تشریح فعالیت ها و عملکرد داروخانه های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی اهواز از زبان دکتر مهدوی نیا

دکتر مسعود مهدوی نیا مدیر داروخانه های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: مدیریت داروخانه های آموزشی در نوع خود یکی از منسجم ترین و گسترده ترین مراکز آموزشی–خدماتی در بدنه عظیم دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز به شمار می آید که از بدو تاسیس تاکنون ارائه خدمات دارویی و خدمت رسانی به بیماران را از اصلی ترین اهداف خود دانسته و می داند و در این زمینه قدم های بیشماری برداشته است که از جمله مهم ترین آن ها تهیه کلیه داروهای کمیاب و خاص مورد نیاز استان بوده که همواره داروخانه های آموزشی را به عنوان قطب جنوب کشور در این زمینه در سال های91 تا 94 معرفی کرده است.

وی گفت: با توجه به لزوم آموزش عملی به دانشجویان داروسازی در داروخانه های آموزشی، همچنین تغییر نگرش به رشته داروسازی و طراحی دروس بالینی و جامعه نگر و لزوم تأمین داروهای بیماران خاص و شیمی درمانی از طریق داروخانه های آموزشی و ارائه خدمات بیش از پیش، سیستم را بر آن داشت تا تدبیری در این خصوص بیندیشد.

مهدوی نیا افزود: با توجه به شرایط پیش آمده، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای دستیابی به اهداف پیش رو مصوبه ای در سال 81 مبنی بر ساماندهی داروخانه های آموزشی را تنظیم و ابلاغ کرد که طی آن دانشگاه های علوم پزشکی ملزم به تشکیل مدیریت داروخانه های آموزشی به عنوان یک مدیریت مستقل زیر نظر رئیس دانشگاه می شد.

گسترده شدن کار، مسئولیت های جدیدی را ایجاد کرد

وی با بیان اینکه طبیعی است به موازات گسترده شدن کار در سال های اخیر احساس نیاز به مکانیزه شدن در سیستم و تعریف واحدهای تخصصی و مسئولیت های جدید در این مجموعه بیش از پیش ملموس شود، در نتیجه، این مدیریت نیز در سال 91 در دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز شکل گرفت، تصریح کرد: پس از آن می بایست ستاد مدیریت داروخانه های آموزشی از لحاظ تأمین فضای فیزیکی، اداری، مالی و انبار دارویی ساماندهی می شد، تا پس از آن ساماندهی داروخانه های آموزشی با ساختاری مناسب و توسط نیروهای ماهر و آموزش دیده صورت گیرد.

داروخانه امام صادق (ع) و امام سجاد (ع) دو داروخانه فعال آموزشی دانشگاه

مدیر داروخانه های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز توضیح داد: به ازای هر 100 دانشجوی ورودی دانشکده داروسازی دانشگاه یک داروخانه آموزشی در نظر گرفته می شود، بنابراین داروخانه امام جعفر صادق (ع) واقع در کمپلو و داروخانه امام سجاد(ع) در بیمارستان گلستان در این خصوص مشغول به فعالیت می باشند.

ساماندهی انبارهای دارویی یکی از اولویت ها

این عضو هیئت علمی دانشگاه بیان کرد: عدم کنترل انبارهای دارویی مستقر در دو داروخانه مذکور، کمبود نیروی انسانی جهت نظارت بر نحوه نگهداری داروها، سفارشات، تاریخ تولید و انقضا، عدم سفارش منطقی داروها، عدم تأمین داروی مورد نیاز در اسرع وقت و عدم تعامل بین دو داروخانه آموزشی جهت رفع نیازهای یکدیگر در این خصوص، ما را بر این داشت تا در اولین اقدام، انبار دارویی به ستاد مدیریت داروخانه ها واقع در منطقه زیتون کارمندی جنب کلینیک تخصصی بیمارستان ابوذر منتقل شد و از این به بعد پس از درخواست مدیر هرکدام از داروخانه های آموزشی و تأیید ناظر فنی، داروهای مورد نیاز ارسال خواهد شد و همچنین با ایجاد تعامل بیشتر، مشکلات مطرح شده مرتفع گردید.

