محور همه پیشرفت ها بر پایه سلامت است

شوشان: مراسم افتتاحیه نشست شورای هماهنگی منطقه ٤ دانشگاه ها و دانشکده های علوم پزشکی کشور متشکل از دانشگاه های علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، لرستان، دزفول و دانشکده های علوم پزشکی آبادان، بهبهان و شوشتر با حضور دکتر امین لو، مشاور وزیر بهداشت و دبیر مجامع و هیئت های امنا دانشگاه ها و دانشکده های علوم پزشکی کشور، اعضاء هیئت امناء و رؤسا و اعضاء هیئت رئیسه دانشگاه ها و دانشکده های علوم پزشکی و دبیران پایش برنامه عملیاتی کلان منطقه ٤ آمایشی کشور در محل سالن جلسات هتل پارس اهواز برگزار شد.

دکتر اسماعیل ایدنی رئیس دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در این نشست ضمن تبریک اعیاد شعبانیه و سالروز میلاد مهدی موعود حضرت امام زمان (عج) بیان داشت: در آسیب شناسی که در برنامه استراتژیک در دستگاه های دولتی انجام شد، مشخص گردید فاصله بین تئوری و عمل همیشه باعث می شود تحلیل خوبی از وضعیت دستگاه اجرایی به دست آید و مشخص شود چه اهداف کلانی وجود دارد و دستگاه ها در چه جایگاهی قرار دارند.

وی ادامه داد: دانشگاه‌های علوم پزشکی مختلف در زمینه تدوین برنامه‌های استراتژیک مطالعات خوبی انجام داده‌اند و این مطالعات تحلیل مشخصی از وضعیت سلامت و آموزش و پژوهش در هر استان را نشان می‌دهد.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز افزود: این برنامه‌ها همچنین به دلیل بومی بودن، شاخص ‌های محیطی در کشور را مشخص می‌کند، اما در گذشته اغلب این برنامه‌ها اجرا نمی‌شدند زیرا مبتنی بر راهبردها بودند و برش‌های عملیاتی نداشتند.

وی اظهار داشت: در سال ١٣٩٥ یک برنامه عملیاتی آزمایشی در نظر گرفته و یک سال فرصت داده شد تا دانشگاه ها بسترسازی مناسب را انجام داده و کارشناسان این حوزه آموزش های لازم را ببینند.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز اذعان داشت: خوشبختانه در حال حاضر اجرای برنامه عملیاتی در دانشگاه نهادینه شده و گزارش آن هر ماه ارسال می‌شود، در دانشگاه ما نیز نتایج انطباق برنامه نتایج قابل قبولی بوده که در اینجا جا دارد از مسئولین اجرای این برنامه تشکر و قدردانی کنم.

ایدنی با اشاره به ساختار اجرای برنامه عملیاتی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، عنوان کرد: در گام اول طراحی ساختار مدیریتی و اجرایی جهت استمرار برنامه عملیاتی در سه سطح انجام شد، نخست در ستاد برنامه‌ریزی به‌عنوان ستاد راهبردی برنامه عملیاتی دانشگاه قرار داده شد و دبیرخانه هیات امنا، به‌عنوان محور مدیریت عالی پایش برنامه عملیاتی قرار گرفت و کارگروه‌های تخصصی در معاونت‌ها تشکیل شد.

وی ادامه داد: در گام دوم جلسات منظم ماهیانه در ستاد برنامه ریزی دانشگاه برگزار شد و همچنین از سوی حوزه ریاست ابلاغیه‌ای جهت ایجاد وحدت‌رویه عملکرد به عنوان رئیس برنامه ستاد اجرایی در سطح معاونت‌ها و مدیریت پایش برنامه عملیاتی صادر شد و پایش‌های میدانی در قالب ارزیابی‌های درون دانشگاهی با هدف شناسایی نقاط ضعف عملکردی و همچنین آسیب شناسی موارد عدم پیشرفت انجام شد.

رئیس شورای عالی نظام پزشکی کشور ادامه داد: نتایج این پایش ها کارشناسی و به ستاد برنامه ریزی دانشگاه ارائه شد و کارهای مداخله ای در هر حوزه انجام شد.

وی عنوان کرد: مشاورین جوان حوزه ریاست دانشگاه نیز دیدگاه ها و نظرات کارشناسان و سایر افراد را جمع آوری کرده و به کارگروه های مورد نظر جهت استفاده در تدوین برنامه عملیاتی ارائه می نمودند.

