم نگران گران شدن برخي كالاها و خدماتي هستند كه مستقيما بر سبد هزينههاي آنها اثر ميگذارد. مصداق اين دلدادگي دولت و دلنگراني مردم را ميتوان در سبد هزينههاي خانوارها در تامين اقلام خوراكي پرمصرف پروتئيني، ميوه و سبزي، لبنيات و ... جستجو كرد و از قضا دولتها بايد در كنار مهار تورم، نگاهي واقعبينانه بر تغييرات قيمتي كالاهاي خوراكي مردم هم داشته باشند كه معيشت آنها را تحت تاثير خود قرار ميدهد.
به گزارش تابناك اقتصادي، هرچند به استناد آمارهاي هفتگي بانك مركزي، ميانگين قيمت كالاهاي لبني مورد مصرف مردم جز پنير غيرپاستوريزه كه رشيد 3.6 درصدي را در هفت ماه نخست امسال سپري كرده، ديگر اقلام لبني پرمصرف شامل ماست، كره و شير چندان رشد قيمت را تجربه نكرده است. اين در حالي است كه نوسان قيمت تخم مرغ قابل تامل بوده و قيمت هرشانه تخم مرغ از 8 هزار و 620 تومان در هفته سوم فروردينماه امسال تا از مرز 10 هزار تومان هم فراتر رفته و آخر مهرماه قيمت اين كالاي پرطرفدار به 8 هزار و 797 تومان رسيده است.
رشد 31 درصدي قيمت هر كيلو برنج درجه يك توليد داخل و افزايش 47.1 درصدي قيمت هر كيلو برنج درجه 2 ايراني هم نشانه روشني است از اينكه چرا مردم ميگويند كالاها در حال گران شدن است. به ويژه اينكه قند و شكر در اين مدت به ترتيب 29.6 درصد و 26.8 درصد افزايش نرخ را تجربه كرده است. جدول زير نوسان قيمت 18 قلم خوراكي پرمصرف منهاي ميوههاي تازه و سبزيهاي تازه را به روايت بانك مركزي نشان ميدهد.