راه اندازی بخش بیمه گری برای کاهش کسورات

مهدوی نیا بیان کرد: نظارت ناکافی بر روی نسخ سبب عدم دقت نظر در خصوص نسخ، دریافتی از مراجعه کننده می شد و سازمانهای بیمه گر نیز با توجه به قوانین موجود این نوع نسخ را مشمول کسورات میدانستند و به تبع آن سبب تحمیل هزینه هایی به داروخانه ها می شد. در این راستا اقدام به راه اندازی بخش بیمه گری شد که در نتیجه کارشناسان این بخش با دریافت به روز ترین اطلاعات از سامانه سازمانهای بیمه گر و به روز رسانی نرم افزار داروخانه ها که به همین منظور برای داروخانه های آموزشی خریداری و راه اندازی شده است و همچنین با کنترل نسخ به صورت دوره ای و ارسال آنان در موعد مقرر، مانع از ایجاد کسورات و تحمیل زیان مالی می شوند.

ضرورت تقویت نگرش دانشجوهای داروسازی در خصوص حضور مسئول فنی داروخانه

وی با بیان اینکه تمامی مسائل تخصصی در ارتباط با عملکرد و فرآیند داروخانه های آموزشی توسط ناظر فنی نظارت می شود بیان داشت: داروخانه های آموزشی در راستای نیل به اهداف آموزشی خود که از اصلی ترین رسالت های این مجموعه به حساب می آید تغییرات چشمگیری از ابتدای سال 91 تا کنون به خود دیده است. همانطور که پیش از این عنوان شد تربیت دانشجو در داروخانه های آموزشی صورت می گیرد، بنابراین ما موظف هستیم ضمن ارائه مطالب علمی، الگوهای رفتاری مناسبی را نیز برای دانشجویان رشته داروسازی ایجاد کنیم که از جمله مسائل حیاتی و مهم در این زمینه حضور حداکثری و مستمر مسئولین فنی در تمام اوقات شبانه روز در فضای داروخانه های آموزشی بوده است تا دانشجو این مورد را که حضور مسئول فنی در تمام اوقات فعالیت داروخانه امری ضروری است را به واقع احساس نماید.

حضور فعال مسئول فنی، روند حرکت به سوی وضع مطلوب را تسریع می کند

مهدوی نیا  افزود: از اواخر سال 91 در داروخانه آموزشی امام صادق (ع) به صورت میانگین تعداد مسئولین فنی 2 نفر بوده که این تعداد در سال 92 و 93 به 6 نفر افزایش یافت و نهایتاً در سال جاری این تعداد به 8 نفر رسید و در داروخانه آموزشی امام سجاد (ع) میانگین تعداد مسئولین فنی در سال 91 از  4نفر به 6 نفر در سال 92 و 93 و نهایتاً در سال جاری به 9 نفر رسید که این مساله باعث شد در تمام ساعات شبانه روز در داروخانه های آموزشی مسئول فنی حضوری فعال و کار آمد داشته باشد که خود روند حرکت به سوی وضع مطلوب را بیش از پیش نشان خواهد داد.

مطالبه گری در راستای نزدیک شدن به استانداردها

این عضو هیئت علمی دانشگاه اذعان کرد: با بزرگ تر شدن تشکیلات مسئولین فنی و پر کردن خلا های موجود در داروخانه های آموزشی، بدین واسطه مساله مهم دیگر میزان حق الزحمه مسئولین فنی بود که به حق تناسبی با میزان خدمت و فعالیت آنان نداشت. بنابراین اقدام بعدی در راستای گام برداشتن برای نزدیک شدن به استانداردهای موجود در این خصوص، افزایش حقوق مسئولین فنی بود به طوری که از ابتدای سال 92حقوق مسئولین فنی افزایش یافت.