ایدنی تصریح کرد: همچنین یک جدول زمان‌بندی جهت گام‌های اجرایی فرآیند تدوین نوشته و یک کانال ارتباطی مجازی بین ارکان مختلف طراحی شد که در این کانال، پاسخ پرسش‌ها و ابهامات بین مدیریت پایش، کارگروه و اعضای ستاد برنامه‌ریزی در این زمینه به اشتراک گذاشته می‌شد.

رئیس شورای عالی نظام پزشکی کشور بیان داشت: خوشبختانه دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز موفق شد گفتمان برنامه‌محور را نهادینه کند و به سویی حرکت کند که ابلاغیه‌ها و مکاتبات اداری دانشگاه در قالب این برنامه باشد.

وی با بیان اینکه انتظار می‌رود وقتی این برنامه در سطح کشور دنبال می‌شود، پیش نیازهایی رعایت شود، گفت: متاسفانه ساختار تشکیلاتی و نمودار سازمانی برنامه عملیاتی و منابع مالی آن در دانشگاه‌ها دیده نشده که لازم است در این زمینه بازنگری انجام شود.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز خاطرنشان کرد: همچنین نیاز است برای مسئولان پایش برنامه، شیوه‌نامه پرداخت مبتنی بر عملکرد دیده شود، زیرا شیوه مداخله این افراد به صورت فوق‌برنامه است.

وی ادامه داد: این برنامه عملیاتی باید به بودجه دانشگاه‌ها گره بخورد، زیرا دانشگاه‌ها با توجه به نقاط ضعف و قوت خود نقطه شروع یکسانی ندارند و به دلیل اینکه نقطه شروع مختلفی در دانشگاه ها وجود دارد، بنابراین هزینه‌های متفاوتی را به دانشگاه‌ها تحمیل کند.

همچنین رئیس دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز در بخش دیگری از صحبتهای خود با اشاره به لزوم مشارکت حداکثری در انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای شهر، به بیان انتظارات از شورای شهر آینده پرداخت و گفت: شهرداری‌ها از محدودیت‌های حوزه سلامت در خوزستان به شمار می‌روند زیرا سیاست‌گذاری آن‌ها سلامت‌محور نیست و این سیاست‌گذاری باید در شورای شهر جدید مدنظر قرار گیرد.

وی اذعان داشت: در سال گذشته علیرغم اینکه سه بار در شورای سلامت استان بحث هرس یکی از درختان غیربومی که متاسفانه پوشش گیاهی استان را تغییر داده بود، مطرح شد و مصوب گردید هرس کلاسیک انجام شود، اما متأسفانه مصوبه شورای سلامت با تاخیر و ناقص انجام شد و اگر پافشاری های مدیریت کلان استان و دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز نبود، آمار مراجعین تنفسی پس از اولین بارش پاییزی بسیار زیاد میشد.

ایدنی با بیان اینکه ما انتظار داریم مردم در انتخابات شورای شهر، افرادی را انتخاب کنند که تفکرشان سلامت محور باشد، گفت: در حال حاضر پیشروی برخی از پروژه های بهداشتی و درمانی به خاطر مداخلات و بخشی نگری برخی از حوزه ها مثل شهرداری با اختلال مواجه است، به عنوان مثال بیمارستان جدید ابوذر اهواز تکمیل شده و صرفا" به خاطر محوطه سازی و مداخلات شهرداری منطقه مربوطه، پروژه به کندی پیش می رود در حالی که طبق استانداردها و قوانین خود شهرداری ها، ١٠% از بودجه این نهاد بایستی صرف بهداشت و درمان و سلامت شود که نه تنها این مهم اتفاق نمی افتد بلکه در یکی از شهرهای خوزستان، شهرداری این شهر عوارض سال ١٣٤٤ تا کنون را از دانشگاه مطالبه می کند! برخی دیگر از شهرداری ها نیز نسبت به در اختیار قرار دادن زمین هایی که قرار است برای احداث مراکز بهداشتی اختصاص داده شود، مقاومت و ممانعت از خود نشان می دهند در حالی که در استان های دیگر بخش زیادی از تفاهم نامه ها فی مابین وزارت بهداشت، استانداری ها و دانشگاه ها به سمتی است که برای رفع کمبود ساختارهای فیزیکی در دانشگاه ها از شهرداری ها کمک می گیرند اما در استان خوزستان و به ویژه در شهر اهواز به نظر می رسد این همکاری معنایی ندارد.

وی ادامه داد: از مردم انتظار می رود که در رای دادن به شیوه ای عمل کنند که سلامت در اولویت قرار بگیرد چرا که محور همه پیشرفت ها و توسعه ها بر پایه سلامت می باشد.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز افزود: در طرح تحول نظام سلامت نیز در سیاست های کلان، اتفاقات مثبتی در کشور رخ داد که جا دارد از حمایت همه ارکان نظام در این برنامه که یک حرکت ملی در کل نظام بود، تقدیر و تشکر شود.

ایدنی خاطرنشان کرد: یکی از اصلی ترین فعالیت ها در حوزه اجتماعی طی چهار سال اخیر، طرح تحول نظام سلامت بود.

وی گفت: طرح تحول نظام سلامت یکی از دغدغه های دولت است که امیدواریم تداوم داشته و در برنامه های آتی دولت ها نیز سلامت محوری ادامه یابد چرا که این طرح، یک برنامه ملی است و نیاز به تداوم دارد.

ایدنی به طور خلاصه به نتایج ملی طرح تحول نظام سلامت اشاره کرد و گفت: حفاظت مالی از بیماران یکی از اهداف این طرح بود تا جایی که باید در نظر گرفت قبل از این طرح میزان پرداختی از جیب مردم در کشور بالاتر از 60% بود که در برنامه های سوم، چهارم و پنجم توسعه برنامه ریزی شده بود که این عدد به کمتر از 30% برسد، منتها در سال های 84 تا 92 این رقم افزایش یافت و از حدود 38% با یک شیب تند به 58% رسید و باعث شد که پرداختی از جیب مردم برای هزینه های سلامت حدود 16 هزار میلیارد تومان در سال باشد.

وی ادامه داد: قبل از اجرای طرح تحول نظام سلامت در سال ١٣٩٢ پرداختی از جیب مردم حدود ٣٧% بود و در حال حاضر در میانگین کشوری حدود ٨% می باشد یعنی حدود ٢٩% پرداختی از جیب مردم کاهش یافته است و در خوزستان و در دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز این رقم به ٥/٦% رسیده است.

ایدنی افزود: قبل از طرح تحول نظام سلامت بیمار برای دریافت برخی خدمات مجبور بود به خارج از بیمارستان مراجعه کند و تقریبا" 100% نیازهای تجهیزاتی بیمار، از بیرون از بیمارستان تامین می شد اما در حال حاضر در کمتر از 3% موارد به خارج از بیمارستان مراجعه می شود و 97% کاهش ارجاع بیمار به خارج از بیمارستان اتفاق افتاده است.

رئیس شورای عالی نظام پزشکی کشور بیان داشت: تمام برنامه های طرح تحول نظام سلامت در جهان برای یک دوره 10 ساله طراحی شده است که تا کنون بخش زیادی از این مداخلات جهت نظام بخشی و انتظام دادن به توزیع تجهیزات پزشکی در کشور بود.

ایدنی ادامه داد: یکی دیگر از اهداف این طرح، عدالت در دسترسی بود چرا که میزان برخورداری آحاد جامعه از خدمات سلامت یکپارچه نبود و میزان دریافتی از خدمات برای افرادی که در مرکز زندگی می کردند نسبت به افراد نواحی محروم و کمتر برخوردار یکسان نبود؛ علاوه بر آن سواد سلامتی افراد نیز یک عامل برای برخورداری آنها از خدمات بود.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز افزود: قبل از اجرای طرح در قسمت توزیع نیروی انسانی فقط ١٤٠٠ پزشک متخصص و فوق تخصص در مناطق محروم زندگی می کردند و در حال حاضر این عدد به ٥٧٣٥ پزشک اعم از متخصص و فوق تخصص رسیده است که سهم استان خوزستان و دانشگاه علوم پزشکی اهواز، استقرار ٢٣٧ پزشک متخصص در ١٤ شهر و شهرستان محروم استان می باشد.