کسب منافع زیاد از هم اندیشی مسئولین فنی

وی تصریح کرد: با حل مشکلات موجود و حضور حداکثری، مستمر و با انگیزه مسئولین فنی در فضای داروخانه های آموزشی تا حد زیادی از اشتباهات و خطاهای دارویی کاسته شد. در چنین فضایی استفاده از ظرفیت ها و توانایی های فکری این گروه کاری که شامل 18 نفر از متعهدترین و کارآمدترین دانشجویان و فارغ التحصیلان داروساز بودند بیش از پیش احساس شد، لذا جلسات ماهیانه مسئولین فنی داروخانه های آموزشی برای استفاده از ظرفیت ها و توانایی های این افراد و همچنین حل مسائل و مشکلات پیش رو و نیز ارائه پیشنهادات و انتقادات راه اندازی شد که به تبع این جلسات، منافع بسیاری حاصل شد.

انواع خدمات انجام شده توسط مسئولین فنی

مهدوی نیا طراحی فرم ثبت خطا و اشتباهات دارویی و تکمیل آن توسط مسئول فنی جهت شناخت اشتباهات پرتکرار، تشکیل کمیته علمی داروخانه های آموزشی جهت بحث و گفتگو پیرامون مسائل فنی و تخصصی دارویی، ایجاد فضای مناسب در داروخانه ی آموزشی امام سجاد (ع) جهت انجام مشاوره های دارویی برای مراجعه کنندگان به داروخانه، تشکیل کمیته بازرسی داروخانه های آموزشی جهت بازرسی از فضای داروخانه ها جهت رفع نواقص موجود، تنظیم چارت تشکیلاتی داروخانه های آموزشی به تفکیک چارت ستادی و عملیاتی و مشخص کردن حیطه فعالیت هریک از مسئولین وابسته به مدیریت داروخانه های آموزشی و برگزاری فصلی آزمون های تعیین سطح پرسنل داروخانه های آموزشی را از جمله خدمات انجام شده توسط مسئولین فنی دانست

دستیابی فضای داروخانه های آموزشی به استانداردها

وی بیان کرد: با برنامه ریزی و اجرای طرح های مصوب در این جلسات ماهیانه، فضای داروخانه های آموزشی در این حوزه بیش از پیش به استاندارهای موجود نزدیک تر شد که این مساله خود نقطه عطفی در جهت رسیدن به اهداف عالیه مجموعه مدیریت داروخانه های آموزشی خواهد بود.

ساماندهی سیستم متمرکز اداری برای نظم بخشیدن به امور پرسنلی

مدیر امور داروخانه های آموزشی اصلاح روش حسابداری از نقدی به تعهدی در مدیریت داروخانه های آموزشی، مکانیزه کردن سیستم فروش در داروخانه های آموزشی به نحوی که ستاد های آن قابل پذیرش حسابرسان سیستم باشند، ایجاد و ساماندهی سیستم متمرکز اداری برای نظم بخشیدن به امور پرسنلی داروخانه های آموزشی، ایجاد بایگانی مدون مطابق با استاندارهای حسابداری، پرداخت به موقع مطالبات به شرکت های تامین کننده دارو و  به روز رسانی قرارداد های سازمان های بیمه گر و اجرای دستور العمل ها را از دیگر اقدامات انجام شده در راستای بهبود وضعیت داروخانه های آموزشی برشمرد.