وی با اشاره به خدمات آمبولانس هوایی خاطرنشان کرد: قبل از طرح فقط ٣ مورد و در حال حاضر ٣١ پایگاه هوایی در کشور وجود دارد که ٢ مورد از آنها در استان خوزستان مشغول خدمت رسانی می باشند و زنان باردار را در ارتفاعات باغملک، لالی و دهدز که ممکن بود به خاطر عدم دسترسی به آمبولانس با خطرات جدی مواجه شوند، به بیمارستان ها منتقل می کند و با این کار تعداد زیادی از مرگ ها، کنترل و پیشگیری می شود.

ایدنی تصریح کرد: تعداد کل تخت های بستری قبل از اجرای طرح تحول نظام سلامت 86 هزار بوده و در حال حاضر به 107 هزار تخت رسیده است، به عبارتی یعنی در یک دوره سه و نیم ساله 25% رشد اتفاق افتاده است؛ در استان خوزستان نیز با افتتاح دو بیمارستان بزرگ در سال گذشته و امسال و ان شاء الله افتتاح بیمارستان های سوانح و سوختگی اهواز، دشت آزادگان و ابوذر تا شهریورماه سال جاری، ١٨٠٠ تخت از کل کمبود ٢٥٠٠ تخت بیمارستانی در حوزه دانشگاه علوم پزشکی اهواز مرتفع خواهد شد.

وی گفت: قبل از اجرای طرح تحول تعداد ٥٨٢٠ تخت ICU در کشور وجود داشت که در حال حاضر به ٨٢٧٣ تخت افزایش یافته است و با توجه به تصادفات و بار بیماری هایی که در این زمینه وجود دارد، افزایش بیشتر تخت ها در دستور کار دولت قرار گرفته است.

ایدنی به یکی از مشکلات کشور که پیر شدن جمعیت است اشاره کرد و گفت: سیاست های جمعیتی به گونه ای است که ترویج فرزندآوری باید انجام شود و از طرف دیگر سه میلیون زوج نابارور در کشور وجود دارد و با توجه به اینکه خدمات ناباروری بسیار گران می باشد، به همین خاطر مراکز درمان ناباروری دولتی از ٢٤ مورد به ٤١ مورد افزایش یافته است.

وی بیان داشت: در این طرح یک میلیون و پانصد هزار زایمان طبیعی به طور رایگان در کشور انجام شده است که ٨٠ هزار مورد از این تعداد در حوزه دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز بوده است.

رئیس شورای عالی نظام پزشکی کشور افزود: در این مدت ١١٠ میلیون ویزیت توسط ١٦٧٤٩ پزشک متخصص و فوق تخصص با ویزیت ٣٥٠٠ تومانی انجام شده است در حالی که ویزیت فوق تخصص در بخش خصوصی ٤٣٥٠٠ تومان می باشد.

ایدنی گفت: بسترهای خدمات به بیماران در دانشگاه های علوم پزشکی بسیار محدود بوده است و به هیمن خاطر توسعه کلینیک های ویژه در دستور کار قرار گرفته است تا جایی که استان خوزستان از این قاعده مستثنی نیست و در بیمارستان های گلستان، امام خمینی (ره)، رازی و ابوذر اهواز این مهم در حال وقوع است و ان شاء الله در همین سال جاری افتتاح خواهند شد و نهایتا" در کل کشور ٦٤٤ کلینیک ویژه جهت ارائه خدمات با نرخ دولتی احداث خواهند شد.

وی ادامه داد: در کل کشور تعداد ٤٥ هزار تخت فرسوده بیمارستانی همراه با تجهیزات و محل اقامت بیمار، نوسازی و جایگزین شده اند و دو میلیون و پانصد و پنجاه هزار مترمربع ساختمان، تجهیزات و تاسیسات در بخش ارتقای هتلینگ در دانشگاه ها انجام شد که فضای استراحت بیماران را بهبود بخشید.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز خاطرنشان کرد: با توجه به زیاد شدن بار بیماری های روانپزشکی در کل کشور ١٠٠٠ تخت جدید روانپزشکی افتتاح گردید و استانداردسازی ١٨٠ بخش اورژانس بیمارستانی نیز در دستور کار قرار گرفته است.

ایدنی تصریح کرد: اگر در حال حاضر به بیمارستان های دانشگاهی در سراسر کشور مراجعه کنید می بینید که بیشتر به کارگاه ساختمانی و نه بیمارستان شباهت دارند و به خاطر فعالیت های عمرانی در حال انجام در بیمارستان ها می باشد.

وی راجع به یکی از معضلاتی که بیماران داشتند و آن هم مساله بیماری های صعب العلاج بود اظهار داشت: سالانه 3% جمعیت به علت هزینه های بیماری صعب العلاجی مثل سرطان به زیر خط فقر سقوط می کردند که اجرای طرح تحول نظام سلامت توانست حمایتهای خوبی از این بیماران ایجاد نماید و در این راستا درمان شیمی درمانی، رادیوتراپی و خدمات مربوط به آن در دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در سراسر طرح تحول نظام سلامت رایگان شد.

وی افزود: با توجه به تغییر بافت بیماری که در کشور وجود دارد، مرکز غربالگری سرطان در ٤١ مرکز در کل کشور در حال احداث می باشد.

ایدنی به تحولات رخ داده در حوزه درمان نیز اشاره کرد و گفت: در حوزه پوشش خدمات، یک میلیون نفر از جمعیت فاقد بیمه درمانی بودند که دفترچه بیمه گرفتند و امروز تحت پوشش خدمات می باشند، به گونه ای که افراد ساکن شهر تنها ٦% و ساکنین روستا فقط ٣% در مراکز دولتی پرداخت می کنند.

وی گفت:حاشیه نشینی یکی از معضلات کشور و به ویژه استان خوزستان است که حدود ١١ میلیون حاشیه نشین در ایران و یک میلیون و یکصد هزار نفر در خوزستان وجود دارد که از ابتدایی ترین حقوق خود محروم هستند و هیچ گونه زیرساخت شهری در این مناطق دیده نمی شود؛ با این حال اولین دستگاهی که در نهادهای دولتی و حاکمیتی در مناطق حاشیه نشین حضور پیدا کرد، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بود.

ایدنی ادامه داد: میزان فراوانی سل در حاشیه شهر اهواز در سال ١٣٩٢ و ١٣٩٣ حتی از شهرهای محروم در شمال استان هم بیشتر بود که در طرح تحول نظام سلامت در حوزه دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز یک شبکه ارائه خدمات فعال ایجاد شد و برای همه افراد، پرونده الکترونیک سلامت در حال ثبت می باشد.

وی خاطرنشان کرد: طی این مدت ١٢٠ پایگاه و ٧٠ مرکز خدمات جامع سلامت طراحی و راه اندازی شده است و قریب به ٩٤ خانه بهداشت فقط در حوزه دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز و مجموعا" با دانشگاه شوشتر حدود ١٠٥ خانه بهداشت جدید احداث گردید.

ایدنی گفت: در حال حاضر طبق تفاهم نامه ای که بین وزارت بهداشت، استانداری خوزستان و دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز منعقد شده است، به زودی احداث ١٦٢ واحد بهداشتی نیز به پایان خواهد رسید که کمتر از ٦ ماه آینده به زنجیره خدمات بهداشتی در کشور و به خصوص خوزستان اضافه می شود.

وی تصریح کرد: ماموریت های حوزه بهداشت در طرح تحول نظام سلامت فراتر از آن چیزی بود که به طور کلاسیک انتظار می رفت؛ در حوزه بهداشت به طور کلاسیک صحبت از بهداشت مادر و کودک و واکسن بود اما در حال حاضر خیلی فراتر از این موارد پیش رفته است و غربالگری و توجه و تمرکز بر روی بیماری های غیرواگیردار جزء ماموریت های این حوزه قرار گرفته است.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز افزود: سیمای اصلی بیماری و مرگ در کشور ما از بیماری های عفونی به سمت بیماری های غیرواگیردار تغییر کرده است و باید نظام بهداشتی تغییر ماموریت داشته باشد؛ سالیان سال از معضل اپیدمیولوژیک رخ داده در کشور غافل بویدم که خوشبختانه امروز اهمیت این موضوع احساس شده است و در برنامه های وزارت دبهداشت دیده شده که ماموریت نظام بهداشتی تغییر کند و به سمت غربالگری و پیشگیری از بیماری هایی مثل سرطان ها و بیماری های روانپزشکی که بیشترین تاثیر را بر روی سلامتی دارند حرکت کند.

ایدنی در پایان گفت: ان شاء الله تداوم برنامه های سلامت محور در دستور کار دولت آینده نیز قرار بگیرد تا مردم بتوانند از اثرات اقداماتی که شروع آن در دولت کنونی بوده در سال های آتی نیز بهره مند شوند.