تهیه کلیه داروهای کمیاب و خاص با وجود تحریم های دارویی

وی افزود: ایجاد شرایط مناسب مطابق با استاندارهای موجود جهت نگهداری دارو در داروخانه های آموزشی، پیاده سازی استاندارد های مالی(راه اندازی نرم افزار جامع مالی)، برگزاری منظم کلاس های آموزشی واحد های کار آموزی دانشکده داروسازی و دانشگاه بین الملل در داروخانه های آموزشی، راه اندازی و تکمیل داروخانه مدل دانشکده داروسازی و تهیه کلیه داروهای کمیاب و خاص مورد نیاز استان به عنوان قطب جنوب کشور در این زمینه در سالهای 91-92-93-94 با وجود تحریم های دارویی و اجبار شرکت ها به خرید نقدی نیز از جمله عملکرد مدیریت داروخانه های آموزشی دانشگاه می باشد.

یکپارچه کردن سیستم های  نرم افزاری حسابداری فروش انبار وخزانه داری

 مهدوی نیا اظهار داشت: همچنین احداث محل جدید داروخانه امام سجاد (ع) به منظور ارائه خدمات به بیماران خاص و شیمی درمانی در محل بیمارستان گلستان و شفا، بهبود فضای فیزیکی داروخانه امام صادق (ع) جهت تسهیل فعالیت های آموزشی، تعویض نرم افزار فروش انبار و حسابداری جهت ایجاد امکانات بالاتر به لحاظ بهبود کنترل داخلی و ایجاد یکپارچگی در سیستم های  نرم افزاری حسابداری فروش انبار وخزانه داری و صدور اسناد سیستمی از دیگر اقدامات انجام شده در راستای ساماندهی داروخانه های آموزشی می باشد.                                                                                                                                      

وی همچنین موارد زیر را از جمله فعالیت های انجام شده در خصوص ساماندهی حوزه امور اداری را بیان کرد:

• راه اندازی واحد امور اداری داروخانه های آموزشی در سال 94
• به روز رسانی نرم افزار حضور وغیاب پرسنل داروخانه های آموزشی و رفع نواقص آن
• تکمیل اطلاعات پرسنلی
• تعریف و پیاده سازی فرآیند ها در داروخانه های آموزشی:

     الف) تعریف فرآیندکار در واحد بیمه گری (جمع آوری و ارسال نسخ)

ب)تعریف فرآیندکار در واحد کار پردازی

ج) تعریف فرآیند درخواست خرید توسط انباردار

د) تعریف فرآیند اخذ مرخصی و....

- تهیه فرم ارزشیابی پرسنل به صورت ماهیانه توسط مدیران داخلی داروخانه ها

- پیگری پیاده سازی طرح طبقه بندی مشاغل در داروخانه های آموزشی (درحال اقدام)

- برگزاری جلسات شورای اداری داروخانه های آموزشی به صورت منظم

- انجام بازرسی های منظم ازداروخانه های آموزشی در حوزه امور اداری زیر نظر کمیته بازرسی

- پیگیری شکایات واصله از واحد بازرسی به واحد امور اداری

- پیگیری خدمات رفاهی برای پرسنل در چهارچوب قوانین موجود در این خصوص

- تنظیم آیین نامه پوشش اداری داروخانه های آموزشی

- تعریف وجمع آوری شرح وظایف پرسنل مطابق چارت تشکیلاتی داروخانه های آموزشی

- انجام فعالیت های فرهنگی در دفتر مدیریت داروخانه های آموزشی

- برقراری جریمه های انضباطی در زمینه تأخیر در ورود یا تعجیل در خروج پرسنل و نظارت ویژه در این زمینه

- تشکیل واحد نقلیه به جهت هماهنگی و نظم بخشیدن در امور رانندگان استیجاری

- به خدمت گرفتن یک دستگاه خودروی یخچال دار برای انتقال دارو به از انبار مرکزی به داروخانه های آموزشی مطابق استاندارهای موجود در این خصوص

 مدیر داروخانه های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در پایان اظهار داشت: امیدوارم با استعانت از خداوند منان و نیز تعامل سازنده بین تمامی ارکان این مجموعه زمینه و شرایط خدمت رسانی باکیفت بیش از پیش فراهم شود.